302-топ көркем шығармалардағы бейвербалды омонимдер, синонимдер, антонимдер
жүктеу/скачать 30,04 Kb.
|
Документ (6)
|
ИЗТЛЕУОВА РАЙЫМГУЛЬ 302-ТОП КӨРКЕМ ШЫҒАРМАЛАРДАҒЫ БЕЙВЕРБАЛДЫ ОМОНИМДЕР, СИНОНИМДЕР, АНТОНИМДЕР О. Бөкеев шығармаларында кездесетін бейвербалды амалдардың синонимдік қатары мынадай: Бөркін аспанға ату; Бетінен сау-тамтығын қалдырмай сүю; Қол шапалақтау; Санын шапалақтау; Жылау; Қабағын шыту; Ернін жымқыра тістеу; Тізесін тоқпақтау; Тісін шұқыр-шұқыр қайрау; Жұдырығын түю; Асасымен жер сабалау; Қолы дір-дір ету; Көзі қанталау; Отының басын сабалау; Шашын жұлу; Столды салып қалу; Өңі сұп-сұр болу; Түкіру; Ие Мысалы: Міне, осы ‟жауыз араны” шетелге ұшатын самолетте істейтін әріптестері арқылы жең ішінен жалғасып әкеліп бергенде, Ерік бөркін аспанға атып, верталетші Прохор Александровичтің бетінен сау-тамтығын қалдырмай сүйіп еді. (“Атау-кере”) Былғары киімді жігіттің артында тұрған Дарханның қуанғаны соншалық, орденді өзі алғандай масаттанып, қолын шапалақтап жіберіп еді, қалған жұрт іліп әкетті. (“Өз отыңды өшірме”) – Уа, құдағи, көрдіңіз бе? Шөкең қандай шыдамды,(екі алақанымен санын шапалақтады) ура, Шөкең арақ албастыны жеңді. (“Биғаң”) – Сенейін, сенбейін алдыма арыз түскен соң тексеруім керек қой. – Тексер, – деді Дархан қабағын шытып (“Өз отыңды өшірме”) – Өй, бітім шайыңның ішін ұрайын, – деп әкем ашуланғандағы әдеті бойынша астыңғы ернін жымқыра тістеп сарт-сұрт шыға жөнелді (“Маңдайдан бағың шайқалса”) Бағанадан бері өз тізесін өзі тоқпақтап, әрең отырған кемпір шорт кетті: – Әй, Әкемков, – деді ызадан жарылардай болып (“Көк тайынша”) – Өй, өңшең ғана қоян жүрек қорқақтар деп, тісін шақұр-шұқыр от шығара қайрады да, білегіндегі сағатын шешіп шырқатты (“Қар қызы”) Кішкене кісінің мөңкіп, тулағаны қызық екен титімдей ғана жұдырығын түйіп, тап-тап береді (“Бәрі де майдан”) – Құлағын кескен шұнақсың, құйрығын кескен шолақсың,– деді қу бас жалғыздығы мен кем-кетігін санай бастап еді, асасымен қара жерді сабалап, тұлан тұтып ашуланды: қолы дір-дір етеді, көзі қанталаған (“Құлашаның шоты еді”) Оны естігенде жұрт шамданып “мыстан кемпірдің жағы қарыссын, қара басына көрінсін” деп долданып, өз отының басын сабалап, шашын жұлып ойбайлайды-ау (“Өз отыңды өшірме”) О.Бөкеев шығармаларындағы бейвербалды омонимдер қолданысының аясы кең. Сонымен бірге олардың шығарма көркемдігін арттырудағы қызметінің салмақтылығы да жазушы стиліне ерекше сипат береді. жүктеу/скачать 30,04 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|