№29 орта мектеп Сынып жетекшілер бірлестігі

Дегендей «ерлікке аттан, еңбекке аттан»

Бұл жермен сонау заман Пушкин өткен

Желдіртіп қоңыраушы атын жеккен

Сол жерді жаудан сақтап қаламын деп

Қазақтың Әлия қызы қанын төккен.

 

8-оқушы: Брест отанымыздыңтарихында өшпесерлікпен соғысқанбатыр қалалар есімі мәңгі сақталды. Соның бірі - Брест қамалы. Жауынгерлер оны ақтық қаны қалғанша қорғады.

Ердің туы-намыс.

Бауыржан Момышұлы

Әрбір ер жүрек, әрбір шыншыл адам өз

Отанына абырой әкеледі. Р.Роллан

Отаншылдық - ең негізгі сезім.

Л.Н. Толстой.

Ең зор ізгі ерліктерді Отанға деген сүйіспеншілік туғызған.Ж.. Ж.. Руссо.

«Алтын анам, Отаным, сенен аяр жаным жоқ»,-деп ер қайратыңа мін-дағы, өрге бас.

М.Әуезов.

Ежелден ел тілегі-ер тілегі,

Адал ұл ер боп туса, -ел тірегі. Б.Момышұлы.

Отан туралы мақал-мәтелдер

Отанды сүю-отбасынан басталады.

Отан оттан да ыстық.

Отансыз адам –

Ормансыз бұлбұл.

Ер-елінде,

Отанға опасыздық еткенің,

Ел-елдің бәрі жақсы,

Отан үшін күрес-

Орағың өткір болса,

Қарың талмайды

                       О, аналар туралы баллада.

9-оқушы: Москва. Неміс фашист армиясының ең түпкі мақсаты Москваны басып алу еді. 1941 жылдың күзінде жау Москваға шабуыл жасады. Отанымыздың жүрегін бүкіл ел боп қорғады.

10-оқушы: Зұлым жаудың ниеті

                   Москваны құлатпақ

                   Кремльді күп етіп

                   Асыл тасын уатпақ

11-оқушы: Қазақстаннан құралған гвардиялық атқыштар дивизиясы жауынгерлерінің ерлігі Ұлы Отан соғысының тарихына алтын әріппен жазылды.

12-оқушы: Осы дивизияның 29 жауынгері 50 танкке төтеп берді. Саяси жетекшісі В.Г. Ключков: «Россия кең байтақ, бірақ шегінетін жор жоқ, артымызда –Москва,»-деді. Олар қаһарын жаудыүнсіз тосып алды, арыстандай алысып, ақырғы демі біткенше жауды қаусыратты. Жаудың қара темірінен батырлардың табандылығы асып түсті.

13-оқушы: Тастар көкке атылды

                   Жиырма сегіз батырды

                   Жеңе алмады жау бірақ

                   Жау жеңілді ақыры

                   Атты бейбіт таң күліп

                   Жиырма сегіз батырын

                   Ұмытпайды ел мәңгілік

14-оқушы: Фашистер Советтік Украинаның астанасы Киевті басып алуды көздеді.

15-оқушы: Волгоград. Фашистер қала қорғанысын бұзып кіргенімен, Совет әскерлері жан қиярлықпен соғысты. Жауынгерлеріміз әр қадам жер үшін, әр көше үшін, әр үй үшін жанын оққа байлады. Оқ қарша болды. Қирамаған үй қалған жоқ. Мұнда да фашистер күйрей жеңіліп, кейін шегінді, 1 мил. 500 мың солдатынан айырылды.

16-оқушы: Зұлым жау Қара Теңіздегі портты қала- Одессаны басып алуға ұмтылды. Елін қорғаған ерлер Одесса үшін 73 күн белуардан от кешті. Жаудың 160 мың солдаты өліп, жүздегін танкісі қирады. Одесса аспан да 200 жау сомолеті атып түсірілді.

