Бас бармақ, балаң үйрек, ортан терек, шылдыр шүмек, кішкентай бөбек.
3.Сабақтың мақсаты және бағалау критерийлерімен таныстыру.
Үй жұмысын тексеру
Сабақтың ортасы
10 минут
20 минут
(5+10+5) 5 минут 5 минут
2 минут
20+15 минут
8 минут
Миға шабуыл: (3 мин) Қазақстан Республикасының әнұраны орындалып, интербелсенді тақтада Қазақстан туралы видеоролик көрсетіледі.
Туған жерге арналған ән тыңдалады (Шаба Әденқұл-Туған жер)
Ал балалар бұл ән не туралы және орындаушыны білемізбе? (студенттер жауабы тыңдалады). Ендеше бүгінгі біздің тәрбие сағатымыздың тақырыбыелбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты жолдауындағы туған жер бағдарламасына арналады.
Кіріспе сөз:
Қазақ «Туған жерге туыңды тік» деп бекер айтпаған.
Патриотизм кіндік қаның тамған жеріңе, өскен ауылыңа, қалаң мен өңіріңе, яғни туған жеріңе деген сүйіспеншіліктен басталады.Сол себепті, елбасымыз «Туған жер» бағдарламасын ұсынды. Оның ауқымы ізінше оп-оңай кеңейіп, «Туған елге» ұласады.
Ал балалар бағдарлама неге «Туған жер» деп аталады? Кім өз ойын білдіргісі келеді?
Адам баласы – шексіз зерденің ғана емес, ғажайып сезімнің иесі. Туған жер – әркімнің шыр етіп жерге түскен, бауырында еңбектеп, қаз басқан қасиетті мекені, талай жанның өмір-бақи тұратын өлкесі. Оны қайда жүрсе де жүрегінің түбінде әлдилеп өтпейтін жан баласы болмайды.
Туған жерге, оның мәдениеті мен салт-дәстүрлеріне айрықша іңкәрлікпен атсалысу – шынайы патриотизмнің маңызды көріністерінің бірі.
Бұл кез келген халықты әншейін біріге салған қауым емес, шын мәніндегі ұлт ететін мәдени- генетикалық кодының негізі.
Біздің бабаларымыз ғасырлар бойы ұшқан құстың қанаты талып, жүгірген аңның тұяғы тозатын ұлан-ғайыр аумақты ғана қорғаған жоқ.
Олар ұлттың болашағын, келер ұрпағын, бізді қорғады. Сан тараптан сұқтанған жат жұртқа Атамекеннің қарыс қадамын да бермей, ұрпағына мирас етті.
Туған жердің әрбір сайы мен қырқасы, тауы мен өзені тарихтан сыр шертеді. Әрбір жер атауының төркіні туралы талай-талай аңыздар мен әңгімелер бар. Әрбір өлкенің халқына суықта пана, ыстықта сая болған, есімдері ел есінде сақталған біртуар перзенттері бар. Осының бәрін жас ұрпақ біліп өсуге тиіс.
Бағалау критерийі:
Бағалау критерийі
Тапсырма №
Дескриптор
Балл
Оқушы
Берілген сұрақты дұрыс түсініп, лайықты жауап беру, шағын диалогке қатысу.
1-2
берілген сұрақтарды түсінеді;
2
сұрақтарға дұрыс жауап берді;
2
Арнайы тапсырмаларды талдайды
2
3-5
шағын диалогке түсе алды;
2
ортақ ой, шешім шығара алды;
2
Барлығы
10
Топпен жұмыс.
І топ
Хайуанаттар туралы ертегілерден үзінді айту.
ІІ топ
Қиял – ғажайып ертегілерден үзінді айту
ІІІ топ
Шыншыл ертегілерден үзінді айту.
5. Кері байланыс «Бес саусак» әдісі
Жағымды ахуал
Жағымсыз ахуал
Сыни пікір
Жағымды ахуал
6. Үйге тапсырма: Берілген үзіндіні мүмкіндігінше жаттап келу.
