1. Шығын қозғалысын талдау және өзіндік құн мен өндіріс шығындары бойынша жоспардың негізделуін бағалау.
2. Өзіндік құн бойынша жоспардың орындалуының динамикасы мен дәрежесін анықтау.
3. Өзіндік құн динамикасының көрсеткіштеріне әсер еткен факторлардың анықтау, шынайы шығында жоспарланғаннан ауытқуының шамасы мен себептері.
4. Өнімнің жеке түрлерінің өзіндік құнын талдау.
5. Өнімнің өзіндік құнын әрі қарай төмендету резервтерін анықтау.
Өзіндік құнды шығындар элементтері бойынша талдау
Шығын элементтері
Жоспар
Нақты
Ауытқу
Ауытқулардың әсері,%
сомасы
үлесі
сомасы
үлесі
сомасы
үлесі
Материалдық шығындар
Еңбекақыға шығындар
Еңбекақыдан төлемдер
Амортизациялық төлемдер
Басқа шығындар
Өзіндік құнды калькуляция баптары бойынша талдау
Көрсеткіштер
Жоспар
Есептелген
Факт
Ауытқу
Шикізат пен материалдар
Сатып алынатын заттар
Жанар май мен энергия
Негізгі еңбекақы
Қосымша еңбекақы
Еңбекақыдан төлемдер
Машиналар мен құрал-жабдықтарды ұстау мен пайдалануға шығындар
Жалпы өндірістік шығындар
Өндірісті дайындау мен игеруге шығындар
Басқа да шығындар
өнімнің 1 теңгесіне келетін шығындардың жалпы ауытқуы:
Өнімге бағалардың өзгеруінің 1 теңгеге шығындардың өзгеруіне әсері
Sф Sф
∆ 3(p) = ----- - ------- N Nф(n)
Бағаның материалдық ресурстарға әсері
Sф Sф(п)
∆3(м.р) = ------ --- ----------- Nф(n) Nф(n)
Жеке заттардың өзіндік құнының өзгеруі
3ф(n) Sфn
∆ 3 S = -------- -- --------- Nф(n) Nф(n)
Шығарылатын өнімнің құрылымы мен ассортиментінің өзгеруі:
3ф(n) Sфn
∆ 3 S = -------- -- ---------
Nф(n) Nф(n)
Сапаның өзгеруі:
Sф Sф
∆ З кач= -------- -- -------- Nф NфЦк
1 теңге өнімге кеткен шығындардың жалпы өзгерісі
∆S = ∆S N + ∆3 м.р +∆3s+ ∆3c.асс + ∆Sкач
Қорытынды
Өзіндік құн синтетикалық маңызды көрсеткіштердің бірі, оны оптималды азайту арқылы пайданы ұлғайтуға болады
Өзіндік құнға кіретін шығындар: тікелей материал шығындары, тікелей еңбекақы шығындары, өндірістік үстеме шығындар
Шығындар өнім көлеміне байланысты тұрақты және ауыспалы болып бөлінеді
Өнімнің өзіндік құнын талдау экономикалық элементер және калькуляция баптары бойынша жүргізіледі
1 теңге өнімге келетін шығындар рентабельділік көрсеткішімен тығыз байланысты
1 теңгеге келетін шығындарды талдау өндірістік шығындардың резервтерін анықтауға, бағалауға бағытталған. Талдау барысында өнімнің 1 теңгесіне келетін шығындардың жалпы ауытқуы анықталады
