1. Мәліметтер базасы түсінігі, мәліметтер базасымен басқару жүйелері қызметі Мәліметтер қоры (МҚ)


Қатынастарды қалыптастыру әдісі. Кестені 1-ші ҚФ-ға келтіру



бет6/14
Дата06.10.2022
өлшемі65,22 Kb.
#151982
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Байланысты:
1. М ліметтер базасы т сінігі, м ліметтер базасымен бас ару ж йе

9. Қатынастарды қалыптастыру әдісі. Кестені 1-ші ҚФ-ға келтіру


Бірінші қалыпты форма (1ҚФ). Қатынас 1ҚФ-да дейді, егер оның атрибуттары қарапайым болса, яғни жалғыз мән қабылдайды. Бастапқы берілгендер қатынасы 1ҚФ-да болатындай құрылуы керек. Оқытушылар қатынасында ФИО, Топ, Пән – құрмалас кілт бар, олар жалғыз мән қабылдайтын болғандықтан 1ҚФ-да. 1.5.б-сурет бойынша Стаж – Стаж-қ – Каф – Қызметі – Жалақы атрибуттары ФИО – кілттік өрістен бөлшекті ФТ екендігі көрінеді. Бұл ФТ келесіні көрсетеді:

  1. Қатынаста айқын және айқын емес шамадан тыс қайталанулар бар

  2. Шамадан тыс қайталану салдарынан жөндеу кезінде проблемалар туындайды.

Сондықтан, бұл проблемалардан құтылу үшін 2ҚФ-ға өткізген дұрыс.


10. Қатынастарды қалыптастыру әдісі. Кестені 2-ші ҚФ-ға келтіру
Екінші қалыпты форма (2ҚФ). Қатынас 2ҚФ-да дейді, егер ол 1ҚФ-да болып, оның әрбір кілттік емес атрибуты кілттік атрибуттардан толық ФТ болса. 1ҚФ-дан 2ҚФ-ға өткізу «жоғалтусыз декомпозициялау» әдісімен орындалады. Оны проекциялау әдісі дейді. Мысалы R(A,B,C,D,E,…) қатынасы бар болсын. Шамадан тыс қайталануы бар C – D ФТ-тен құтылу үшін оны екі қатынасқа декомпозициялаймыз: R1(A,B,C,E,…) және R2(C,D). Сонда R2 қатынасы C,D атрибуттарына R қатынасының «жоғалтусыз проекциясы» болады.
1.6.-суретте Оқытушылар қатынасының 2 қатынасқа декомпозициялануы көрсетілген. Мұндағы R1, R2 қатынастарында оқытушылардың аты-жөнінің (ФИО) қайталануын тоқтатты. Бірақ R2 қатынасында айқын емес шамадан тыс қайталану әлі бар, енді одан құтылу үшін 3ҚФ-ға өткізу керек.


11. Қатынастарды қалыптастыру әдісі. Кестені 3-ші ҚФ-ға келтіру


Үшінші қалыпты форма (3ҚФ). Қатынас 3ҚФ-да болады, егер ол 2ҚФ-да тұрып, оның әрбір кілттік емес атрибуты кілттік атрибуттардан транзитивті емес ФТ болса.



Аты-жөні

Пән

топ

Сабақ түрі

Иванова Д.А.

Логика

256

практика

Иванова Д.А.

Моделир

123

практ

Петрова И.С.

СУБД

256

Практ

Петрова И.С.

Проект

256

Лекция

Сидорова Т.П.

Логика

123

Лекция

Сидорова Т.П.

Проектир

256

Практика

Егоров А.Т.

Дельфи

244

лекция

R2 қатынасы

Аты-жөні

қызметі

жалақы

стаж

Стаж-қ

каф

Иванова Д.А.

оқытушы

500

5

100

25

Петрова И.С.

Аға оқытушы

800

7

100

25

Сидорова Т.П.

оқытушы

500

10

150

25

Егоров А.Т.

оқытушы

500

5

100

24

1.6.-сурет


R1 қатынасында транзитивті тәуелділік жоқ болса, R2 қатынасында транзитивті тәуелділік бар:
ФИО – Қызметі – Жалақы
ФИО – Жалақы – Қызметі
ФИО – Стаж – Стаж-қ
Транзитивті ФТ шамадан тыс қайталануды туындатады. Одан құтылу үшін R2 қатынасын бірнеше қатынастарға бөлшектейміз: R3, R4, R5 қатынастары 1.7.-суретте көрсетілген.
R3 қатынасы

Аты-жөні

қызметі

стаж

каф

Иванова Д.А.

оқытушы

5

25

Петрова И.С.

Аға оқытушы

7

25

Сидорова Т.П.

оқытушы

10

25

Егоров А.Т.

оқытушы

5

24



12. Қалыптастыру әдісіндегі тәуелділіктер түрлері
13. МББЖ-ің мәліметтер үлгілері. Иерархиялық үлгі
МҚБЖ әртүрлі деректер модельдерін қолданады. Ең ескі жүйелерді иерархиялық және желілік мәліметтер қорына бөлуге болады - бұл алдын-ала жасалған модельдер.
Иерархиялық модель
Иерархиялық модельде элементтер иерархиялық немесе ағаш тәрізді байланыстармен өзара байланысты құрылымдарда ұйымдастырылған. Ата-ана элементінде бірнеше бала элементтері болуы мүмкін. Бірақ еншілес элементі болуы мүмкін тек бір формалар шебері көмегімен.
IMB компаниясының "ақпаратты басқару жүйесі" (Information Management System) — иерархиялық МҚБЖ мысалы.
Иерархиялық модель деректерді ата-ана мен бала сегменттерінің иерархиясымен ағаш түрінде ұйымдастырады. Мұндай модель бірдей (көбінесе еншілес) элементтердің болу мүмкіндігін білдіреді. Мұндағы мәліметтер оларға бекітілген мәндер өрістері бар жазбалар сериясында сақталады. Модель белгілі бір жазбаның барлық даналарын "жазба түрлері" түрінде жинайды — олар реляциялық модельдегі кестелерге, ал жеке жазбалар кестенің бағандарына тең. Жазба түрлері арасында байланыс жасау үшін иерархиялық модель 1:N түріндегі "ата-ана-ұрпақ" қатынастарын қолданады. Бұған ағаш құрылымын қолдану арқылы қол жеткізіледі-ол реляциялық модельде қолданылатын жиынтық теориясы сияқты математикадан "алынған".




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет