15ДӘРІССпорттағы жоспарлау Жоспар: 1. Спорттағы жоспарлау негізі.
2. Спорттағы өзекті жоспарлау.
3. Спорттағы ағымдық жоспарлау.
4. Спорттағы жедел жоспарлау
№ 15.1.Спорттағы жоспарлау Спорттағы жоспарлау – қоғамдық даму мен қазіргі заманғы ғылы- ми-техникалық прогресс мүмкіндіктері негізінде спорттың дамуын ұйымдастыру және жүзеге асыру. Спорттағы жоспарлау объектісі мыналар:
1. Қоғамдық құбылыс ретінде спорттың дамуы. Бұл саладағы мамандарды спорттың мынадай белгілері қызық- тырады: – спортпен шұғылданушылардың саны; – спорттың әр түрімен шұғылданушылардың саны; – разряды бар спортшылардың саны; – күрделі спорттық жарыстарға қатысу нәтижесі; – спорттық инвентарь мен шығарылатын құралдардың саны, іске келтірілген спорттық базалардың саны. Бұл көрсеткіштердің ресми сипат бар және индикативті жоспарлау мен статистика органдары кемінде 5 жылға дейін ескереді.
2. Дене шынықтыру және спорт саласында ғылыми-зерттеу жұмысының дамуы. Дене шынықтыру және спорттың дамуы үшін педагогика, медико- биологиялық, психологиялық, әлеуметтік сала бойынша іргелі әрі қолданбалы ғылыми зерттеу жұмыстарын ұйымдастырып, оны жүргізу үшін Дене шынықтыру және спорт мемлекеттік басқармасының орталық органы (қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының Туризм, спорт және жастар саясаты жөніндегі мемлекеттік комитеті), мемлекеттік органдардың ғылым басқармасы, (қазіргі уақытта Қазақстан Республикасы Үкіметінің Ғылым және зияткерлік меншік мемлекеттік агенттігі) ғылыми зерттеу жұмысының жиынтық жоспарын бекітіп қарастырады.
3. Жаттықтырушы кадрлар мен дене шынықтыру және спорт бойынша ұйымдастырушы-басқарушы қызметкерлердің ғылыми- педагогикалық дайындығы. Ереже бойынша мұндай индекативті жоспар-болжам бес жылға жасалып, ресми мемлекеттік сипатта болады. Осыған орай, спорт түрлері бойынша жоғары арнайы білімімен жаттықтырушы кадрларды дайындау стратегиясы жасалады, сонымен қатар, дене шынықтыру және спорт бойынша нұсқаушылар мен ұйымдастыру-басқарушы қызмет- керлер дайындығы қарастырылған. Жоспарлаудың осы түрімен жоғары 150 санатты ғылыми-педагогикалық кадрларды даярлау мәселелерін шешу қарастырылады.
4. Спортшыны даярлау жүйесі. Берілген жоспарлау объектісі өте қиын болып келеді, оның сұранысы бойынша жоспарды жасаушы адам жоғары білікті болғаны жөн. Осыған байланысты, берілген мәселені шешу жолдары әртүрлі болады. Л.П. Матвеев, В.В. Кузнецов біліктілігі жоғары спортшыларды даярлау жүйесінің екі түрлі принципті тәсілін береді. Бұл авторлар жоспарлау мәселесін әртүрлі шешуді ұсынады. Жоғарыда аталғандар бойынша, жоспарлау әдіснамасында спорт түріне сәйкес жаттықтырушылардың практикалық жұмысында сирек кездесетіндіктен, біз төменде оны құрастырушылардың сұлбасын ұсынамыз. Сонымен, жоспарлаудың бұл саласында жаттығу жүйесін, жарыстар жүйесін, бағытталған қалпына келтіру жүйесін жоспарлау контексі айтарлықтар орын алады. Бұл аспектіде жоспарлаудың тиісті түрлері ажыратылады. Олар: перспективті, ағымдағы және жедел жоспарлау. Спортшыларды дайындау жүйесінің түрлі аспектілерінде жоғарыда аталған жоспарлау түрлерінің мазмұны әртүрлі. Жаттығу жүйесінде перспективті жоспарлау мәселесі келесі бағыттарда шешіледі:
№