3 – Дәрістің конспектісі Дәрістің тақырыбы: арж–ң типтік үзбелері, беріліс функциялары мен жиіліктік сипаттамалары



Дата03.05.2020
өлшемі95,5 Kb.
#65643
түріКонспект
Байланысты:
3lek
Өзіндік жұмыс 2, 3lek

3 – Дәрістің конспектісі

Дәрістің тақырыбы: АРЖ–ң типтік үзбелері, беріліс функциялары мен жиіліктік сипаттамалары. (жүйе элементрерін типтік динамикалық үзбелерге жіктеу әдісі. Типтік үзбелер – инерциясыз, І ретті инерциялы және тербелістік, интегралдаушы, дифференциалдаушы және кешігу үзбелерінің беріліс функциясын және жиілік сипаттамасының аналитикалық өрнегін анықтау).



Интегралдаушы буын

Интегралдаушы деп шығыс шаманың өзгеру жылдамдығы кіріс шамаға пропорционал, немесе шығыс шамасы, сол шаманың, уақыт бойынша интегралына пропорционал болатын үзбені айтамыз. Мұндай үзбені сонымен қатар астатикалық немесе бейтарапты буын айтады.

Тамаша және айқын интегралдаушы үзбелер деп ажыратылады. Тамаша интегралдаушы үзбеге мысал болып тәуелсіз әсердегі тұрақты токтың электрлі қозғалтқышы бола алады, егер кіріс шама ретінде якордың кернеуін, ал шығыс деп – якордың бұрылу бұрышын есептеуге болады, бұл кезде электромеханикалық және электромагнитті уақыт тұрақтылары қатысы аз және оларды елемеуге болады (3.1. сурет, а).

3.10. Сурет. Интегралдаушы үзбе мысалдары


Басқа мысал болып сұйық келіп түсетін резервуар болып табылады, егер қоректену құбырдағы сұйықтың жылдамдығы, лезде орнықты мәнге жеткен кезде кіріс шама деп Q сұйық ағынын, ал шығысын – резервуардағы сұйықтың деңгейін санағанда (3.1. сурет, б).

Көбінесе тәжірибелік есептеулердің жиілікті дәлдігімен айқын интегралдаушы үзбелердің орнына тамаша үзбелерді қабылдауға болады, сондықтан осы екі түрін де қарастырамыз.



Тамаша интегралдаушы үзбе ретінде тұрақты ток, қозғалтқышын қарастырамыз (3.1. сурет, а). Қозғалтқыштың айналу жылдамдығы мына өрнектен анықталуы мүмкін:

(3.1)

мұндағы k–беріліс коэффициенті.



ны (3–1) – өрнегіне қойып, мынаны аламыз:

(3.2)

мұндағы – қозғалтқыш білігінің бұрылу бұрышы.

Бұл өрнекті интегралдаймыз:



(3.3)

(3.2) және (3.3) өрнектерге және –деп алмастырып, (3.2) және (3.30) мынаны аламыз:

(3.4)

Бастапқы нөльдік шарттардағы операторлы түрдегі (3.40) теңдеуі мына түрге келеді:



және (3.5)

Бейнесінен оригиналға өтіп, кездегі шығыс шаманың уақыт бойынша өзгеру заңдылығын анықтаймыз

(3.6)

деп қойып, өтпелі функцияның теңдеуін аламыз . Бұл теңдеу бұрыштық коэффициентті анықтаймыз

Интегралдаушы үзбенің беріліс функциясын (3.5) өрнегінен аламыз:



(3.7)

Амплитудалы – фазалы сипаттма теңдеуі:



(3.8)

Бұл жорамал саннан құтылып, айғақ және жорамал жиілікті сипаттамалардың теңдеулерін табамыз:



(3.9)

(3.10)

бұл сипаттамалар осы теңдеулер бойынша тұрғызылған (3.3. сурет, б).



Амплитудалы және фазалы жиіліктік сипаттама теңдеулері:

(3.11).

(3.12)

3.2. Сурет. Идеалды интегралдаушы 3.3. Сурет. Идеалды интегралдаушы үзбенің



үзбенің өтпелі функциясының графигі жиіліктік сипаттамалары
Логарифмдік амплитудалы жиіліктік сипаттаманы (3.11) өрнегін логарифмдей отырып аламыз:

(3.13)

Жиіліктің барлық диапазонында бұл сипаттама абсцисалы және 20 lg k ординаталы және –20 дб/дек еңгіштігі бар нүкте арқылы өтетін түзуді береді (сурет. 3-4).

Логарифмді фазалы жиіліктік сипаттама абсцисса өсіне паралель және одан қашықтықта қалып қойған түзумен бейнеленеді.

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет