§ 19.ФУНКЦИЯНЫҢ ӨСУЖӘНЕКЕМУБЕЛГІЛЕРІ СЕНДЕР БІЛЕСІҢ ДЕР: Функцияның геометриялық кескiнi, оның графигi, коор-
динаталық жазықтықтағы (x ; y) нүктелердiң геометриялық
орнын құрайтын қисық екенiн бiлемiз. Өспелi және кемiмелi
функциялардыңанықтамаларынқолданып,графиктербойынша
оның өсу жәнекему аралықтарынтабудыбілесіңдер.
у = f(x)
функциясының
графигіберілген
(54-сурет).
Графикбойыншафункцияның:
1)анықталуоблысын;
2)мәндержиынын;
3)өсуаралықтарын;
4)кемуаралықт
арынтабыңдар.
Функцияның өсу және кему аралықтарын туындының көмегiмен
табудықарастырамыз. Олүшiн алдыменфункцияныңаралықтағыөсуi
мен кемуiнiң жеткiлiктiшарттарынберейiк.
Дәлелдеуi . Дәлелдеуүшiн Лагранжформуласынқолданамыз.
Х аралығынанкез келгенx 1
жәнеx 2
(мұндағыx 1
< x 2
) нүктелерiн
алайық. Лагранжформуласыбойынша
= f ′
(a)
(1)
теңдiгiорындалатын (x 1
; x 2
) аралығынатиiстi а саныналуғаболады.
x 1
, x 2
нүктелерiX аралығынатиiстi болғандықтан,а саны да осы
аралыққатиiстi, яғни x 1
< a < x 2
.
Егер дифференциалданатын f(x) функциясыныңтуындысыХ аралығыныңәрбiрнүктесiндеоң таңбалы,яғни f ′
(x) > 0 (терiс таңбалы, яғни f ′
(x) < 0) болса,онда функциясол аралықтаөспелi (кемiмелi) болады. Түйіндіұғымдар Функция, өсу аралығы,
кему аралығы,туынды
Сендерфункцияның
өсу жәнекемубелгiлерiмен
танысасыңдар,
туындыныңкөмегiменфункцияның
өсужәнекемуаралықтарын
табудыүйренесіңдер.