«
https://www.youtube.com/watch?v=J9Gc_-7KM2s
Қосымша ақпарат
Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?
Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?
АКТ-мен байланыс
Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)
Дифференциацияны берілетін тапсырма, күтілетін нәтиже, қолдау көрсету, бөлінетін уақыт, қолданылатын дереккөздер арқылы жүзеге асыруға болады.
Дифференциация сабақтың кез келген бөлімінде қолданылады.
Бұл бөлімді оқушылардың сабақ барысында алған білімдерін бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдеріңізді жазу үшін пайдаланыңыз.
Сабақ жоспарын құру үшін сізге өзге пән мұғалімдерінің көмегі керек пе?
Берілген тапсырмалардың қайсыбірі оқушылардың қауіпсіздігіне немесе денсаулығына қауіп төндіре ме?
Оқушылар сабақ барысында өздерінің АКТ дағдыларын дамыта ала ма?
Осы сабақ барысында НЗМ құндылықтарын дамытуға қандай мүмкіндік бар?
Ойлану
Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?
Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланғануақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?
Төменде берілген бөлімді осы сабақ туралы ойларыңызды жазу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сабағыңызға қатысты ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз.
Жалпы баға
Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?
1: 2:
Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?
1:
2: Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?
Күні:
Мұғалімнің аты-жөні:
Сынып: 6
Қатысқан оқушылар саны:
Қатыспағандар:
Сабақтың тақырыбы
Аяз би
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары
6.3.3.1 -әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;
Сабақтың мақсаттары
Барлық оқушылар орындай алады:
Ертегі кейіпкерлері арқылы өмірді тануды, табиғатты бақылай білуді, өмірлік тәжірибенің пайдасы туралы деректермен білімдерін кеңейтеді Көпшілігі орындай алады:
Талдау жұмыстарын жүргізеді. Мәтін құрастырады
Кейбір оқушылар орындай алады:
Оқушылар бойында сиқырлыққа сенушілікті жоғалтпау, ата салты мен дәстүрін құрметеуге үйренеді.
( Оқушыларды түгелдеп ,сабаққа назарын аударамын. Сабақ мақсатымен таныстырамын)
ІІ.Қызығушылықты ояту
«Кросенс» әдісі арқылы сабақ тақырыбына болжам жасату. Суреттерді бір-бірімен байланыстырып, өз пікірлерін білдіреді.
Үй тапсырмасын тексеру:Үйге берілген тапсырманы «Қайталау –оқу анасы» тапсырсырмасынан бастайық.Өткен сабақта байланысты сұрақтар қойылады.
1. Ертегі деген не?
2. Ол нешеге бөлінеді?
3. Ертегіден әдет-ғұрып,салт –сана көрнісін айт.
Ертегіні өз қиялдарыңызға ерік беріп аяқтаған, ІІ бөлім етіп басқаша ат қойып жазғандарын сұрау
Ертегі кейіпкерлері: хан, 40 уәзір, Жаман, ханның анасы, Меңді сұлу, Қойшы шал, Уәли бай, Ақша хан, Меңдінің жеңгесі
Басты және жанама кейіпкерлерін анықтау
Т/Ж1. Әдеби шығарманың жанрын, сюжетін анықтау
Мәтінмен жұмыс. Кейіпкерлерге мінездеме беру:
Жаңа тақырыпты меңгеру үшін «РАФТ» әдісін пайдалану әр топтан оқушы шығып тақтаға өткен тақырыппен сәкестендіре отырып жаңа тақырыптың мағынасын ашады, айтып түсіндіреді. (суреттер мен видероликер ақылы жаңа тақырыптың мағынасын ашады).
Р – рөл таңдау (оқушы, мұғалім, халық т.б.)
А – аудитория (сынып немесе сот залы)
Ф - форма – түрі (сипаттау, суреттеу, баяндау, салыстыру)
Т – тақырып (кейіпкерлер)
Ми шабуылы.