 

17-оқушы: Фашистердің еңдігі ұмтылғы Севостополь болды. Совет адамдары жау оғының астында жүріп, атыс ұясын белгілеп, жолдарын миналады. Севостополь түбінде жау 700 мың адамын жоғалтты.

18-оқушы: Совет жауынгерлері қалалар мен деревняларды жанқиярлықпен қорғады. Фашистерді жержостандырған батыр қала Москва, Ленинград, Киев, Одесса, Волгоград, Минск, Севостополь, Тула қаһарман қамал Брест Новороссииск. Керчын Ленин ордені мен Алтын жұлдыз тапсырылды.

 

19-оқушы: Әрқашан әділдік жеңеді Опасыздықпен шабуыл жасаған фашистер 1945 жылы 9 майда Берлинде тізе бүкті. Соғыс бітті. Ауыр жылдар артта қалды. Жер бетінде бейбітшіліктің негізі қаланды.

Ежелден ел тілегі-ер тілегі,

Адал ұл ер боп туса, -ел тірегі.

Ерлік-елдік қажетің,

Жүректілік-жігіттің қасиеті.

Өз қадірін білмеген-ер қадірін білмейді,

Ер қадірін білмеген-ел қадірін білмейді

20-оқушы: Совет армиясы Москвадан Берлинге дейін данқты жолдан өтті. Гитлешілдер күйрей жеңілді. Фашизмнің орталығы Рейхстагқа батыр ағамыз Рақымжан Қошқарбаев алғашқылардың бірі болып ту тікті.

21-оқушы: Жеңістің құны- қираған жамбас

                   Жеңістің құны- қураған мың бас.    

                   Жеңістің құны- кесілген білек

                   Жеңістің құны- тесілген жүрек

         Хор Отаным.

22-оқушы: Жеңіс!

                                 Жеңіс келді далама

                                 Жеңіс келді әке боп

                                 Елдегі бар балаға

                                 Жеңіс келді ән болып

                                 Келді ауылға сән көрік

                                 Жеңіс келді алақай,

                                 Тоя жейтін нан болып.

23- оқушы: Сүйінші

                                 Табанға жоншып елімді

                                 Жеңіспен желжіп өмірді

                                 Оралды ерлер көңілді

                                 Десеңдер, бұл қай күн?

                                        Тоғызыншы май күн!

                                     Көгершіндер әні.

24-оқушы: Сүйінші, халқым сүйінші

                   Шаттан, ата- анамыз

                   Шаттан, аға- бабамыз

                   Кек қайтарып фашистен,

                     Соғыс бітті жеңіспен.

                                     Хор Менің Қазақстаным

Тәрбие сағаттың мақсаты:                      Білімділік.

Дамытушылық.

Тәрбиелік:Көркем шығармаларды айтқызу арқылы еңбек сүйгіштікке, бірлікке,ізгілікке,әдепті болуға тәрбиелеу.

Тәрбие сағаттың өтілу әдістері:  Көрсету ,түсіндіру,(жұмбақтар,жаңылтпаштар)

Тәрбие сағаттың көрнекіліктері:            Төрт түліктің суреттері,нақыл сөз,мақал-мәтелдер,ырымдар мен тыйым сөздер жазылған альбомдар, төрт түлік туралы әдеби кітаптар,қоржындағы жұмбақтар мен ойындар.

Өтілу барысы:

Мұғалім: Бұрынғы кезде ата-бабаларымыз мал атаулының қадыр-қасиетін жетік біліп, сахараны төрт түлікке толтырған. Мал өсіруге аса қолайлы Қазақстан жерін малсыз елестетуіміз мүмкін емес.Малды сою,бағу,күту,кең даланы малға толтыру мына сендердің міндеттерің.

сиыр,жылқы жатады.

       Төрт түлікті үнемі пайдаланамыз,сойып етін жейміз,жүнінен қыстық байпақ,қолғап,шарф,бас киімдерін тоқимыз.Терісін сатып ақша қыламыз,өзін мініп көлік қыламыз.Ендеше,мына тұрған малдардың төлдерін атайықшы.

