1-тапсырма. Тұрақты даму Стратегиясыныңнегізі мен мақсаты «Тұрақты даму»



бет2/2
Дата25.06.2020
өлшемі20,14 Kb.
#74516
1   2
Байланысты:
3800 7024 99595

2-тапсырма.Тұрақты даму критериі 

Тұрақты даму көрсеткіштері мен критерийлерін таңдау мәселелері әлемде кеңінен талқылануда. Бұл мәселелермен БҰҰ-ның Тұрақты дамуды саяси үйлестіру департаменті айналысады. Бұл мәселелер түрлі халықаралық конференциялар мен семинарларда жан-жақты қарастырылады. Тұрақты даму көрсеткіштерінің әдістемесі күрделі ғылыми мәселе болып табылады. Тұрақты даму сипаттамасы үшін түрлі иерархиялық деңгейлерде қарастыруға бірқатар көрсеткіштер қолданылады:



  • ғаламдық;

  • ұлттық;

  • аймақтық;

  • жергілікті;

  • салалық.

Негізінде ғаламдық және жергілікті көрсеткіштермен толықтырьшуы мүмкін ұлттық көрсеткіштер қалыптасуы тиіс ғаламдық көрсеткіштер негізгі болып табылады. Экологиялық-экономикалық даму көрсеткіштерін эзірлеудегі шетелдік және отандық әдіснамалық тәжірибені қорытындылау барысында келесідей бағыттарды көрсетуге болады:

  • тұрақты дамуды бағалау үшін қолданылатын көрсеткіштер санының өсуі олардың жіктелуін қажет етеді, экологиялықэкономикалық көрсеткіштерге «қоғам-табиғат» жүйесіндегі қатынастарды сипаттайтын көрсеткіштердің бүкіл жиынтығын жатқызу ұсынылады;

  • тұрақты даму көрсеткіштерінің әр деңгейі үшін жетекші фактор белгіленеді;

  • интеграциялық көрсеткіштерге аймақтық «экоөнім» және адам әлеуетінің даму индексі жатады.

Экономика және экология ұзақ уақыт бойы өздерінің әдіснамалық тәсілдері мен қағидалары бар білімнің оқшауландырылған екі саласы ретінде дамығанын ескере отырып, 70-жылдары табиғат ресурстарьш тиімді пайдалану және қоршаған ортаны қорғау мәселелерін шешу үшін жүйелі, кещенді экологиялық-экономикалық тәсіл жасау қажеттігі пайда болды. Қоршаған орта және даму жөніндегі халықаралық комиссияның «Біздің ортақ болашағымыз» атты баяндамасында көрсетілгендей, экология және экономика себептер мен салдар кешенін құра отырып өзара жергілікті, аймақтық, ұлттық деңгейлерде байланысады. Кейін экономиканың қоршаған ортада болып жатқан жағдайлармен, заңдылықтармен есептесуге мәжбүр екені айқындалды. Бұл жер шаруашылықтың көптеген салаларының табиғат ресурстарына тәуелді екендігін ескерген дұрыс. Сондай-ақ, қоршаған ортаның экономикаға қалай әсер ететіндігі туралы көптеген мысалдар келтіруге болады. Алайда, қазіргі жағдайда экология мен экономиканың елеулі әсері адамның іс-әрекетімен байланысты табиғаттағы өзгерістерге алып келеді.

Экономика мен экология тоғысында осы ғылыми бағыттың қалыптасуы бір уақытта жаңа түсініктің дамуымен қатар жүзеге асырылады. Экологиялық экономикадағы жаңа бағыттың зерттелуі экономиканың теңгерімді және тұрақты даму критерийлері мен көрсеткіштерін анықтау мәселелерін кешенді шешуді қамтамасыз ету мақсатында экономикалық қатынастар және қоғам мен табиғаттың өзара әрекет ету заңдылықтарын зерттеу міндетін қойып отыр.



Экологиялық-экономикалық қатынастар — табиғи ресурстарды қорғау, үдайы өндіру және ұтымды пайдалану, өндірісті экологияландыру, қайталама шикізат пен қалдықтарды жою үдерісінде адамдар арасында пайда болатын қатынастар. Негізгі экологиялық-экономикалық қайшылық табиғатты пайдаланудың өндірістік байланыстарын дамыту көздері болып табылады. Оның мәні қоғамның объективті экологиялық және экономикалық қажеттіліктерінің диалектикалық бірлігі мен өзара байланысында.

Рахмет! Жауабыңызды күтемін

Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет