14-ші БАӨЖ
1. Дәрістен негізгі түсініктерді жазып, оларға қысқаша анықтама беріңіз (кем дегенде 10 термин)
2. Конфликтті шешу жолдарын көрсетіңіз (кестелік немесе схемалық түрде).
Конфликттің шығу мүмкіндігі:
біреудің толық немесе жартылай бағынуы
ымыраға келуі (компрамисс)
конфликтті іс- әрекеттің үзілуі
интеграция және т.б.
Конфликтті шешу мынандай жағдайда мүмкін:
Конфликтінің объективті жағдайының өзгерісі
Конфликтті жағдайдың үзіліп барып, жалғасын тап кезде
3. Конфликтіде (қақтығыста) өзін-өзі ұстау ережелері.
Сабырлы, ұстамды,төзімді
4. Конфликтті (қақтығысты) өзара әрекеттесу кезіндегі тұлғаның мінез-құлық модельдері («конструктивті», «деструктивті», «конформист») және олардың сипаттамалары.
Конструктивті модель, мәміле және ұстамдылық үшін. Сынымды адам ешқашан өзінің қарсыласын жасырмайды, оның қадір-қасиетін қорлайды, оның қателіктерін көрсетеді. Ол өте сабырлы, реңктерін арттырмайды, этикетті бақылайды. Жанжалдың топырағына қарамастан, «конструктивті» өзінің сұхбаттасушысына деген достық қарым-қатынасымен ерекшеленеді, бірақ бәріне жетпейді. Деструктивті деструктор
Деструктивті Жанжалдағы мінез-құлықтың алғашқы моделіне сәйкес. Осы жеке типтегі өкілдер бір мақсатқа ұмтылу - тұрақты кеңейту, жанжалдар жағдайын нығайту және тұрақтандыру. Олардың ішкі психологиясы серіктесті барлық ыңғайлы тәсілдермен жеткізуге бағытталған. Көбінесе ол қорлау және қарсыластың жеке басын өте теріс бағалауға жиі келеді.
Мұндай адамдардың әлсіздігі - өздерін қоғамда ұстап, дұрыс тұра алмау. Жанжалдағы конформистік мінез-құлық - бұл пассивтілік пен әлсіздіктің дәрежесі. Мұндай сипаттамасы бар адам кез-келген өткір сұрақтар мен нақтылауға бейім, оның жоқтығын, оның ымырасын табу іс жүзінде шындыққа жанаспайды.
5. Конфликт кезіндегі тұлғаның мінез-құлық стратегиялары, олардың артықшылықтары мен кемшіліктері (К. Томас -Р. Килман моделі).
К. У. Томас және Р. Х. Килменмен қақтығыс жағдайында мінез-құлықтың ең қолайлы стратегиясын жасады: бейімделу, ымыраға келу, ынтымақтастық, елемеу, бәсекелестік. Бейімделу мынандай жағдайларда тиімді:
біреуге жол бере тұра, өзіңіздің ештеңе жоғалтпайтыныңызды білгенде;
қалыптасқан жағдайды жұмсарту керек кезде;
шығатын қорытындының өзіңізден гөрі басқа тұлғаға қажеттігін түсінде;
шындық сіздің жағыңызда болмағанда. бұл өзіңіз бен екінші тұлғаның қажеттіліктері ескерілгенде болады.
екі жақтыңда билігі тең және олардың белгілі бір мақсатқа жетудегі өзара ортақ шешім қабылдауы;
уақытша немесе тез арада шешім шығаруда;
басқа амалдар тиімсіз болғанда;
өзара қатынасты сақтап қалу үшін ымыраға келу. Ынтымақтастық стилін, егер сіз өз мүдделеріңізді қорғап, екінші тараптың қажеттіліктері мен тілектерін ескеруге мәжбүр болсаңыз, қолдануға болады. Бұл стиль ең қиын, өйткені ол ұзақ жұмысты қажет етеді. Оны қолданудың мақсаты - ұзақ мерзімді өзара тиімді шешім әзірлеу болып табылады. Ол өз іс-әрекеттерін түсіндіре білуді, бір-бірінтыңдауды, эмоцияларыңызды шектеуді талап етеді. Бәсекелестік стилін күшті ерік-жігері, жеткілікті беделі, күші бар, бірақ екінші тараппен ынтымақтастыққа онша қызығушылық танытпайтын және ең алдымен өз мүдделерін қанағаттандыруға тырысатын адам қолдана алады. Жалтару стилі, әдетте, әсер етілген мәселе сіз үшін соншалықты маңызды болмаған кезде, сіз өз құқығыңызды қорғамасаңыз, шешім қабылдау үшін ешкіммен жұмыс жасамасаңыз және оны шешуге уақыт пен күш жұмсағыңыз келмесе жүзеге асырылады. Бұл стиль, сондай-ақ, тараптардың бірі үлкен күшке ие болған немесе дұрыс емес деп санайтын немесе байланыстарды жалғастыруға елеулі негіз жоқ деп санайтын жағдайларда ұсынылады.
6. Конфликттерге жеке бейімділік. Конфликтті тұлғалардың типтері. Конфликтті тұлғаны сипаттайтын жеке қасиеттер.
7. Тұлғаның жанжалға төзімділігі, оның мәні, сипаттамасы.
Достарыңызбен бөлісу: |