Балалар:Бота,бұзау,қозы,лақ,құлын.

Мұғалім:Енді төлдерге байланысты білетін тақпақтарымызды айтайық.  

 

1-оқушы:Бөө -бөө деген әні бар,

Ботақаным,момақан,

Сүйікті бір жануар-жануар.

Жібек тоны сәні бар.

Қошақаным момақан,

Сүйікті бір, жануар.

3- оқушы: Күмбірлеген әні бар,

Желкілдеген жолы бар,

Желкілдейді жүйрігім,

Желмен шапқан жануар.

 

4- оқушы: Мөө- мөө деген әні бар,

Бұзауқаным момақан.

Үй маңынан табылар.

1-      оқушы: Бұзау мөңірейді,оны әукім-әукім деп шақырады.

3-      оқушы: Құлын кісінейді, құлынды құрау-құрау деп шақырам :Бота боздайды,оны көс-көс деп шақырамыз.

4-      оқушы :Бота боздайды,оны көс-көс деп шақырамыз.

Мұғалім: Малдардың төлдерін аймалып жақсы көру,еркелетуі болады екен.Сендерді де ана,әжелерің жақсы көріп,еркелеткенде ботам,құлыным деп жатады.Ал малдар да өз төлдерін солай еркелетеді екен.

1-      оқушы:   Қой сүйеді баласын –   «қоңырым»   деп,

                     Сиыр сүйеді баласын – « торпағым» деп ,

                     Қараңғыға баспаған - «қорқағым» деп.

                     Ешкі сүйеді баласын – «лағым» деп,

                     Тастан-тасқа секірген –«шұнағым» деп.

                     Жылқы сүйеді баласын –«құлыным» деп,

                    Тұлпар болып жүгірген –жұрыным» деп.

Өлең: «Мал баққанда»

2-      оқушы: Ешкі бақтым,еңіреп бақтым,

                   Қой бақтым,қоңырау тақтым.

                   Сиыр бақтым,сидаң қақтым,

                   Жылқы бақтым,жорғалаттым.

                   Түйе бақтым, түйме тақтым,

                   Лақ бақтым,жылап бақтым.

Ойын: «Мал туралы санамақ»

Мұғалім: Төрт түліктің пайдасы да орасан зор.

Енді сол түліктердің пайдасы жайлы кім айтады?

3- оқушы: Түйе             - байлық,

                     Қой               -мырзалық,

                     Сиыр           -ақтық,

                     Ешкі             -жеңілдік.

Ешкі мен қойдың айтысын екі оқушы орындайды.

Ән: «Төлдер»

Мұғалім: Келесі кезекті төрт түлік туралы жұмбақтарға берсек. Кім көп жұмбақ білер екен?

1-      оқушы: Киелі бір жануар,

                   Үстінде екі тауы бар. (Түие)

2-      оқушы:Кішкентай ғана бойы бар,

                   Айналдырып киген тоны бар. (Қой)

3-      оқушы:Көкке шаншып құйрығын,

                  Шауып келді жүйрігім.     (Құлын)

4-      оқушы:Екі найзасы бар,

         Екі айнасы бар.

         Төрт шылдырмағы бар,

         Бір сыпыртқысы бар.         (Сиыр)

«Бұл үйде не тұрады?» ойынның шарттарымен таныстыру.Қалташаға үй жануарларын салып араластырып білу.Ырым-тыйым сөздерімен та ныстыру.Есте ұстауларына көңіл бөлу.

Ырымдар мен тыйымдар айту

«Ақты төкпе», «Түнде малды санама», «Малды теппе» т.б

Бір оқушы малға арналған батаны айтады.

 

5-      оқушы: Әуелі құдай оңдасын,

                   Көңілді өтсін өмірлерің,

                   Қабақтарың ашық боп,

                   Табаққа толсын астарың.

