| 36. Саяси қауіпсіздік: түсінігі және мазмұны. Саяси қауіпсіздік – азаматтардың, әлеуметтік топтардың құқықтары мен бостандықтарының сақталуы және олардың мүдделерінің теңгерімі, мемлекеттің тұрақтылығы, тұтастығы және қолайлы халықаралық жағдайы қамтамасыз етілетін конституциялық құрылыс негіздерінің, мемлекеттік органдар жүйесі қызметінің және мемлекеттік басқару тәртібінің нақты және ықтимал қауiп-қатерлерден қорғалуының жай-күйі.
Саяси қауіпсіздік – қоғамның саяси саласының барлық ішкі және сыртқы қауіп-қатерлерден қорғалуы. Саяси қауіпсіздік - ұлттық қауіпсіздіктің маңызды құрамдас бөлігі.
Саяси қауіпсіздік мемлекеттік органдардың, ұйымдардың, лауазымды адамдар мен азаматтардың: 1) конституциялық құрылыстың негіздерін, мемлекеттік егемендікті және аумақтың тұтастығын құқыққа қарсы қол сұғушылықтан қорғауға; 2) саяси шешімдер қабылдауда ҚР-ның тәуелсіздігін сақтауға; 3) мемлекеттік органдардың қызметін және мемлекеттік басқару тәртібін жетілдіруге; 4) мемлекеттік институттардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге; 5) қоғамның саяси мәдениетінің деңгейін арттыруға бағытталған шешімдерімен және іс-қимылдарымен қамтамасыз етіледі.
+Саяси қауіпсіздік, бұл мемлекеттің легитимдік құрылысының сақталуы, саяси жүйенің тұрақтылығы, азаматтардың саяси құқықтары мен бостандықтары, мемлекет пен азаматтық қоғамның демократиялық өзара әрекеті қамтамасыз етілетін қоғамның өмір сүруінің жағдайы мен шарттары. Қоғамның саяси жағдайының қауіпсіз болуына екі жақтан қауіп төнеді: 1) сыртқы қауіп: ең ақырғы қауіп түрі, бұл – басқа елдер тарапынан болатын соғыс, агрессия (басқыншылық), 2) ішкі қауіп түрлері: қоғамдағы әлеуметтік шиеленіс, жаппай тәртіпсіздіктер, экстремизм, терроризм, қақатығыстар, азамат соғысы.
Саяси қауіпсіздік осындай құбылстардың алдын-алу, ал орын алған жағдайда – оларға қарсы тұру, өз құндылықтары мен идеалдарын қорғау болып табылады. Бұндай ішкі жағдайларға конституциялық құрылыстың, мемлекеттік билік институттарының тұрақтылығын, азаматтық бейбітшілік пен ұлттық келісімді, аумақтық тұтастықты қамтамасыз ету, құқықтық кеңістік пен тәртіптің бірлігі, саяси және діни экстремизмнің, этносепаратизмнің шығу себептері мен жағдайларын және олардың салдарлары – әлеуметтік, ұлтаралық, діни қақтығыстарды, терроризмді болдыртпау. Халықаралық салада елдің егемендігін қамтамасыз ету, барлық елдермен және ұйымдармен теңқұқықты және өзара тиімді қатынастарды дамыту.
Достарыңызбен бөлісу: |
