20 балл Терапиялық стоматология бөлмесіндегі жұмыс орнын ұйымдастыру
жүктеу/скачать 3,46 Mb.
|
Stk 435 Terapia otvet
| Дентин (dentinum) Дентин күрылымы бойынша сүйек тінінін жуан талшыктарын еске салады, ол дентинді түтіктерден өтіп кетілген негізгі заттан түрады. Негізгі затынын кұрамында мукопротеиндерден түратын коллагенді фибриллдер және желімделетін аморфты заттары бар. Ұлпа маңылык (ішкі) және плаштык (сырткы) дентиндерін ажыратады. Ұлпа маңылык дентинде коллагенді талшыктар тангенциалды орналасып, Эбнер талшыктары деп аталады, плащтык дентинде талшыктар радиалды жэне Корфф талшыктары деп аталады.
Ұлпа маңылык дентиннін ішкі кабатынын минералдануы томен. Оны пре-дентин деп атайды — ол дентиннің өсу зонасы. Дентинде жаңа кабаттар ритмді және ретті жиналады. Дентиннің кабаттар саны бойынша адамнын жасын аныктауға болады. Кіреуке мен цемент шека-расында интерглобулярлы дентин бар, ол минералдануы темен немесе мүлдем минералдануы жокаймактар. Кіреуке шекарасында олар ipi болып келеді. Дентин цементті шекара жэне түбір аймағында олар ұсак жэне өте көп, бидайлы Томс кабатын түзеді. Интерглобулярлы кеністік дентиннін алмасу үдерістеріне катысады. Дентиннің негізгі заты көптеген дентинді түтікшелерден тұрады, олардын саны I мм2 дентинге 30 000-нан 75 000-ға дейін. Дентинді түтікшелерде дентинді сұйыктык бар, онын кұрамында пульпадан дентинге органикалык жэне органикалык емес заттар кұрайды. Одан баска, дентинді түтікшелерде одонтобласттардың ксінділері бар, олар перифериялык үлпада орналаскан (4.27, 4.28-суреттер). Дентиннін каттылығы кіреукенін каттылығынан төмен, ол кұрамында органикалык заттардың және судын болуымен сипатталады (28—30%). Дентинді кіреукеге Караганда болат немесе катты еріткіш бормен егеу женіл. Бірак дентинді егеу ем-шарасы өте ауыр. Ол тістерді емдеу барысында киыншылыктар тудырады және дәрігерге дентинді тазалай нүскауын мүкият сактауы тиіс (үзік-үзік козғалыстар, үшкір борлар, кысымды боллыртпау, ви-брацияны алдын алу). Ауырсынатын зонасы дентин-кіреукелі байланыс және пульпа манылык дентин. Дентинді каналшаларда жүйке рецепторлары орна-ласады, олар ауырсыну сезімталдығын откізуші рөлін аркарады. Ауырсынуды болдыртпау үшін тісжегілі куыс түбі касында одонтобласттардын өсінділерін кайтымды конус тәрізді бормен кию ұсынылған. Ұлпа жанындағы дентинді түтікшелердің одонтобласттар өсінділерінің мөлшері I мм2 дентинге 75 ООО, ал кіреукеге жакын — I мм2 дентинге 15 000-нан 30 000-ға дейін кұрайды. Азу тістердегі дентинді түтікшелердің күрек тіске карағанда мөлшері 1,5 ece томен. Осыған байланысты дентинді егеу барсында ауырсыну сезімталдығы азу тістерге Караганда, күрек тістерде жоғары. Tic ұлпасынын калыпты кызметінде және патологиялык үдерістерде дентиннін келесі түрлері түзіледі: біріншілік дентин (тістін катты тінінің калыптасуы кезінде түзіледі); предентин (ұлпаға жакын орналаскан минералдануының томен денгейі); екіншілік немесе алмастырушы дентин (тістердін калыптасу үдерістерінде түзіледі); 4.2. Тістердің анатомиялық-гистологиялық құрылымының клиникалық ерекшеліктері 153 склерозданған немесе мөлдір дентин (тісжегідежәнедентиндітүтікшелерде кальций тұздарынын сипатталуымен түзіледі); үшіншілік (иррегулярлы) дентин (тістердін тісжегісінде және тісжегілі емес ауруларда түзіледі); дентилдер — домалак және сопакша пішінді дентиннен немесе дентин тәрізді тіннен тұратын түзіліс. Жиі үлпада кездеседі, оларды ұлпанын тастары деп атайды. Олардын көзі одонтобласггар болып табылады. Иррегулярлы дентин дентиннін жылдам калыптасуында түзіледі. Осындай жағдайларда дентинді түтікшелерсіз аморфты дентин түзіледі. Егер де иррегулярлы дентин акырын дамыса, онда дентинді түтікшелердін орналасу реттілігі аныкталады. Осыған байланысты дентин тін, адамнын ин-тактты тістері өмір бойы, сонымен катар тісжегілі және тісжегілі емес тістерінін патологиясында да өзгеруін кешеді. Дентинде өлі жолдар кездесуі мүмкін. Одонтобласттардын бір бөлігі өліп, дентинді түтікшелердің ішкі ұштары иррегулярлы дентинмен толтырылады. Дентиннін өлі жолдарынын сезімталдығы темен болып келеді. жүктеу/скачать 3,46 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|