SMTP хаттамасы SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) —электронды поштаның қарапайым жіберу хаттамасы. Негізінде клиенттен серверге, сонымен қатар бір серверден екіншіге пошта жіберу үшін қолданады.
SMTP – бұл «сұраным мен жауаптардың» хаттамасы. CR және LF белгілерін аяқтайтын, командалар мен жауаптар ASCII-жолдары болып табылады. Сонымен қатар жауаптар үшмағыналы санды ұстайды – қайтару коды. Оны хаттаманы автоматты басқару үшін қолдануға болады. ISO/OSI моделінде SMTP хаттамасы TCP-дің үстінен жариялайды. Әдетте жіберуші TCP-біріктіруді орнатқаннан кейін SMTP-командаға өзін теңестіруімен HELLO жібереді. Сосын ол SMTP-команда MAIL жібереді. Егер SMTP-сервер ар жақтағы қосылу ОК деп жауап берсе, ол поштаны қабылдауға дайын екенін білдіреді. Сонда жіберуші электронды хабарламаның мекенжайын хабарлайтын SMTP-команда RCPT жібереді. Қабалдаушы осы мекенжай үшін поштаны алуға дайын екенін жауап береді. Егер электронлы поштаның хабарламасы бірнеше қаблдаушыларға арналса, онда мұндай процесс оның әрбіреуі үшін келісім орындалады. Осыдан кейін шынында SMTP-команда DATA хабарлама жіберуі басталады. VRFY командасы пошталық жәшіктің бар болуын анықтауға және оның пайдаланушы туралы толық мәліметті алуға болады. Тізімдердің жіберуін кеңейту үшін SMTP-команда ЕXPN қызмет етеді. Бұдан басқа SMTP-команда TURN болады, ол қосылудың бағытын, яғни сервер-жіберуші қабылдаушы теріс өзгертуге болатындай рұқсаттайды. Кейбір администраторлар қауіпсіздік түсінігіне VRFY және TURN командалары тиым салады. SMTP-сервер кейбір мекенжай үшін пошта алу кезінде мекенжайдың дәлсіздігі туралы хабарлау мүмкін. Қайту мағына коды 251 тең, одан кейін нақты хат алудың мекежайы көрсетілген жолы кетеді. SMTP-сeрвeр қабылданатын өзіне келесі жеткізу хабарламасына жауапкершілік алады. Қабылдаушы SMTP-сeрвeр 551 кодпен басқа жауап беруі мүмкін (мекнжаймен жолда қатысады. Бұл электронды пошта қабылдаудан бас тартады және хабарламаның жауапкершілігі жіберушіде қалатынын білдіреді. SMTP хаттамасы клиент пен сервердің арасында көп хабарламаларды бір немесе бірнеше мекенжайларға жіберуге бір сеанс БАЙЛАНЫСЫН нәтижелі өңдеуге рұқсат етеді. RFC 821-де SMTP транспорттық хаттама, ал RFC 822 – SMTP қолданатын хабарлама құрылымы жазылған. Басқа сөздермен RFC 822-де RFC 821 жазылған, хаттама арқылы жіберілетін синтаксис және электронды хабарламаның семантикасы баяндалған. RFC соңғылары хабарламаның құрылымын кеңейтеді. SMTP-серверлер мекенжайдан алған домна есім негізінде электронды поштаны сапарлайды (DNS туралы 6 тарауды қараңыз). Бұл DNS негізінде MX типінің жазбасы көмегімен жасалады. Мұндай жазбалар осы домнаға түсетін барлық поштаға бағыттауға домна есімін тіркейді және SMTP-түйінмен оларды байланыстырады. 2 кестеде SMTP-командалардың мәліметі ұсынылған. Команда есімдерінде тіркеу белгілердің мағынасы болмайды, бірақ ол параметрде маңызды (мысалы, пошталық жәшіктің аталуында). SMTP-серверлері TCP 25-ші портын «тыңдайды». SMT0050 хаттамасы RFC 821 жазылған.