Зерттеушілік пікірталас
Пікірлесу.
Жаманға Аяз би деп ат қою себебі неде?
Хан Жаманның құқығын таптады дегенмен келісесіңдер ме?
Білім дәрежесі түрлі деңгейдегі оқушылар берілген тапсырманы орында
1. «Ақ қалпақ» тапсырмасы бойынша оқушылар Аяз би ертегісі туралы айтады
2. «Сары қалпақ» тапсырмасы бойынша оқушылар Аяз би ертегісінен берілген кейіпкерлер бейнесін оқып, олардың кім екенін анықтатайды.
3. «Қара қалпақ» тапсырмасы бойынша оқушылар Жаманның іс-әрекетіне қарсы шығады.Жауаптарын тексереді.
4. «Қызыл қалпақ» тапсырмасы бойынша оқушылара Аяз би ертегісінен көрініс көрсетеді.
5. «Жасыл қалпақ» тапсырмасы бойынша оқушылар берілген сұрақ төңірегінде ой өрбітеді.
6. «Көк қалпақ» тапсырмасы бойынша оқушылар Аяз би ертегісін «Әңгіме кестесі» стратегиясы арқылы толық талдайды.
6. Берілген бағалау парағына топ басшылары өздерінің бағалауы бойынша бағаларын қояды, айтады
Сабақтың соңы
5 минут
Кері байланыс.
«Кендебай» деген сөзден басталатын 5 сөйлем айтады.
Үй тапсырмасы
Шығарманың толық нұсқасын оқып келу
Қосымша ақпарат
Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?
Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз
Пәнаралық байланыс
Қауіпсіздік ережелері
АКТ-мен байланыс
Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)
Ойлану
Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?
Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланғануақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?
Төменде берілген бөлімді осы сабақ туралы ойларыңызды жазу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сабағыңызға қатысты ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз.
Сабақтың тақырыбы
сабақ
Аяз би
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары
6.3.3.1 -әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;
Сабақтың мақсаттары
Мәтін мазмұнынан кейіпкер бейнесін ашу.
Ақылдылыққа, жақсы мен жаманды айыра білуді.
Жоспар арқылы сұрақ,жауап арқылы баяндау дұрыс,оның баянд. жаттықтыру.
Бағалау критерийлері
Тақырыбы мен идеясын анықтайды. ;
Ертегінің композициялық құрылымын талдайды.
Тілдік мақсаттар
Әдеби тіл нормалары
Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)
Ашықтық .Құрмет. Академиялық шындық.
Осыған дейін меңгерілген білім
Тақырып бойынша өз ойларын сауатты және дәлелді жеткізе білуге даярлау, зерттеу қабілеттерін дамыту
Пән лексикасы және терминология: астарлы ой
Мәтін талдау барысында қолданылатын тіркестер: таңдау, іріктеу, салыстыру, анықтау, баяндау
Жоспар
Жоспарланатын уақыт
Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер
Сабақтың басы
5 минут
Сабақтың ортасы
10 минут
15 минут
Бағалау
5 минут
І.Ұйымдастыру кезеңі
( Оқушыларды түгелдеп ,сабаққа назарын аударамын. Сабақ мақсатымен таныстырамын)
ІІ.Қызығушылықты ояту
Оқушылар теңеу, эпитет, метафора, портретке арналған мысалдар бойынша 4 топқа отырады.
1.Оқушылардан үй тапсырмасын сұраймын:
«Интервью» стратегиясы арқылы
А) Оқушылардан ертегі желісі бойынша құрған жоспарларын сұраймын;
Ә) Ертегінің мазмұнын қаншалықты түсінгенін анықтау үшін әр топқа сұрақтар қоямын:
1. Уәзірлер не үшін шөптің жаманы деп шеңгелді алды?
2. Уәзірлер не үшін Жаманды адамның жаманы деп шешті?
