1.Әлеуметтану:ғылымға кіріспе және басты ұғымдарды тұжырымдау


Бірінші реттік әлеуметтану,екінші реттік әлеуметтану



бет7/12
Дата07.02.2023
өлшемі46,09 Kb.
#167709
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Байланысты:
1.?ëåóìåòòàíó ?ûëûì?à ê³ð³ñïå æ?íå áàñòû ??ûìäàðäû ò?æûðûìäàó

12. Бірінші реттік әлеуметтану,екінші реттік әлеуметтану
Әлеуметтану бірінші және екінші болып бөлінеді. Бірінші әлеуметтану көп нәрсені көрсетеді. Оқуға қарағанда әлеуметтану үрдісі ер жеткенге дейін тоқтатылмайды. Өзінің даму қарқынымен әлеуметтану тұлғасы анықталмаған, соңғы үрдісімен байланысты және де осы үрдіс адамның онтогенезі тоқтатылдмайды. Осыдан келіп мынадай шешім қабылдауға болады
Әлеуметтану- ешқашанда тоқтамаумен қатар толық болмайды. Мүмкін біреулер бұл жерде писсимизм негізінен еөріп тұрған болар. Әлеуметтану-меңгеру және ұдайы өндіру тұрғысынан жеке адамның әлеуметтік тәжірбесін өмірден көрсетеді. Әлеуметтану үрдісінің негізі оның яғни адамның біртіндеп әлеуметтану тәжірибені менгеруі және әлеуметтке бейімделу үшін қолданылады.




Әлеуметтенуагенттері

Функциялар

Проблема

Бірінші
реттікәлеуметтену

Отбасы институты

құндылықтардыигеру;
тәрбие.

Жастарарасындағы қылмыс, нашақорлық, алкоголизм, суицид, жұмыссыздық көлемінің артуы мен жастардың рухани құндылықтарының төменденуі немесе еңбекке қатысты жастар қатынасының деформациясы, нигилизм

Екіншіреттікәлеуметтену

Білім беру түрлі институты,
әлеуметтік орта

білім;
тәрбие;
құндылықтар;
кәсіп.


13. Отбасының әлеуметтік қызметтері
«Отбасы» — бұл тарихи ұғым. Ол өмірдің даму, жоғары қарай өрлеу баспалдағы арқылы қалыптасқан. «Отбасы -еш уақытта қозғалыссыз тұрмайды. Қоғамның төменгі сатысынан жоғары сатысына қарай өрлеген даму қарқынымен ілесіп, төменгі қалыптан жоғары қалыпқа ауысып отырады», — «отбасы» — халықтың өсіп өркендеуіне, өсіп келе жатқан ұрпақтар тәрбиесінде, ата-бабамыздың мұра еткен әлеуметтік тұрбие мен мәдени құндылықтарды жеткізуде өте маңызды рөл атқаратын қоғамның құрамдас бөлігі.
Отбасы некеге қарағанда күрделі жүйе, себебі ол жұбайларды ғана емес, олардың балаларын, басқа туыстарын да біріктіреді. Оның тұрақтылығы мен беріктігі де әр кезде өзгеріп отырады. Оған құқық, дін, қоғамдық пікір, психологиялық факторлар, әсіресе экономикалық өмір бірлігі әсер етеді.
Некелік отбасылық қатынас — бүгінгі таңдағы аса маңызды қоғамдық саяси мәселелердің бірі. Қазақстан Республикасының Неке және отбасы туралы заңында: «Неке отбасы қатынастарын, сондай-ақ оларды жүзеге асырудың кепілдіктерін белгілеп зерттейді, отбасының дамуын Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік әлеуметтік саясаттың басым бағыты деп анықтай отырып, оның құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз етеді.
Отбасының мемлекеттің бір бөлшегі ретінде жеке адамның ие болуында алатын орны орасан зор. Сондықтан отбасы қазіргі кезеңде де, кейінгі ұрпақта да жас жұбайлардың некелік өмірін қалыптастырудың, дүниеге бала әкеліп тәрбиелеудің, ондағы мәдени құндылықтардың, адамгершіліктің материалдық қажеттіліктің ұрпақтан-ұрпаққа берілу ортасы болып қалады. Қоғамымызда болып жатқан әлеуметтік-экономикалық қиыншылықтар әсерімен бүгінгі отбасының дағдарысқа ұшырап отырғаны белгілі. Атап айтсақ, отбасының табысқа жетуі күрделеніп, бұқара халықтың әлеуметтік тұрмыстық әл-ауқатының төмендеуі, жоқшылыққа ұшырауы, отбасы өмірінің ыдырауы тереңдеп, некенің тұрақсыздығының артуы, қалыптасқан өнегелі-этикалық нормалар мен салт-дәстүрдің бұзылуы, жұбайлар арасындағы, ата-ана мен бала арасындағы қарым-қатынастарды, жанжалдың күшеюі, отбасының жеткілікті түрде материалдық қамтамасыз етілмеуі және кедейленуі, ата-аналардың жұмыс бастылық деңгейінің жоғарылануы олардың бала тәрбиесі мен дамуына өнегелік адамгершілік қасиеттерінің қалыптасуына және физиологиялық-психологиялық денсаулықтарының дұрыс жетілуіне кері әсер етуі, төмендеуі, некесіз баланың дүниеге келуі, әкесіз, жетім, тастанды балалар санының өсуі, жалғыз басты аналар мен ажырасқандар санының көбеюіне әкеліп отыр.
Отбасы тарихының бұдан кейінгі даму сатысы топты некенің ішінде жұп отбасының қалыптаса бастауымен, яғни қандас туыстар арасындағы некелесу ғұрпына тыйым салуына байланысты болған. Осының нәтижесінде алғашқы қауым ішінде бірімен-бірі некелеспейтін «ағалы-інілілер», «апалы-сіңлілер» топтары қалыптаса бастады да, тағылық дәуірдегі топты неке біртіндеп ығысып, оның орнына жұп отбасы дүниеге келді. Жұп отбасы тағылық дәуірдің соңында қалыптасып, варварлық дәуірде әбден кемеліне келіп, қоғамдағы басты отбасы формасына айналады. Бірақ мұндағы неке беріктігі онша мығым болмағандықтан, отбасының ыдырап, ажырасуы тым оңай болған.
Отбасы тарихының бұл кезеңінде некелесу не ажырасу тек қана еркектер үлесіне тиді де, моногамиялық отбасындағы өзара байланысты жұпты некеге қарағанда әлде қайда нығая, беки түсті.
Менің ойымша - материалдық жағдайға, әлеуметтік материялға көп мән бермей, ер балдарға 20-30 жаста уйлену керек. Сол кезде болашақ ұрпағының дені сау және отбасына бақыт сыйлайсың.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет