1. Фонетика. Қазақ тілінің дауысты және дауыссыз дыбыстары. Тіл дыбыстарының жасалу жолдары. Дауысты дыбыстардың жасалуы: олардың сөйлеу мүшелерінің қызметіне, құлаққа естілуі тұлғасына қарай әр түрлі топтасуы. Фонетика



бет6/85
Дата19.06.2022
өлшемі253,68 Kb.
#146813
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   85
Байланысты:
Гулжайнааа

Септік жалғау –сөздерді бір-бірімен байланыстырып, жалғастырып, оларды өзара қарым-қатынасқа түсіріп тұратын қосымшаның түрі
Септікдеген термин – сеп, жәрдем, көмек, дәнекердеген ұғымды білдіретінсөздер.
Әрбір септіктегі сөз белгілі бір сұрақтарға жауап береді.

СЕПТІКТЕР

СҰРАҚТАРЫ

СЕПТІК ЖАЛҒАУЛАРЫ

Атау септік Ілік септік Барыс септік Табыс септік Жатыс септік Шығыс септік Көмектес септік

Кім? Не? Кімнің? Ненің? Кімге? Неге? Кімді? Нені? Кімде? Неде? Қайда? Кімнен? Неден? Қайдан Кіммен? Немен?

жалғауы жоқ -ның/нің, -дың/дің, -тың/тің -ға/ге, -қа/ке, -на/не, -а/е -ны/ні, -ды/ді, -ты/ті, -н -да/де, -та/те,-нда/нде -нан/нен, -дан/ден, -тан/тен -мен, -бен, -пен, -менен, -пенен, бенен

Септеудің екітүрі бар: 1) жай септеу; 2) тәуелді септеу.
1) Жай септеу – септік жалғауының түбір сөзге бірден жалғануы.
Жіктік жалғау бастауыш пен баяндауышты жақ және шақ жағынан қиыстыра байланыстырады. Сөздергежіктік жалғаудың жалғануы сөздің жіктелуі деп аталады. Жіктік жалғауы жалғанған сөз сөйлемде негізіненбаяндауыш қызметін атқарады. Мысалы, Мен гимназия мектебінің оқушысымын.
Қазақ тіліндеесім сөздер де, етістік те жекеше және көпше түрде жіктеледі.

ЖЕКЕШЕ ТҮРДЕ ЖІКТЕУ

КӨПШЕ ТҮРДЕ ЖІКТЕУ

Мен азаматпын, отырмын Сен азаматсың, отырсың Сіз азаматсыз, отырсыз Ол азамат, отыр

Біз азаматпыз, отырмыз Сендер азаматсыңдар, отырсыңдар Сіздер азаматсыздар, отырсыздар Олар азамат, отыр





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   85




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет