12. Білек аймағының топографиялық анатомиясы (алдыңғы және артқы аймақтар). Қанмен қамтамасыз етілуі және иннервациясы. Пироговтың талшықты кеңістігі. Білектің алдыңғы аймағы Шекарасы
жүктеу/скачать 3,62 Mb.
|
12. Білек айма ыны топографиялы анатомиясы (алды ы ж не арт ы
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ, O 1179 u 1178 1201 raly Zh 1201 1179 paly au, Patofiziologiya (1)
| Емізік тәрізді өсінді аймағы Шекаралары. Төменнен және бүйірлерінің жүмсаң тіндер сыртынан сипап қараганда аныңталатын сүйектік негіз емізікше өсіндіге сәйкес келеді. Үшбүрыш тәрізді бүл аймақ жогарғы жагында шықшыт догасының артқы жалгасы болып келетін сызықпен шектеліп жатыр.
Жалпы қанмен қамтамасыз етілуі. Маңдай аймағы ішкі ұйқы артерияның (a. carotis interna ) жүйе- сімен ңанмен қамтамасыз етіледі, атап айтңанда: a. frontalis және a. supraorbitalis, олар коз үясыга жоғарғы ішкі қырынан шығады. Аймаңтың шекараларында сыртңы үйңы артериясынан (a. caro tis externa) шығатын бүрыштың артерия (a. angularis, a. fasialis) жэне сыртңы самай артериясының мағдайлық бүтаңтарымен (г. frontalis, a. temporalis superficialis) артериялармен коп үштасулар жасайды. Осындай жолмен ішкі жэне сыртқы үйңы артериялары жүйесі арасындағы байланысы жүзеге асады Төбе аймағы сыртқы үйңы артериясының бүтаңтарымен қам- тамасыз етіледі: a. temporalis superficialis (ңүлаң түйінің ардандағы) және a. auricularis posterior (қүлаң ңалаңанының артында жатыр), олар өзара және маңдай, шүйде аймағы артериялармен үштасады. Самайдың беткей артериясының жараңат салдарынан қан кетуді, артерия бағасын бет доғасына саусаңпен басу арңылы оңай тоң- татуға болады. Шүйде аймағы шүйде артериясымен (a. occipitalis (а. carotis ext. тармағы)) ңамтамасыз етіледі. Оның бастапқы жері емізік тәрізді өсіндіден 1 см сыртңа қарай орналасңан, аттас (sulcus occipitalis) сайда жатыр. Бүдан басқа бүл жерде a. auricularposterior бүтақтары жаңындайды. Веналары. Веналар саны жағынан артериялардан едәуір көп. Артериялармен қосақталып жүретін веналардан басңа қосымша веналар бар. Олардың ішіндегі түрақты болып келетін ортаңғы сызықта орналасқан, кейде жүп болып келетін маңдай венасы (v. frontalis) жатады. Беткей тіндерден ңан негізінен үш венамен ағады: v. facialis anterior; v. facialis posterior; v. occipitalis. Әкелушы тұрақты вена болып келетін ортаңғы сызықта орналасңан кейде жүп болып келетін маңдай венасы (v. frontalis). Беткей тіндерден қан негізінде 3 вена арңылы кері ағады: 1) Беттің алдыңғы венасы v. facialis anterior; 2) Беттің тереңгі венасы v. facialis profunda; 3) Шүйде веналары v. occipitalis. бастың жұмсақ қабаттарының гематомаларының түрлері: тері астындағы- шишка түрінде субапоневротикалық- жайылған гематома субадостикалық- бассүйек тігістерімен шектелген 27. Бастың бет бөлігінің топографиялық анатомиясы. Шекаралар, сыртқы белгілер, бөлімдер, қанмен қамтамасыз етілуі және иннервациясы. Қабыну процестерінің таралуының топографиялық-анатомиялық негіздемесі. Беттің бүйір аймағы (regio facialis lateralis) және жақ арты шүңқыры (fossa retromandibularis). Ш екаралары. Алдынан —мүрын-ерін ңыртысы. Артынан —тө- менгі жаңтың вертикалды бүтағының артңы қыры. Жогарыдан — көз шүңңырының төменгі ңыры және бет доғасы. Төменнен—тө- менгі жаңтың горизонталды бүтағының төменгі қыры (4.15 сурет) Шайнау бүлшыңетінің (т. masseter) алдыңгы қырына сәйкес сызың бойынша беттің бүйір аймағы—үрт (regio buccalis) және шыңшыт-шайнау бүлшыңет (regio-parotideomasseterica) аймақта- рына бөлінеді. Сонымен қатар беттің беткей және тереңдегі бөлік- тері болады. Тереңі-томенгі жақтың өрлеме бүтагына параллель жүргізілген жазықтыңтың ішкі жагында жатыр. Қабаттары. Терісі жүқа, оңай бөлінеді. Тер және май бездеріне бай. Үрт аймагының тері асты шелінде әсіресе әйелдер мен балаларда, жақсы жетілген май түйірі жатады. Ұрт аймағы. Шекаралары: —жоғарыда —көз үясының төменгі қыры; —төменде —төменгі жақтың төменгі қыры; —артынан —шайнау бүлшыңетінің алдыңғы ңыры; —алдынан —мұрын-ерін және мүрын-үрт қыртыстары. Терісі жұқа, тері