1. квадрат теңдеулер түбірлерін табу тұралы түсініктерін толықтыру, түбірлер мен коэффициенттер арасындағы тәуелдікті көрсету; 2. оқушылардың танымдылық қабілетін, логиқалық сауаттылығын дамыту, белсенділігін арттыру; 3. оқушыларды ізденімпаздыққа, жауапкершілікке, өз бетімен еңбек етуге, өзін-өзі басқаруға үйрету
Мақсаты:
Сабақтын түрі: аралас сабақ Қолданатын технология: “жоба әдісі” . Сабақтын әдістері:топпен жұмыс жасау, проблемалық, іздену әдістер. Көрнекілігі: интерактивті тақта, слайдтар презентациясы, активойт тестілеу құралы.
Мұғалімнің кіріспе сөзі
Мұғалімнің кіріспе сөзі
Құрметті оқушылар! Мен сендер мен бірге сабақ өткізуге қуаныштымын. Бүгін сіздер жай оқушылар емессіздер, сіздер бұгін ізденушілерсіздер.Сіздердің міндеттеріңіз- ұжымдық зерттеу жобасын жасау, оны қорғап, квадрат теңдеулердің энциклопедиясын шығару. Бүгінгі біздің жоба- сабағымыздың жоспары:
Сабақ кезені:
Әдебиеттер
Қортынды
Зерттеу әдісі
Методикалық негіз
Міндеттер
Мақсат
Гипотеза
Проблема
Осы сабаққа, біз алдын ала дайындалдық, үш топқа бөліндік: “теоретиктар”, “талдаушылар”, “ практиктар”. Әр топ тақырыптарын анықтап, алдына қойған мәселені, мақсатын, шешу жолдарын, қайда, қалай қолданатынын зерттеп алдымызға әкелді. Сонымен, сөз кезегін “теоретиктарға” береміз.
Теоретиктар
Тапсырма: Анаграмманы шешу
1. т а н и и м д к и е р н н ( дискриминант)
е д ң у е т (теңдеу)
ф э к о ц и н е т и ф (коэффициент)
Үрбті (түбір)
Осы сөздер қандай таққырыппен байланысты? (квад.теңд)
Тақырып:Квадрат теңдеулерді шешу
Мақсаты: Квадрат теңдеулердің рацинал шешу жолдарын анықтау, оларды ҰБТ тапсырмаларын шешуге қолдануын.
Міндеттер: жаңа әдістерді және жалпы әдісті қолданып тест тапсырмаларын шешу, осы әдістерді салыстыру, энциклопедия шығару.
.
Сіздер білесіздерме «Квадрат теңдеу» деген аталымды ең бірінші еңгізген неміс философы
неміс философы, 1679 ж. Бреславла қаласында кәсіпші жанұясында дүниеге келген, ол - Йена қаласында дінтануды, одан кейін, математика мен философияны оқыды.
– ағылшын
математигі,
«дискриминант»
атауын еңгізген.
Ен алдымен өткен тақырыпты қайталайық: 1. Екінші дәрежелі теңдеуді қалай атаймыз? Оның түрі? 2. Квадрат теңдеуді шешу дегеніміз не? 3. Квадрат теңделердің түрі? Олардың шешу алгоритмі? 4. Квадрат теңдеудің түбірлер саны неге байланысты? 5. Дискриминанттың формуласы қалай? 6. Түбірлерінің формуласын жазып беріңдер. 7. Квадрат теңдеу шешу алгоритмін атап өтейік: * түрін анықтау; *коэффициенттерін табу; * дискриминантты табу; *“Д” нөлмен салыстыру; *түбірін табу. 8. Виет теоремасы
Талдаушылар:Біздің алгоритмге сәйкесінші гипотезаны аңықтап, тексеруіміз керек. Гипотеза: арнайы әдістерді қолданғанда, теңдеулерді шешу барысында уақыт үнемделеді.Бұл бізге ҰБТ кезінде көмектеседі. Сондықтан бұл әдістер- рационал әдістер
Әдістің мәні:жалпы түріндегі квадрат теңдеуді, толымсыз квадрат теңдеу түріне келтіру.
Содан кейін алғашқы теңдеудің түбірлерін табамыз : - 0,5; 5.
Жаубы: 5; -0,5.
Теорема бойынша:
Егер квадрат теңдеуде a+b+c=0, онда түбірдің бірі тең 1, ал екіншісі
Виет теорема бойынша тең
Егер квадрат теңдеуде a-b+c=0, онда түбірдің бірі тең -1, ал екіншісі
Виет теорема бойынша тең
Мысал:
200х2 + 210х + 10 = 0.
Теорема 1. Егер квадрат теңдеуде a + c – b=0, онда тұбірдің бірі (-1), екіншісі
Теңдеуді шеш: 200х2 + 210х + 10 = 0.
a = 200, b = 210, c = 10.
a + c- в = 200 + 10 - 210= 0.
х1 = -1, х2 = -
Жауабы: -1; -0,05
Теорема 2. Егер квадрат теңдеуде a + b + c = 0, онда бір түбірі 1, екінші тубір тең
Теңдеуді шеш: 137х2 + 20х – 157 = 0.
a = 137, b = 20, c = -157.
a + b+ c = 137 + 20 – 157 =0.
x1 = 1,
Жауабы: 1; .
.
ҰБТ есептерін шешіп тексерейік: есеп шешу барысында оқушы жалпы әдіске және арнайы әдіске қанша уақыт жұмсайды. Ол үшін “активойт” тест құралын қолданайық
ҰБТ есептерін шешіп тексерейік: есеп шешу барысында оқушы жалпы әдіске және арнайы әдіске қанша уақыт жұмсайды. Ол үшін “активойт” тест құралын қолданайық
Практиктер
Теңдеуді шеш:
A) 0,6. B) 0. C) -0,6. D) 1. E) түбірі жоқ
(16-нұсқа №3 2005ж)
Теңдеуді шеш:
A) 2; 5. B) -3; 3. C) 2; 6. D) 1,5; 4. E) 2,5; 1
9 -нұсқа №5 2009г.)
Қорытынды:Сонымен теңдеудің түбірін табудын тағы үш түрін үйрендік.Квадрат теңдеуге байланысты есептер 449 жылдары кездескен. Ал ежелгі Үнді халықтарында теңдеу шығару сайыстары ұйымдастырылып, аландарда сайыс түрінде өткізілген екен. Сол есептердің бірін ХІІ ғасырда өмір сүрген үнді математигі Бхасқар былай деп берген: “Маймылдардың үйрі Ойнап жүрді орманда. Сегіз бөлігінің квадраты Секірумен болды төменде, Ал 12-сі олардың, алысты ағаш басында. Барлығын қосып санссақ, Сауал маған, саған да?”
