№
2сабақ.Тарихи өлкетанудағы археологиялық ескерткіштердің деректік маңызы.
1 Негізгі түсініктер және олардың анықтамасын жаз
1. Археологиялық дәуірлері мен кезеңдері_______________________________________
___________________________________________________________________________
2. Археологиялық ескерткіштер түрлері_________________________________________
___________________________________________________________________________
3. Қорғандар, тұрғын үйлер___________________________________________________
___________________________________________________________________________
4. Археологиялық қазба жұмыстары____________________________________________
___________________________________________________________________________
5. Археологиялық барлау_____________________________________________________
___________________________________________________________________________
6. Ескерткіштерді қоғау_______________________________________________________
___________________________________________________________________________
7. Археологиялық табылған заттарды өңдеу әдістері_______________________________
___________________________________________________________________________
2. Сәйкестігін анықтаңыз?
Дәуірлер .
|
Мәдениет кезендері
|
Неолит**
Ерте Кейінгі
|
Мустье*-
|
Мезолит
Ерте Кейінгі//
|
Леваллуа Ашель Клектон Шелль/+
|
Палеолит++
Жоғары
|
Робенгаузен Компиньи**
|
Орта*-
|
Мадлен Солютре Ориньяк++
|
төмен/+
|
Тарденуаз
Азиль //
|
|
|
3.Сызбаны толтыр.
Археология
4. Баламалы тест (Сұрақтарға «ия»немесе «жоқ»деп жауап беру керек)
1.Ежелгі адамдардың жіп орнына пайдаланған заттары
Жануарлардың сіңірлері
2.Адамдардың дән үккішті ойлап тапқан кезеңі- Неолитте
3.Ерте тас ғасыры тұрақтарының ең көне ескерткіштерінің табылған жері- Шақпақата,Арыстанды.
4.Екі жағынан да өңделген қарапайым шапқыш тас құрал атауы
Бифас
5..Бір қабат өңделген тас құралдың жүзін ұсақ кертік ойықтар жасау арқылы өткірлеу әдісі- Ретушь әдісі
6.Жамбыл обылысындағы 5 мыңға жуық тас құралдар табылған тұрақтар
Бөріқазған,Шабақты.
7.1938 ж Өзбекстаннан неандертальдық баланың сүйегі табылған үңгір-Тесіктас
8."Саналы адам" сүйегі алғаш рет табылған үңгір-Кро-Маньон
9.Орталық Қазақстан жеріндегі жүзі түзу, кейде қайқы тас пышақ қырғыштыр табылған тұрақ- Семіз бұғы
10.Орталық Қазақстан жеріндегі кейінгі полеолитке жататын 300-ге таяу тас қүрал шыққан ең көрнекті көне мекен- Батпақ
11.Тас дәуірінде ру ішіндегі барлық мәселелер шешілді- Жалпы жиналыста
12.Мезолит заманының үлкен жаңалығы болып саналатын ұсақ жаңқа тастардан жасалған құралдар атауы-Микролит
13.Мезолит заманының басты жаңалығының бірі: садақ пен жебенің жасалуы
14.Мезолит кезеңіндегі адамдардың негізгі кәсібінің бірі- Аңшылық
15.Қазақстан аумағындағы белгілі мезолиттік тұрақтар саны-20-дан астам
16.Қабырғалары терең көмілген, көлемі 40-60 шаршы метр болаты мезолиттік баспана табылған өзен аңғары-Есіл
17.Орта тас ғасырындағы балалар тобынан ересектер тобына өту ғұрпы
Бағыштау (инициация)
18.Егіншіліктің пайда болу мерзімі-10 мың жыл бұрын
19.Алғашқы қауымдық егіншілікке алып келген жағдай
Терімшіліктің дамуы
20.Алғашқы егіншілердің егін оратын қарапайым құрал атауы- Тас орақ
21Ежелгі егіншілердің жер жырту құралы- Тесе
22.Малды қолға үйрете бастау қалыптасқан кезең- Мезолит
23.Алғашқы егіншілік қалыптаса бастаған дәуір-Мезолит
24.Жаңа тас ғасыры қамтитын кезең-б.з.б. 5-3 мың жылдықтар
25.Неолит дәуірінің Шығыс Қазақстан жеріндегі тұрағы- Усть-Нарым
26.Неолит дәуірінің Солтүстік Қазақстан жеріндегі тұрағы- Пеньки
27.Қазақстан жерінде кездесетін неолит тұрақтарының ең көнесі
б.з.д. 5 мың жылдыққа тән
28.Неолит дәуірінің Орталық Қазақстан жеріндегі тұрағы-Зеленая Балка
29.Неолиттік саздан жасалған қыш ыдыс атауы- Құмыра
30.Неолиттік 150-ге жуық тұрақ, көне кен шығару, жерлеу орындары табылған өңір- Жезқазған өңірі
31.Табиғи-климаттық ортаның бүгінгі күнге ұқсас қалыптасқан кезеңі
Мезолит
32.Қазақстан аумағынан табылған неолиттік тұрақтар саны
300-ден астам
33.Неолиттік Сексеуіл тұрағы орналасқан аймақ- Қызылорда облысы
34.Неолит дәуірінің ең үлкен жаңалығының бірі
Қыш құмыра жасауды үйрену
35"Қыш құмыралар заманы" деп аталатын дәуір
Энеолит
36.Көшім Қадырғали Жалаиридің «Жылнамалар» жинағындағы дерек бойынша осы әулеттің ұрпағы: Шайбани
5. Сөзжұмбақты шешіңіз.
1. Қай орыс ғалымы 1771 ж. Тор-
гай, Есілге жасаған саяхат күнделігінде қызықты деректер береді
Н.П.Рычков +
2. Ол 1893-1894 жж; Талас, Шу, Ыстықкөл, Іле бойьшдағы жүргізілген зерттеулері оте маңызды.
В.В.Бартольд +
3. 1867 ж. Археологиялық комиссияның тапсыруымен шығыстанушы П.И.Лерх
қай өлкені зерттеді.
Түркістан +
4. Түркістан үйірмесінің мүшелері К.А.Кларе және А.А.Черкасов 1904 ж. қай жерде қазба жүмыстарын жүргізді.
Отырарда +
5. 1946 ж. Қазақ ССР Ғылым академиясының құрылған кезінен Қазақстан археологиясын зерттеудің қай кезеңі басталады.
жаңа +
6. Ортағасырлық қалалар. Орналасқан жерін тап
Қарнақ ------------------------------------------------------------------------------------------
Қойлық -----------------------------------------------------------------------------------------
Қостөбе-----------------------------------------------------------------------------------------
Құйрықтөбе------------------------------------------------------------------------------------
Құлан -------------------------------------------------------------------------------------------
Құмкент----------------------------------------------------------------------------------------
Мерке------------------------------------------------------------------------------------------
Науакет-----------------------------------------------------------------------------------------
Отырар -----------------------------------------------------------------------------------------
Сайрам -----------------------------------------------------------------------------------------
7. Ыдыстардың суреттерін алып, оларды қола дәуірінің өрнектерімен
әшекейле
8. АРХЕОЛОГИЯНЫҢ ЗЕРТЕУ НЫСАНДАРЫН БЕЛГІЛЕ.
Көне қалалардың орны Әскери бекіністердің қалдықтары