1 Зертханалық жұмыс кирхгоф және ом заңдары бойынша тұРАҚты тоқТЫҢ тармақталған сызықты электр тізбегін зерттеу



бет4/15
Дата25.05.2022
өлшемі0,82 Mb.
#144973
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Байланысты:
Электротехниканың теориялық негіздері. Зертханалық жұмыс бойынша әдістемелік нұсқау

Қуаттар балансы дегеніміз – ЭҚК-дің қуаттарының алгебралық қосындысы қабылдағыштардағы қуаттардың алгебралық қосындысына теңдігі:

Егер тармақтағы токпен ЭҚК-тің бағыттары бағыттас болса, ЭҚК-ті генератор режимінде істейді деп есептейміз, ал қарама-қарсы болса ЭҚК қабылдағыш ретінде энергияны қабылдайды деп оның таңбасын (-) аламыз.



  1. Дайындық жұмысына тапсырма

    1. ЭҚК-тер (Е1, Е2) мен кедергілер (R1 ,R2 ,R3) берілген (2.2 сурет) тізбекті жинаңыз.

    2. Беттестіру әдісін қолданып токтар мен кернеулерді есептеңіз.

    3. Токтармен кернеулердің есептік мәндерінің дұрыстығын Кирхгоф задары бойынша тексеріңіз.

    4. Тізбек үшін қуаттар балансының теңдеуін жазып, ЭҚК көздерінің жұмыс әлпін анықтаңыз.

2.3 Тәжірибелік жұмысқа тапсырма және оның орындалу тәртібі

    1. Тәжірибе УИЛС және УЛК ТОЭ стенділерінде орындалады. Стендпен, әсіресе қорек көздерімен және оларды қосып ажырататын аспаптармен танысыңыз. Кернеу блогынан екі кернеу көзі алынады.

    2. Қорек көзінің кернеуін реттей отырып, тізбек элементтеріндегі токтар мен кернеулерді өлшеңіз. Өлшеу деректерін 1÷3 кестелерге жазыңыз.

а) 2.2-суретте келтірілген сұлба бойынша тізбек жинастырып, Е1 ЭҚК көзі тудырған жекеше токтармен кернеулерді өлшеңіз (Е1=20 В).
Өлшеу деректерін 2.1-кестеге жазыңыз.
б) 2.3-суретте келтірілген сұлба бойынша тізбек жинастырып, (Е2) ЭҚК көзі тудырған жекеше токтармен кернеулерді өлшеңіз. Өлшеу мәндерін 2.2-кестеге жазыңыз (Е2=10÷15 В).
в) 2.4-суретте келтірілген сұлба бойынша тізбек жинастырып, (Е1, Е2) ЭҚК-тер көздері тудырған токтар мен кернеулерді өлшеңіз (Е1=20 В; Е2=10÷15 В).
Өлшеу мәндерін 2.3-кестеге жазыңыз.
Есептелген және өлшенген токтар мен кернеулер деректерін салыстырыңыз.

2.2 сурет



2.3 сурет

2.4 сурет

2.1 кесте



Е1, В

Е2, В

I1/, A

I2/, A

I3/, A

U1/, В

U2/, В

U3/, В




0



















2.2 кесте



Е1, В

Е2, В

I1//, A

I2//, A

I3//, A

U1//, В

U2//, В

U3//, В

0






















2.3 кесте



Е1

Е2

I1, A

I2, A

I3, A

U1

U2

U3

























  1. Тәжірибе деректерін өндеу және оларды қорытындылау

    1. 2.1÷2.3 кестеде келтірілген токтардың сандық мәндерін салыстырып, беттестіру принципы туралы қорытынды жасаңыз.

    2. 2.1-2.3 кестеде келтірілген жекеше токтар мен кернеулердің мәндері бойынша 2.2, 2.3, 2.4 - суреттерде келтірілген тізбектің токтары мен кернеулерін есептеп, бағыттарын анықтаңыз.

    3. Жұмыс бойынша ақпар жазып, оны қорғауға дайындалыңыз.



2.5 Бақылау сұрақтары:

  1. Беттестіру әдісінің негізінде қандай принцип қолданылады? Оның маңызын анықтаңыз.