және май бездері көп. Тері астындағы майлы үлпа жаңсы дамыған. Тері астындағы үлпаға —Биштің май түйіршігі—corpus adiposus buccae жалғасып жатыр. Ұрт ай- мағының беткей фасциясы мимикалың бүлшыңеттерге ңынаптар түзейді. Мимикалың бүлшыңеттер, бет сүйектерінен басталып тері асты май үлпалары арасынан өтеді. Беткей ңабаты—көз- дің дөңгелек бүлшыңеті, оның астында бет сүйегінің—кіші және үлкен бүлшыңеті, олардың астында үрт бүлшыңеті орналасқан. Үрт бүлшыңеті, үрт жүтңыншақ фасциясынан басталып, алды- нан —ауыздың айналасындағы бүлшыңеттерге жалғасады. Бет шелінде көптеген тамырлар, нервтер мен мимикалың бұлшықеттер бар. Артериялары жақсы дамыған тор ңүрайды. Сон- дыңтан беттегі жаралар тез жазылады және трансплантаттар жақ- сы корінеді. Қанмен жаңсы ңамтамасыз етілуі а. maxillaris-тың бұтақтары арқылы іске асырылады (a. carotis ехt- дан). Тамыр төменгі жақтың горизонталды бұтағының ортасынан көздің ішкі бұрышына дейін қиғаш бағытта проекцияланып, a. angularis түрінде a. dorsalis nasi-мен (a. carotis int жүйесінен) анастомоз жасайды. Бұдан басқа үрт аймағында a. maxillaris-тен a. infraorbitalis тар- мақталады. Веналары. Қан v. facialis anterior-мен жоне де v. transversa facii арңылы v. facialis posterior-мен ағады. Олар кейде аз, кейде коп анастомоз жасап, қүрылысы өзгеріп отырады. Беткей веналар тереңдегі веналармен байланысқан. Мысалы v. ophthalmicae бас сүйегінің ішкі негізіндегі sinus cavernosus-пен байланысқан. Нервтері. Беткей ңабаттардың нервтенуі п. trigeminus (п. infra- orbitalis, п. auriculotemporalis, n. auricularis magnus) (мойын өрімінен) және п. facialis тармақтары арқылы іске асырылады . Өзіндік фасция қүлақ маңы аймағында өте жаңсы жетіліп, fascia parotideomasseterica деп аталады. Ол т. masseter-ді алдынан жауып, құлақ маңы безінің жеке қапшығын қүрайды. Фасция сыртынан төменгі жақтың өрлеме бүтағының сыртқы қырына , төменгі жағында—горизонталды бүтаңтыц төменгі ңырына бекиді, ал жо- ғарғы жағында —бет доғасыныц үстінде /. temporalis profundus-тың алдыңғы жапырақшасына өтеді. Нәтижесінде m. masseter орналасқан жерде сүйекте фасциалды қүндақ түзіледі. Ол бет доғасының іш жағында, самай бүлшықетініц апоневроз асты кеңістігімен байланысады. Паротит-шайнау (regio parotideomasseterica) аймағы Паротит-шайнау (regio parotideomasseterica) аймағы зигоматикалық доғамен, төменгі жақтың төменгі жиегімен, сыртқы есту каналымен және мастоидтық процестің ұшымен, шайнау бұлшықетінің алдыңғы жиегімен бөлінген. Тері астындағы тіндерде бет нервтерінің көптеген тармақтары өтеді, олар мимикалық бұлшықеттерге өтеді. Беткі фассияны алып тастағаннан кейін, fascia parotideomasseterica деп аталатын меншікті ашылады. Фассия сүйек доғаларына бекітіледі (зигоматикалық доға, төменгі жақтың төменгі шеті және оның бұрышы). Ол паротит безінің капсуласын құрайды, осылайша оның артқы жиегінде екі жапыраққа бөлінеді, олар бездің алдыңғы жиегінде жиналады. Әрі қарай, фассия шайнау бұлшықетінің сыртқы бетін алдыңғы шетіне дейін жабады. Околоушно-шайнайтын фасция білдіреді алдынан қалың парақ. Ол безді қоршап қана қоймайды, сонымен қатар оның сегменттері арасындағы бездің қалыңдығына енетін процестер береді. Нәтижесінде бездегі іріңді қабыну процесі (іріңді паротит) біркелкі дамымайды және бір уақытта барлық жерде бола бермейді. Ауыз аймағы Шекаралары. Жоғарыдан-мүрын тері пердесінің негізінен жүр- гізілген горизонталды сызың, бүйірлерінен —мүрын-ерін ңыртыс- тары, томеннен—иек астыңғы ңыртыс бойымен жүргізілген гори зонталды сызық. Ауыз қуысы ерін және ауыз ңуысы аймаңтарына бөлінеді.Ауыз—кіреберістен (vestibulum oris)жәнеменшіктіауыз ңуысынан (cavitas oris propria) түрады фассиялық қораптардың, каналдардың және талшықты жарықтардың бойымен іріңді ағу). Іріңді процестер тері астындағы және бұлшықет аралық тіндерде дамиды және таралады, тамырлы-жүйке түйіндерінің қабықтары бойымен, фассиялық қабықтар мен аралық жарықтар бойымен, бұлшықет аралық кеңістіктер арқылы және т. б жүктеу/скачать 3,62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|