I және Je –нің бекітілген мәндері кезінде ядроның магниттік моментінің атомның магниттік өрісімен U әсерлесу энергиясының шамасы F кванттық санының болуы мүмкін мәндерімен анықталады. Ол моменттерді қосу ережесіне сәйкес (2I + 1) немесе (2Je + 1) мән қабылдай алады (I және Je –нің ең аз саны алынады). Бекітілген Je үшін атомның энергиясы аса жұқа ыдыраудың спектрлік сызықтарының санын көрсететін (2I + 1) немесе (2Je + 1) жақын орналасқан деңгейшелерге ыдырайды.
а) Jе > I. Моменттерді қосу ережесі бойынша толық моменттің F кванттық саны аса жұқа ыдыраудың спектрлік сызықтарының санын көрсететін (2I + 1) мән қабылдай алады. Аса жұқа ыдыраудың спектрлік сызықтарының санын есептеп және (2I + 1) теңестіріп ядро спинін (спиннің кванттық санын) табамыз.
ә) I > Jе. Аса жұқа ыдыраудың сызықтарының саны екіден көп болған жағдайда интегралдар ережесі қоданылады. ΔU12 интервалы, яғни U1 және U2 энергиялар айырмасы, I және Je –нің бекітілген шамасы кезінде екі көршілес F и F-1 мәндері үшін былай анықталады: , екі көршілес F-1и F-2 мәндері үшін ΔU23 интервалы былай анықталады: . Өлшенген қатынасынан және Jе-ні біле отыра ядро спинінің I кванттық саны анықталады.
Ядро спинін спектрлік сызықтардың макроскоптік тоқтың әсерінен туындаған магниттік өрісте ыдырануынан (Зееман эффектісі) анықтау.
Ядорлық магнитті резонанс (ЯМР) әдісі. Әдіс күшті магниттік өрісте орналасқан ядроның магниттік моментінің (яғни спинінің) бағытын жиілігі (резонанстық) ω0-ге тең әлсіз жоғары жиілікті магниттік өрістің әсерімен өзгертуде негізделген. Егер үлгіні күшті сыртқы тұрақты магнит өрісіне орнатсақ, μ магниттік моменті бағытының төңірегінде айналатын болады. Ядроның магниттік моментінің және кушті магниттік өрістің әсерлесу энергиясы мынаған тең: Энергия әлсіз жоғары жиілікті өрісімен беріледі. Осылайша табылған мәнінен гиромагниттік қатынасты табамыз, ал одан μ өлшем бірліксіз шамасындағы магниттік моменті табамыз.
Достарыңызбен бөлісу: |