  2. Егер тізбекте бірнеше қорек көзі болса, онда тізбек элементтеріндегі токтар мен кернеулер қалай тұзеледі?

  3. Беттестіру әдісі бойынша тізбек элементтерінің токтары мен кернеулері қалай анықталады?

  4. Беттестіру әдісі бойынша тізбек элементінің қуатын неге анықтауға болмайды?

  5. 2.5 суреттегі сұлбаның токтарын есептеу үшін «бөтен кедергінің» әдісін қолдануға болатындығын дәлелдеңіз


2.5 сурет



  1. Тізбектегі элементтердің параметрлері:

 Тармақтардағы токтарды беттестіру әдісімен есептеңіз.

3 Зертханалық жұмыс


ҚАБЫЛДАҒЫШТАРЫ БІРІЗДІ ЖАЛҒАНҒАН СИНУСОИДАЛ ТОҚТЫҢ ЭЛЕКТР ТІЗБЕКТЕРІ


Жұмыстың мақсаты:

  1. Резистивті, индуктивті және сыйымдылықты элементтерден тұратын бір фазалы синусоидал ток тізбегіндегі электрлік шамалардың мәндік және фазалық қатынасын анықтау;

  2. Бірізді тізбектердің резонанстық күйге түсу шарттарын талдау, резонанстық жиілігін анықтау, контурдың сапалығын зерттеу;

  3. Кернеуді, токты, олардың фазалық ығысуын, периодты және жиілікті осциллографпен өлшеуді ұйрену.




  1. Қысқаша мағлұматтар

Синусоидал токтың тізбегіндегі қабылдағыштар үш тұрге бөлінеді. Олардан ток жүрген кезде жұмыс істеледі және магнит өрісі мен электр өрісі қоздырылады. Электр қабылдағышқа берілген электр энергиясы басқа бір энергияға түрленеді (мысалы: жылу, механикалық, химиялық, т.с.с.) және магнит пен электр өрісінің энергияларына.
Электр қабылдағыштардың кедергісі (R), индуктивтілік (L) және сыйымдылық (С) деп аталатын параметрлері олардың осы қасиеттерін сипаттайды.
Синусоидал токтардың тізбектерін зерттегенде осы қабылдағыштарды идеал резистор (R), идеалды индуктивті (L) және сыйымдылық (С) элементтердеп есептейміз.
Идеал резисторде ток пен кернеу фазалас болады, яғни олар бір уақытта нөлге тең, бір уақытта өсіп не кеміп отырады, ал электр энергиясы жылу энергиясына түрленіп тізбекке қайтып келмейді. Сондықтан мұндай элементті активті деп атаймыз.
Егер идеал резисторді синусоидал кернеу көзіне қоссақ, онда оның кернеуі мен тогы (1-сурет).


Кешенді түрінде

немесе , себебі .
Кернеу мен токтың ығысу фазасы , Ом заңы бойынша резистордың активті кедергісі немесе ,
ал активті қуаты Вт.

3.1 сурет. Токпен кернеудің синусоидал өзгеру графиктері

Тек қана индуктивтік қасиеті бар элементті (R=0; Хс=0) идеал индуктивті элемент деп атайды. Бұл элементте электр энергиясы магнит өрісінің энергиясына түрленеді.


Идеал индуктивті элементтің кернеу мен тогы (2-сурет)


Кешенді түрінде

Фазалық ығысу бұрышы .
Ом заңы бойынша идеал индуктивті элементтің кедергісі, ХL


3.2 сурет
Немесе
Мұнда – реактивтік кедергісі.
Егер тек қана сыйымдылық қасиеті бар элемент болса, онда оны идеал сыйымдылықты элемент деп атайды (R=0; L=0). Бұл элементте электр энергиясы өрісінің энергиясына түрленеді.

Идеал сыйымдылықты элементтің кернеуі мен тоғы (3.2-сурет)




Кешенді түрінде

Фазалық ығысу бұрышы .


3.2 сурет
Ом заңы бойынша сыйымдылықты элементтің кедергісі, ХC

Немесе ;


Мұнда - реактивті сыйымдылықтық кедергі.





  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет