1-деңгей Органикалық синтезі пәнінің мазмұны мен мақсаты
жүктеу/скачать 5,06 Mb.
|
хим синтез сессия жауап
| 23 Вюрц синтезі
Вюрц реакциясы (Вурц синтезі) — натрий металының галогеналкандарға (әдетте бромидтер немесе хлоридтер) әсерінен симметриялы қаныққан көмірсутектерді синтездеу әдісі. Реакция кезінде көмірсутек тізбегінің ұлғаюы орын алады (көмірсутек радикалдарының қосындысы және олардың бір үлкенге қосылуы): Вюрц реакциясын 1855 жылы француз химигі С.А.Вурц ашты [1]. Кейіннен неміс органикалық химигі Р.Фиттиг Вюрц реакциясын хош иісті көмірсутектер аймағына дейін кеңейтті («Вюрц-Фиттиг реакциясын» қараңыз)[2] Алкилиодидтермен және алкилбромидтермен реакция жеңіл, алкилхлоридтермен қиынырақ.Нәтижесінде көміртегі тізбегі күрделірек алкан түзіледі. Реакция әдетте диэтил эфирінде жүреді. Вюрц реакциясы кезінде молекуланың көмірсутекті қаңқасы екі еселеніп, қаныққан көмірсутек (алкан) түзіледі. Бұл реакцияның қолданысы шектеулі, өйткені осылайша тек симметриялық алкандарды алуға болады.Негізінен ол ұзын көміртек тізбегі бар қаныққан көмірсутектерді алу үшін қолданылады, әсіресе молекулалық массасы үлкен жеке көмірсутектерді алуда пайдалы (мысалы, гептаоктана C70H142). Реакция көміртек атомдарының саны жұп болатын көмірсутектерді алу үшін қолданылады. Егер реакцияға екі түрлі галогеналкандар енгізілсе, үш өнімнің қоспасы түзіледі. Мысалы, метил және этил йодидтері натриймен әрекеттескенде пропанмен бірге этан мен бутан түзіледі: Орысшасы
жүктеу/скачать 5,06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|