1. Физиология пәнінің мазмұны мен маңызы
Он екі елі ішектегі ас қорытылу
жүктеу/скачать 189,93 Kb.
|
сессия ажжф
- Бұл бет үшін навигация:
- Ас қорытудағы өттің рөлі
- 77.Ішектегі ас қорытылу Он екі елі ішектегі астың қорытылуы.
| 76.Он екі елі ішектегі ас қорытылу
Ас қорытуда он екі елі ішектің рөлі өте зор. Белгілі мөлшерде қорытылған ас қарынның етті қабатынан арнаулы қарын сфинктері басуының нәтижесінде он екі елі ішекке барады. Ересек адамдарда он екі елі ішектің ұзындығы 25-30 см көлемінде болады. Он екі елі ішекке ұйқы безі мен бауырдағы өттің өзегі ашылады. Бұдан тыс өз бездеріде арнаулы ішек сөлін бөледі. Ішек сөлінің құрамында нәруыздарды, майларды, көмірсуларды ыдырататын ферменттері болады. Бауырдан бөлінетін өт майды өте ұсақ май тамшыларына дейін ыдырататын қызметі бар. Ұйқы безінен бөлінетін сөлдің құрамында трипсиноген атты фермент болады, ол ішек ішінде активтеніп трипсинге өзгереді. Трипсин негізінен нәруыздарды амин қышқылдарына дейін ыдыратады. Ұйқы безінің құрамында бұдан басқа амилаза, мальтаза, липаза сияқты ферменттерде болады. Олардық қызметі ретімен крахмалдарды дисахаридке, дисахаридтерді моносахаридтерге мальтаза ыдыратады, ал амилаза майларды май қышқылы мен глицеринге ыдыраатады. Бауыр клеткалары өт өндіреді, оның өзегі ұлтабарға ашылады. Адам аш қарын кезінде өт өт қалтасына құйылады. Ас адам тамақтанған кезде ұлтабарға құйылады. Өт өзегі ұлтабарға ашылатын жерінде одди сфинктер болады, олар сосаңсыуы нәтижесінде ас ұлтабарға келіп түседі. Өт өт қабығында көп тұрған сайын қою болады. Себебі құрамындағы су өт қабындағы қан тамырлар арқылы сіңіп кетеді. Әдеттегі жағыдайда бауырдағы өтте 4%- тей құрғақ зат болса, өт қалтасындағы өтте 20%- дей құрғақ зат болады. Ас қорытудағы өттің рөлі Өт ұйқы безінің әсерінен липазаның қызметі артады. Өт майларды ыдыратуда жақсы өызмет көрсетеді. Өт ішекті белсендіреді. Өт бактерияларды өлтіреіді. Өт арқылы майда еритін витаминдер қанға оңай сіңеді. 77.Ішектегі ас қорытылу Он екі елі ішектегі астың қорытылуы. Ас қорытуда он екі елі ішектің рөлі өте зор. Белгілі мөлшерде қорытылған ас қарынның етті қабатынан арнаулы қарын сфинктері басуының нәтижесінде он екі елі ішекке барады. Ересек адамдарда он екі елі ішектің ұзындығы 25-30 см көлемінде болады. Он екі елі ішекке ұйқы безі мен бауырдағы өттің өзегі ашылады. Бұдан тыс өз бездеріде арнаулы ішек сөлін бөледі. Ішек сөлінің құрамында нәруыздарды, майларды, көмірсуларды ыдырататын ферменттері болады. Бауырдан бөлінетін өт майды өте ұсақ май тамшыларына дейін ыдырататын қызметі бар. Ұйқы безінен бөлінетін сөлдің құрамында трипсиноген атты фермент болады, ол ішек ішінде активтеніп трипсинге өзгереді. Трипсин негізінен нәруыздарды амин қышқылдарына дейін ыдыратады. Ұйқы безінің құрамында бұдан басқа амилаза, мальтаза, липаза сияқты ферменттерде болады. Олардық қызметі ретімен крахмалдарды дисахаридке, дисахаридтерді моносахаридтерге мальтаза ыдыратады, ал амилаза майларды май қышқылы мен глицеринге ыдыраатады. жүктеу/скачать 189,93 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|