1 дәріс. Педагогикалық психология – ғылыми білімнің пәнаралық саласы ретінде (2 сағ)
Пысықтау сұрақтары мен тапсырмалар
жүктеу/скачать 489 Kb.
|
Қосымша педагогика психология
- Бұл бет үшін навигация:
- Әдебиет тізімі
- 10Дәріс. Түрлі білім беру жүйелеріндегі педагогикалық іс-әрекет
| Пысықтау сұрақтары мен тапсырмалар:
1. Оқу іс-әрекетінің дербестігі нені анықтайды (критерийлері)? 2. ‡зіндік жұмысқа қандай талаптар қойылады? 3. ‡зіндік жұмыстың даралық – психологиялық детерминанттары ретінде не бола алады? 4. Мотивациялық бағдарлардың (үрдіске, нәтижеге, нәтижеге, сыйға, келеңсіздіктерді туғызбауға) қайсысы мотивацияның үлкен тұрақтылығын анықтайды? 5. А.Маслоудың мотивациялық үшбұрышының қандай қажеттіліктері оқу іс-әрекетінің табыстылығына байланысты болуы мүмкін? Әдебиет тізімі: 1. Марков А.К.Матис Т.А..,Орлов А.Б. Формирование мотивации учения .М.,1990 2. Вербицкий А.А.Самостоятельная работа студентов младших курсов\\ Высш. Шк.России 19953 3. Осницкийй А.К.Психология самостоятельности. М., Нальчик, 1996. 4. Якунин В.А.Психология учебной деятельности студентов.М., 1994. № 10Дәріс. Түрлі білім беру жүйелеріндегі педагогикалық іс-әрекет Педагогикалық іс-әрекеттің жалпы сипаттамасы, формалары Педагогикалық іс-әрекет стилі Педагог іс-әрекетіндегі сабақтың психологиялық талдауы. Педагогикалық іс-әрекет дегеніміз оқушының тұлғалық, интеллектуалдық, іс-әрекеттік дамуына бағытталған және сонымен бірге оның үзін-үзі дамытуы мен үзін-үзі жетілдіруінің негізі болып табылатын мұғалімнің тәрбиелеуші және оқытушы ықпалы болып табылады. Бұл іс-әрекет үркениет тарихында мәдениеттің пайда болуымен бірге, «үндірістік іскерліктер үлгілері мен әлеуметтік мінез-құлық нормаларын жасау, сақтау және үсіп келе жатқан ұрпаққа беру» міндеті қоғамдық даму үшін маңыздылардың бірі болған кезде пайда болған. Педагогикалық іс-әрекет адамзат іс-әрекетінің кез-келген түріне тән сипаттамаларға ие. Бұл ең алдымен, мақсаттылық, түртілік, пәнділік. Педагогикалық іс-әрекеттің үзгеше сипаттамасы, Н.В.Кузьмина бойынша, оның үнімділігі болып табылады. Педагогикалық іс-әрекет, іс-әрекеттің басқа түрлері сияқты, психологиялық мазмұнмен анықталады, оған мотивация, мақсат, пән, құралдар, тәсілдер, үнім мен нәтиже жатады. ‡зінің құрылымдық ұйымдастыруына педагогикалық іс-әрекет әрекеттердің жиынтығымен сипатталады, олар ары қарай қарастырылады. Педагогикалық іс-әрекет пән ретінде, дамудың шарты мен негізі ретінде, оқытушылардың пәндік, әлеуметтік мәдени тәжірибені игерулеріне бағытталған оқу іс-әрекетінің ұйымдастырылуы болып табылады. Педагогикалық іс-әрекет құралдары ғылыми білімдер болып солардың күмегімен және солардың негізінде оқытушылардың тез аурусы қалыптасады.Педагогикалық іс-әрекет белгілі бір педагогикалық жағдайларда түрлі әрекеттердің жиынтығы- перцпективті, мнемимикалық, коммуникативтік, заттық- қайта түрлендірші, зерттеушілік, бақылаушы, бағалаушы және т.б. Педагогикалық іскерліктер мұғалімнің түрлі әрекеттерінің жиынтығы болып табылады, олар ең алдымен педагогикалық іс-әрекет функцияларымен теңестіріледі, елеулі мүлшерде мұғалімнің даралық психологиялық ерекшеліктерін айқындап, оның пәндік- кәсіби құзырлығы жүнінде куәландырады. Педагогикалық іс-әрекетте мұғалімнің ақпарат субьекті, пән жүргізуші, әдіскер, зерттеуші, оқушылардың іс-әрекетін ұйымдастырушы сияқты түрлі позициялары күрінеді. Қарым-қатынаста мұғалім осы процесті ұйымдастырушы, серіктес және фасилитатор позитциясынан шығады. Кәсіби бағдарланған әрекеттер жүйесімен жүзеге асырыла отырып, педагогикалық іс-әрекет күрделі функционалды- операционалды құрылым болып табылады, мұнда мұғалімнің белгілі бір позициясын бейнелеуші функциялармен педагогикалық әрекеттердің (іскерліктер) арасында бір-бірінен үзгеше және бір текті емес байланыстар орын алады. Мұғалімнің (оқытушының) педагогикалық іс-әрекеті, кез-келген басқа іс-әрекет сияқты, белгілі бір стильмен сипатталады. Кең мағынада іс-әрекет (мысалы, басқару, үндірістік, педагогикалық) стилі — оны орындаудың түрлі жағдайларда күрінетін тәсілдердің, әдістердің тұрақты жүйесі. Ол іс-әрекеттің үзінің үзгешелігімен, субьектінің даралық-психологиялық ерекшеліктерімен сипатталады (В.С.Мерлин, Е.А.Климов және т.б.). Іс-әрекет стилі үзін-үзі реттеу стилімен байланысты екеуі де адамның тұтас даралық белсенділік стилінің, іс-әрекетінің екі үзара байланысты жақтары ретінде қарастырылады. Соңғы онжылдықта бұл құрылымға танымдық іс-әрекеттің ерекшелігін анықтаушы және тәуелсіздігімен саралып, жіктелінуімен, талдамалығымен сипатталатын стиль түсінігі қосылады. Қазіргі кезде “стиль” түсінігі үте кең контексте мінез-құлық стилі, іс-әрекет стилі, басқару стилі (лидерлік), қарым-қатынас стилі, когнитивті стил, т.б. ретінде айтылады. Г.М.Андреева атап күрсеткендей, К.Левин анықтаған мінез-құлық стилдері ең алдымен, жетекшілердің шешім қабылдау түріне жатқызылады. Жетекшілік етудің үктемшілдік, демократиялық және бетімен жіберуші үш стилі белгіленеді. Стилдің екі жағы бүлінеді: мазмұндық және техникалық, яғни формалдық (адал, тәсілдер). Түменде, Г.М.Андреева бойынша, үш стилдің формалдық және мазмұндық жақтарының толық сипаттамасы келтірілген .
жүктеу/скачать 489 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|