                   Байлықтың көзі қарағым.

                   Төрт түлік бассын қораңды.

Қорытынды:

Төрт түліктің пірлеріне сөз беру.Зеңгі бабаға сөз беру.

Ризамыз,рахмет!

Тәрбие сағатының тақырыбы:     Қош келдің қазағымның Наурыз тойы.

Тәрбие сағаттың өтілу әдістері: түсіндіру, сұрақ-жауап, әңгімелеу.

Тәрбие сағаттың көрнекіліктері: суреттер, ұлттық бұйымдар, наурызға байланысты слайдттар.

Тәрбие сағаттың барысы:

ДАУЛЕТ:

Ел-дәстүрі арымыз

Қыдыр баба той бастар,

Ал тыңдайық бәріміз.

ГАУХАР: Күн

Айналайын балалар.

Қызыр баба аман ба?

Қудым жерден суықты,

Қырдан салқын бу ақты.

Құтты болсын мерекең,

Наурыз айы туыпты.

Әне наурыз келеді,

Әсемденер жер енді.

ЕРДАР: Қыдыр баба

Алтын таңға қарандар.

Ерте жайнап атты таң,

Естіліп тұр шаттық ән.

Күннің жаңа нұры бар,

Мұның ғажап сыры бар.

Халық сүйген мейрам бұл,

Қарсы алайық тұрындар.

АРУЖАН: Наурыз

Сәлем анам-алтын Күз,

Сәлем қарты халқымның.

Уақытынша риза боп,

Бақытыма шалқыдым.

Ашық болса күніміз,

Ашылады нұрымыз.

Бай тұлғалы өңірде,

Айтылады жырымыз.

АЛІБЕК:

Көзделсін бұлақ жалғасы.

Қастерлі менің халқымның

Мереке Наурыз жыл басы. – деп наурыз тойына тұсауын кестіруге әкелген мына бүлдіршіннің тұсауын кесейік.

Айда мен Аружан.

Айда: Қане мына қызымыздың тұсауын кесу үшін мұнда аяғын жіппен байлап, қазыққа бекітіп қояйық.

Аружан:Бұл жіптен босатып алу үшін жүйрік деген 4 бала ортаға шықсын. Ат жарысында кім 1-ші болып мәреге жетсе сол баланы жібінен босатып, тұсауын кесуге жол ашып береді.

Айда: Ал ендеше жарыста жеңген ағамызөзі сияқты жүйрік болсын деп қызымыздың жібін шешіп тұсауын кесуге дайындап берсін.

Бала: Жарайды ендеше мен сияқты жүйрік бол қарындасым.

Аружан: арамыздан жасы үлкен үлгі болардай әжелеріміз немесе аналарымыздан 1-кісі ортаға шығып қызымның тұсауын кесіп берсе жақсы болар еді.

Әже: тұсау кеседі.

Аружан мен Айда:

Қаз, қаз балам, қаз балам

Қадам бассаң мәз болам

Қаз қаз балам, қаз балам

Тақымыңды жаз балам

Күрмеуінді шешейік

Тұсауыңды кесейік

Қадамына қарайық

Басқаныңды санайық.

МАДИНА:

Аямас өнерпаздар ән мен жырын.

Тойлайық халық тойы Наурызымның

Шуағын, жерге төккен бақыт күнін.

Деп Мадина айтқандай енді қыздарымыздың биін тамашалайық.

ИСЛАМ:

Ұлыс оң болсын.

Ақ мол болсын,

Қайда барсаң жол болсын!

ӘДІЛ М.:

Ашық болсын қас қабақ,

Тас пен атқанды аспен ат.

Бейтаныс та, таныс та

Бүгін төрдебас қонақ.

ӘДІЛ А.:

Дәніме толып тұрсын барлық ыдыс.

Жаңадан келген мына жаңа жылды

Ақ құйып қарсы алған өте дұрыс.

