1. Физиология пәнінің мазмұны мен маңызы
Ішек қарын жолындағы ас қорыту ерекшеліктері
жүктеу/скачать 189,93 Kb.
|
сессия ажжф
| Ішек қарын жолындағы ас қорыту ерекшеліктері
Асқорыту немесе асқазан-ішек жолдары (АІЖ) ұзындығы 5-10 м және келесі бөлімдерге бөлінеді: ауыз қуысы және жұтқыншақ өңеш асқазан жіңішке ішек (соның ішінде он екі елі ішек, иеунум және шажырқай ішек) тоқ ішек (соқыр ішек, тоқ ішек, тік ішекпен қоса). Ас қорыту процесіне мыналар да қатысады: ұйқы безі бауыр – онда синтезделген өт қышқылдары өт қабы арқылы ас қорыту жүйесіне жіберіледі. Асқазанның үш негізгі міндеті бар: 1. Сақтау. Тамақтың немесе сұйықтықтың көп мөлшерін алу үшін асқазанның жоғарғы бөлігіндегі бұлшықеттер босаңсытады. Бұл органның қабырғаларын созуға мүмкіндік береді. 2. Араластыру. Асқазанның төменгі бөлігі тамақ пен сұйықтықты асқазан сөлімен араластыру үшін жиырылады. Бұл шырын ақуыздарды ыдыратуға көмектесетін тұз қышқылы мен ас қорыту ферменттерінен тұрады. Асқазан қабырғалары көп мөлшерде шырыш шығарады, бұл оларды тұз қышқылының әсерінен қорғайды. 3. Тасымалдау. Аралас тамақ асқазаннан аш ішекке өтеді. Ас қорыту процесінде тағамның құрамындағы тағамдық макронутриенттер (белоктар, майлар, көмірсулар) қанға немесе лимфаға сіңетін кішірек компоненттерге ыдырайды. Қалыпты тамақтану, одан кейін қоректік заттардың қорытылуы және сіңуі адам ағзасындағы метаболизмді сақтау үшін өте маңызды. Асқазаннан тамақ аш ішектің жоғарғы бөлігіне — он екі елі ішекке түседі. Мұнда тағам ұйқы безінің шырыны мен аш ішек ферменттеріне ұшырайды, бұл майлардың, ақуыздардың және көмірсулардың қорытылуына ықпал етеді. Мұнда тамақ бауыр шығаратын өтпен өңделеді. Тамақтану арасында өт өт қабында сақталады. Тамақтану кезінде ол он екі елі ішекке итеріледі, онда ол тамақпен араласады. Асқазан-ішек жолын бұзады: 1. Жаман әдеттер: темекі шегу және алкогольді ішу 2. Тамақтан улану 3. Теңгерімсіз диеталар Ең бастысы асқазан-ішек жолдары ағзаға тағамды қарапайым қосылыстарға дейін ыдыратуға мүмкіндік береді, олардан жаңа тіндер құрылып, энергия алынуы мүмкін. Ас қорыту асқазан-ішек жолдарының барлық бөліктерінде — ауыз қуысынан тік ішекке дейін жүреді. жүктеу/скачать 189,93 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|