1-нұсқа Тапсырма 1

1-нұсқа 
Тапсырма 
1
.Үлкен жылдамдықпен шауып келе жатқан ат кенеттен сүрінгенде,шабандоз ер тоқымнан 
ұшып,аттың басынан асып жерге құлайды. 
а)Осы құбылысты түсіндіріңіз 
Инерция Заңына сәйкес, әр дене сыртқы күш әсер еткенге дейін өзінің жылдамдығы мен 
қозғалыс бағытын сақтайды. Жылқы тежегенде, оған тұяқтар мен бет арасындағы үйкеліс 
күші әсер етеді. 
Бұл үйкеліс күшінің араласуы баяулауға әкеледі. Алайда, ат үстінде отырған шабандоз 
инерцияға байланысты бастапқы жылдамдығымен қозғала береді. Нәтижесінде ат пен 
шабандоз арасындағы жылдамдық айырмашылығы пайда болады, бұл шабандоздың атқа 
қатысты алға жылжуына әкеледі. 
___________________________________________________[1] 
2
.Екі бала екі ұшына динамометр ілінген резеңке бауды екі жаққа тартады.Бау 2см 
ұзарғанда ,динамометрдың әрқайсысы 20 Н күшті көрсетеді 
а)Баудың қатаңдығын анықтаңыз 
F = 20 Н 
х = 2 см = 0,02 м 
k = F/x = 20/0,02 = 
1000Н/м 
___________________________________________________[1] 
b)Бау 6см ұзарғанда динамометрлердің көрсеткішін есептеңіз
k = 1000 Н/м 
x = 6 см = 0,06 м
F = 1000*0,06 = 
60Н
_________________________________________________________
[1] 
с)Серіппені 120 Н күшпен тартқанда 4 см ұзарады, 
90 Н күшпен серіппені қысқанда,ол қаншаға қысқаратынын анықтаңыз 
F1/x1 = F2/x2 
x2 = x1*F2/F1 = 0.04м * 90Н / 120Н = 
0.03м 
d) екі шеті тректердің үстіне қойылған иілгіш тақтайдың ортасында массасы 60 кг бала 
тұр. 
Бала тақтайға қандай күшпен әрекет ететінін есептеңіз 
P = m*g = 60 * 10 = 
600 
e)тақтайдың балаға қандай күшпен әсер ететінін анықтаңыз 
|N| = |-P| = m*g = 
600 

 3
.Массасы 800 г тыныштықтағы дене 8 Н күштің әрекетінен 36 км/сағ жылдамдық алады 
а)дененің жүрген жолын есептеңіз 
m = 800g = 0.8 kg 
F = 8Н 
U = 36 км/ч = 10 м/с 
F = ma; a = F/m = 8Н / 0.8кг = 10 м/с^2 
S = V^2 – V1^2 / 2a 
S = 10^2 – 0^2 / 20 = 
5 м
b)массасы 1,2 т мәшиненің жылдамдығы ϑ=10+0,25t заңы бойынша өзгереді 
Мәшинеге әрекет ететін қорытқы күшті анықтаңыз
m = 1.2 T = 12 000 kg 
a = 0.25 м/c^2 
F = ma = 12 000 кг * 0.25 м/с^2
= 3000Н
4
.Бір ұшы бағанға бекітілген арқанды,екінші ұшынан бала 300 Н күшпен тартады 
a) Сила натяжения веревки: 
Если ребенок тянет веревку с силой, то согласно третьему закону Ньютона, веревка 
действует на ребенка с равной по величине и противоположно направленной силой. Таким 
образом, сила натяжения веревки равна 
300Н 
b) Сила, действующая на веревку со стороны столба: 
Эту силы называют силой реакции опоры и она равно той силе, которой тянут эту веревку, 
то есть так же 
300Н 
c)арқанға әсер ететін күштерді сызба түрінде салыңыз 
в поисковик вбейте “сила натяжения нити” 
5
.Денелердің Жерге тартылатыны күнделікті қоршаған ортада болып жататын құбылыс 
a)денелердің Жерге тартылуын адамдардың байқамайтын себебін сипаттаңыз 
Сила тяжести действует равномерно на все тела, и они не изменяют свою скорость под еѐ 
воздействием в нормальных условиях. Без изменения скорости труднее заметить влияние 
силы 
b)массасы 80 кг Жердегі адамның массасы Күнге 1,99*10
30
кг тартылу күшін есептеңіз 