Мұғалім: сонымен балалар наурызда қандай ұлттық тағамдар дастарханға қойылады екен?

Наурыз көженің құрамы неден тұрады?

Оқушылар жауап береді.

НҰРТІЛЕУ:

Мейрамдаймыз мұны біз.

Жас балаша қуанып,

Жадырайды күніміз.

 

АЙДА:

Яғни, ақ түйенің қарны жарылған күн-Наурыз мейрамы. Өнерлі өрендеріміздің өнерін тамашалайық.

Мен қазақпын әуеніне ұлдар би билейді.

КЕНЕСАРЫ:

Таза болсын ауамыз.

Қатыгездік жоқ болсын,

Ырысымыз көп болсын

Тәрбие сағатын қорытындылау.

Тақырыбы: «Көңілді эстафета»

Сабақтың түрі: жарыс сабақ

Сабақтың көрнекілігі:спорттық құрал жабдықтар, шарлар, ұранды сөздер.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушыларды сапқа тұрғызу. Сайыскерлер мен жанкүйерлерді бөліп алу және орындарын белгілеу.

бүгінгі сыныптан тыс сабақта біз екі топ болып жарысамыз. Олар:2 «Б,В» сыныптары. Яғни екі топтан да 10 оқушыдан қатысады. Сыныптан тыс сабағымыздың мақсаты сайыскерлеріміз бен жакүйерлерімізге жауапкершілікті жүктей отырып, өзін қоршаған ортада ұстай білуін, дене тәрбиесін әрі қарай шыңдау және жеңіске де, жеңіліске де шыдай білуге, белсене араласуға дене тәрбиесінің адам денсаулығына қажет екндігін боларына қалыптастыру. Бүгінгі ашық сынптан тыс сабақтың жоспары мынадай:

Жоспары:

Қорытынды.

                        Әділдікпен қара қылды жаруға,

                        Әділқазы алқаларын сайлайық.

                        Жеңімпазды анықтауға сайыста.

Әділқазылар алқасы таныстырылады.

Әрбір топ өз тобының атын, ұранын, қарсы топқа сәлемін жеткізеді.

І. «Қапқа түсіп жүгіру» сайысы.

Оқушылар қапты аяқтарына киіп алып мәреге жетіп, қайта келіп, келесі оқушыға беруі тиіс.

ІІ. «Спорттық жұмбақтар шешу» сайысы.

Тауға шықса талмайды,

Аузына нәр алмайды.             (шаңғы)

(шаңғы)

Тұра алмайды шошаңдап,

Сіңірлерін созады,

Алма кезек озады.

Қаны жоқ,

Жаны жоқ

ІІІ. «Жіп астымен өтіп көр» сайысы.

Оқушылар жіптің асытмен денесін тигізбей өтуі керек.

ІV. «Әтештер соғысы» сайысы

VІІ. «Доп ұстаған математиктер» сайысы

Қорытынды.

Әділқазылар алқасы жарыстың жеңімпазын анықтап бағалайды.

Тәрбие сағатының тақырыбы:     Біз құқығымызды                                                                                                                    қорғаймыз.

Тәрбие сағаттың мақсаты:          1. БілімділікОқушылардың құқықтық білімдерін тексере отырып заң алдындағы жауапкершілікті арттыру, ұйымшылдық пен тәртіптіліктің тиімді жолынсын сәтте таба білу арқылы жеңіске жету, алдына мақсат қоя білуге баулу.

қОқушылардың ойлау, тыңдау, сөйлеу мәдениетін дамыту, қабілеттерін шыңдау, сөздік қорларын молайту.

Оқушыларды Конституцияны т.б. құқықтық нормативтік актілерді орындай, құрметтей білуге үйрету, адамгершілікке , елжандылыққа, құқықтық сауаттылыққа тәрбиелеу.

Тәрбие сағаттың өтілу әдістері: түсіндіру, сұрақ-жауап, әңгімелеу.

