Түріктердің діни нанымдары. Алтайда-түріктердің отаны, VII ғасырда екі діни жүйе болды: Ұлы шөл даланың оңтүстік шетінен түркі тілді және моңғол тілді көшпенділер әкелген, Сібір халықтарымен байланысты анимизм және ата-бабаларымыздың тотемикалық бояуымен табынуы [9]. Ортағасырлық көшпенділердің басты мәдени жаулап алуы тенгриандық болды. Тәңірдің мәдениетімен қатар әйел құдайына табыну міндетті болды – Умай және қасиетті жер-суға ("Ыдук йер-суб"), сондай-ақ көптеген рухтар: тау, жер, су, үңгір, жер асты патшалығына құрмет болды.
Ұлы Жібек жолы арқылы өткен түркі қағанаттары бірнеше ғасырлар бойы көршілес өркениеттердің діндері мен мәдениетінің әсерін бастан кешірді. Қазақстанның оңтүстігі мен Орта Азиядағы берік ұстанымдарға ие болған буддизм аристократтық ортада таралды, иудаизм уағыздалды, қалаларда манихей және христиан (несториандық) қоғамдастықтары болды, Согди халқының бір бөлігі зороастриялық дінді сақтап қалды, ал IX – X ғғ.соңында Түркі тілді этностың исламизациясы басталды.