(G=6.67*10 
-11 
Н*м
2 
/кг
2 
; 1,5*10 
8
км; g=10 м/с
2
) 
Бер-ні: 
M = 1,99*10^30 кг 
m = 80 кг 
R = 150000000 км = 1,5*10^11 м 
G = 6,67*10^-11 Н*м2/кг 
g = 9,8 м/с^2 
Т/К : 
Fт = ? 
Шешуі 
Fт = (G * m * M) / R2 
G = 6,67*10-11 Н*м2/кг – гравитационная постоянная 
Fт = 6,67*10^-11 * 80 * 1,99*10^30 / (1,5*10^11)^2 = 
0,47 (Н). 
c)адамның ауырлық күшін анықтаңыз 
F = mg = 80 * 9.8 = 
784(Н) 
________________________________________________________________________[1] 
d)тартылыс күші мен ауырлық күшін салыстырыңыз
F / Fт = ? 
784/0,47 = 1668 ≈ 1670 
, 
ауырлық күші тартылыс күшінен ≈1670 есе үлкен
________________________________________________________________________[2] 
e)массалары 100 г және 50 г болатын екі нүктелік дене бір-бірінен 20 м аралықта 
орналасқан.Олардың тартылыс күшін анықтаңыз
м1 = 100г = 0,1 кг 
м2 = 50г = 0,05 кг 
r = 20м
F = G*m1*m2/r^2 = 
8.3*10^-16 H 
_______________________________________________________________________[1] 
6
.Жасанды серік 6 км/с жылдамдықпен қозғалады.( g=10 м/с
2
) 
а)осы жылдамдықпен қозғалуы үшін қандай биіктікке көтерілетінін анықтаңыз 
U = 6 km/c = 6 * 10^3 m/c 
G = 6.67m * 10^-11 
M = 6 * 10^24 
R = 6.4 * 10^6 

U = √ (G * M / R + h) 

h =
(G*M/U^2) – R
(дальше просто посчитать) 
b) радиусы 1738 км Айдағы еркін түсу үдеуі g=1,6 м/с
2
-ге тең.Айдағы бірінші ғарыштық 
жылдамдықты есептеңіз 
R = 1700km = 1.7 * 10^6 m 
g = 1.6 m/c^2 
u1=? 
u1 = √(g*R) = √(1.6*1.7*10^6) = 
1.65 km/c 
c) радиусы 3.39*10 
6 
м Марстағы еркін түсу үдеуі g=3,76 м/с
2
-ге тең.Марстағы жасанды 
серіктің жылдамдығын анықтаңыз 
g = 3, 76 м / с^2 
R = 3, 39 * 10 ^ 6 м
V - ? 
V = √(g * R) = √ (3, 76 * 3, 39 * 10 ^ 6) =
3, 57 км / с 
d)геофизикалық зымыран вертикаль жоғары ұшырылып, 500 км биіктікке жетті.( g=10 
м/с
2
).Зымыранның бастапқы жылдамдығын анықтаңыз 
h = 500 km 
g = 10 m/c^2 
u0 = ? 
h = u0^2/2g 

u0 = √(h*2g) = √10 000 000 = 
3.162 m/c
_________________________________________________________________________[2] 
 7
. Ғарыш аппараттардың орбиталарын сәйкетендіріңіз [1] 
№ Ғарыштық жылдамдықтар 
жылдамдык 
суреттер 
1 
Бірінші ғарыштық жылдамдық 
7.9 км/с 
Эллипс, 
кругообразное 
2 
Екінші ғарыштық жылдамдық 
11,2 км/с 
парабола 
3 
Үшінші ғарыштық жылдамдық 
16,7 км/с 
гипербола