Тәрбие сағаттың барысы:

 

Сайыс жоспары:

А) Жастарды қылмысқа итермелейтін не?

Б) Жастар арасында қылмысқа жол бермеу үшін не істеу керек?

Топтың аты: Әділет

Топтың ұстанымы:     Әділ болу -әр адамның парызы

                                               Мұны біледі жасы менен кәрісі.

                                               Әділетті болғаның қандай жақсы,

                                               Анықталып тіршіліктің ақ пен қарасы.

2-топ «Ақиқат» тобы

Топтың аты: Ақиқат

Топтың ұстанымы:     Ақиқаттан қаша алмаймыз ешқашан,

                                               Ақиқат ашылады әрқашан.

                                               Ақиқатсыз өмір жоқ біз білетін,

Ол емес өмірде өзгеретін.

1-топ. «Әділет» тобының сұрақтары:

2-топ. «Ақиқат» тобының сұрақтары:

( Берілген сұраққа әр топ өз тұжырымдарын білдіру керек.)

А) Жастарды қылмысқа итермелейтін не?

Б) Жастар арасында қылмысқа жол бермеу үшін не істеу керек?

1-топ. «Әділет» тобының сұрақтары:

Тәртіпті –елдің ұлы.                   Б. Момышұлы

Әділ адамның адамгершілік қасиеттері заңды жоқтатпайды.       Менандр

Заң адамды бағындырады.             Т.Фуллер.

2-топ. «Ақиқат» тобының сұрақтары:

Жақсы тәртіп әдетке айналса –ырыс,

Жаман тәртіп әдетке айналса –қырсық.           Ғабиден Мұстафин.

     Әдепсіз бала…………(сорлы бала)

Халық заңды өзінің тірегі,

Өзін күзететін қабырға дуал ретінде қорғауға тиіс.     Гераклит

пайдаланатын адамзат даналығының

ең жоғарғы көрінісі болып табылады.         С.Джонсон

Ойлан артығы бар ма? Тапсаң сызып таста

Оқушы неге құқылы?

Білім алуға, емделуге, демалуға, ұрлық жасауға, қоршаған ортаны ластауға, өз сыныптастарына кедергі жасауға.

2-топ. «Ақиқат» тобының тапсырмасы.

Оқушы неге міндетті?

Білім алуға, ата-анасын тыңдауға, басылымдарға жазылуға, оқулықтарын таза ұстауға, мектеп тәртібін сақтауға, үй тұрғызуға.

Тәрбие сағатты қорытындылау.

                     Жақсы ән мен тәтті күй

Сабақтың мақсаты: оқушыларға ән мен күйдің құдіретін меңгерте отырып,шығармашылық қабілеттерін дамыту,өнерді сүйуге тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі:Ән жайында даналық ойлар жазылған плакаттар.

Сабақтың барысы:

                                   Жоспары:

Мұғалім: Құлақтан кіріп бойды алар

                 Көңілге түрлі ой салар,

                   Әнді сүйсең менше сүй     -деп ұлы Абай ән мен күйдің құдіретін осылай жеткізген.

Ән мен күй – табиғат сұлулығын,адамның жан тебіренісінің сыртқы сұлулық пен жарасымдылықты асқақ сезіммен суреттеп бере алатын өнер.

Ән мен күй адамның ішкі сезім дүниесін,оның жеке басының көңіл-күйін,қуанышы мен аңсаған арманын,тіршілік дүниесін,қоршаған табиғат суретін нәзік тіл, көркем үнмен баяндайды.

Ал,біз сөз етіп отырған халық күйлері мен әндерінің тарихы жайлы не айтар едіңдер?

Оқушылардың жауабы.

1-ші оқушы. «Адай» күйінің тарихы жайлы.

Мұғалім:Күйдің тарихы жайлы біраз нәрсе біледі екенсіңдер.Ал қане , сол Ұлытау тобының шығармашылығынан күй шертетін адам бар ма?