3. Уәзірлер неліктен құстың жаманы деп қырғауылды таңдады?
4. Жаман гауһар тастың ішінде құрт барын қайдан білді?
5. Жаман тұлпардың сиырға шатыс екенін қайдан білді?
6. Жаман ханның наубайдың баласы екенін қайдан білді?
Берілетін тапсырмалар:
Ж. Венн диаграммасымен жұмыс.
І. Ұйымдастыру кезеңі
(Оқушылар назарын сабаққа аударамын,сабақ мақсатымен ,тақырыбымен таныстырамын , топқа бөлінеді)
Қызығушылықты ояту
Ертегінің бала дүниетанымына әсері туралы біледі..
«Болжау» стратегиясы арқылы шығарманың тақырыбы мен идеясына болжам жасайды.
Ертегі не туралы болуы мүмкін?
Начало формы
Конец формы
Оқушылар пікірі сұралады.
Адамның ең жаманы болған адам ертегінің басты кейіпкері – Жаман ертегіде Аяз би атануы оның даналығында
Ертегінің бас кейіпкері жаман адам ба? Ол хан болуға лайық па?
Оған «Аяз би» деп ат қоюда қандай мән бар?
Тарихи аңыздарға қарағанда,Аяз би Арал теңізі жағасында өмір сүрген.Оның тарихи адам екендігі Арал теңізіне 200 шақырым жерде табылған «Аяз» қаласының орны да дәлелдейді.Аңыз бойынша Аяз әуелі ханға уәзір,кейін өзі хан болыпты деседі. Аяз биге қатысты аңызда аталатын «Барсакелмес» деген жер Арал теңізінде орналасқан.
«Барсакелмес» туралы сынып оқушыларынан үй тапсырмасын сұрау.Ендігі біздің үйге берген тапсырмамыз жаманға мінездеме.Ертегіге жоспар құрылған болатын.Ал енді ертегіні қорытындылау сабағы. Мен алдымен сендерге мынадай сұрақтар қоямын.Сол сұраққа жауап берген оқушы ортаға шығып берілген сұрақтарға жауап береді.
«Топтастыру» стратегиясы
Берілетін тапсырмалар:
І тапсырма
Кесте толтырады.
Шығарма аты
тақырыбы
идеясы
тәрбиелік
мәні
Керемет пікірталас»
Барлық оқушылар бірнеше шағын топтарға бірігеді. Әр топтан
бір өкіл шығады. Әрқайсысы бір кейіпкерді таңдап алады. Сол кейіпкерді шынайы өмірдегі бір тұлғамен салыстыра отырып баға береді.
Сынып екі топқа бөлінеді.
Т. Ертегі үзіндісін ойнап көрсету
Мұғалім ертегі мәтінінен сценарийге лайықты эпизодтарды іріктеп, сыныпты екі топқа бөледі.Әр топ ерекше сценарийдің үлгісін жасайды.
Оқушылар көрініске дайындық барысында мыналарға назар аударуы керек:
қозғалыс пен іс-әрекет, актерлердің ойыны;
диалогтың айтылуы, түпнұсқадан алшақтамау
.1.Оқушылар өздері жаттап келген ертегі үзінділерін дыбыс шкаласы бойынша кезектесіп айтады
2. Оқушылар үзінділерді тыңдай отырып, кейіпкер бейнесін ашатын жолдарды жазып алады. 3. Мұғалім оқушыларға ертегітуралы бірнеше үзінді таратады.
Оқушылар тапсырмадағы кейіперді образы мен іс-әрекетін сипаттайтын тірек сөздердің астын сызады. Олар асты сызылған сөздердің Жаман образын ашудағы нақты әсерін талқылайды.
Топтық жұмыс
1. Оқушылар өз топтарында кезек-кезек жауап береді.2.Тиісті анықтамаларды мысалмен талдап, өз сөздерімен дәлелдейді, флипчарттарға жазады.
