Биология сабағында бірлесе оқу технологиясын пайдалану арқылы орындалатын тапсырмалар жиынтығы
№
1тапсырма.
А. Жеке тапсырма.
Суреттерге қарап, жасушаның негізгі органоидтарын анықтаңыз.
Б. Жұптық жұмыс.
Кестені толтырыңыз.
Жасушаның құрылысы.
|
Органоидтар
|
Жасушадағы қызметі
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
В. Топтық жұмыс.
Өсімдіктер мен жануарлар жасушаларының құрылысындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарды көрсетіңіз.
Жасуша
|
Ұқсастық
|
Айырмашылық
|
Жануар
|
|
|
Өсімдік
|
|
|
№2 тапсырма
А. Мәтіндегі түсіп қалған сөздерді табыңыз.
Жасуша – өмірдің негізгі құрылымдық бірлігі, ол әртүрлі химиялық реакциялар жүретін ................ деп аталатын сұйықтық пен оны қоршап жатқан .................. тұрады. Жасуша ................. іріктеп өткізетін қасиетінің арқасында жасушаға кіретін және одан шығатын
заттарды қадағалап отырады, сол арқылы жасушаның ішіндегі жағдайды сыртқы жағдайдан ерекшелеп отырады.
Мембрананың іріктеп өткізетін қасиеті жасушаның ішінде сыртқы жағдайлардан ерекше жағдай туғызуға мүмкіндік береді. Бұның маңызы зор, себебі жасуша сыртындағы
жағдайлар тұрақсыз болады, ал жасуша ішінде жүретін химиялық реакцияларды қадағалау үшін тұрақты орта қажет.
Цитоплазмада ..................., ..................... және .................секілді әр алуан органоидтар болады, олар – жасуша ішінде ерекше химиялық реакциялардың жүруі үшін қосымша бөліктер. ................ жасушада генетикалық ақпарат тасымалдайтын хромосомалардан тұрады. ................... – жасушаның тіршілік әрекетіне қажетті энергия бөліп шығаратын тыныс алу процесі жүретін орта, ал цитоплазмадағы ................... деп аталатын кішкентай құрылымдар ақуыз синтезіне қатысады. Өсімдік жасушаларында қосымша органоидтар болады. Оларға фотосинтезге қатысатын .................., заттарды сақтайтын және жасушаға серпімділік беретін өзгермейтін .................. және құрылым мен қорғаныс үшін қажетті жасуша ................... жатады.
Жасушалардың мөлшері метрдің миллионнан бір бөлігінен (микрометр немесе микрон деп аталады) бірнеше сантиметрге дейін жетуі мүмкін. Алайда, көптеген жасушаларды
жай көзбен көре алмаймыз, орташа алғанда олардың диаметрі 10-нан 50 микронға дейін жетеді. Бұл дегеніміз оларды тек оптикалық микроскоп арқылы көруге болатындығын білдіреді, ал органоидтар тәрізді ішкі құрылымын зерттеу үшін электрондық микроскоп қажет.