4. Атқа міну мәдениетінің қалыптасуы. Ат әбзелдері


билігі мен қазақ халқының арасындағы қарым-қатынас елеулі түрде шиеленісе



бет6/14
Дата31.05.2023
өлшемі36,24 Kb.
#178094
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Байланысты:
jasalmagan suraqtar

билігі мен қазақ халқының арасындағы қарым-қатынас елеулі түрде шиеленісе
түсті. Біріншіден, Кіші жүз бен Орта жүздегі хан билігінің жойылуы
сұлтандардың, билердің және батырлардың едәуір бөлігінің наразылығын
туғызды. Екіншіден, патша үкіметі қазақ халқының ежелден келе жатқан дәстүрлі
жерлерін әскери бекіністер салу үшін жаппай тартып ала бастады. Үшіншіден,
бұрын Ресейге ешқандай алым-салық төлеп көрмеген қазақтарға ендігі жерде
жасақ, түтін салығы, жол салығы сияқты алым-салық түрлері көбейе түсті, қазақ
өз жерін өзі жалға алып, пайдаланатын күй кеше бастады. Төртіншіден, патша
үкіметінің әскери отрядтары қазақ ауылдарына шабуыл жасап, күн көрсетпеді.
Осының бәрі байырғы жергілікті халықты (номадтарды) қатты күйзеліске
ұшыратты, олардың күн көрісін қиындатып жіберді

63. Алаш Орда автономиясының құрылуы және оның қызметі


.Алаш орда автономиясының құрылуы және оның қызметі 1917 жылдың 5-13


желтоқсан аралығында Орынборда екінші жалпы қазақ съезі өтті. Съезде Алашорда үкіметі құрылды. Оның төрағасы болып Ә.Бөкейхан сайланды. Осы съезде Алаш автономиясы жарияланды. Ә.Бөкейхан бастаған топ Қазақстанды мекендейтін орыстардың еркін білмейінше автономия жариялауды кейінге қалдыра тұруды қажет деп тапты. Ал Х.Досмұхамедұлы бастаған топ автономияны дереу жариялау керек деп санады. Соңында екі жақ ортақ келісімге келді. Нәтижесінде Түркістан қазағын қосып алып, автономия жариялауға 1 ай мерзім берілді. Бір ай ішінде қосылу ісі жүрмесе де
автономия жарияланатын болып шешілді. Осы үшін 1918 жылы 5 қаңтарда
шақырылған Сырдария съезіне «бірігу мәселесін қозғау үшін» Б.Құлманов, М.Дулатов, Т.Құнанбайұлы арнайы жіберілді. Бүл жиында табиғи талас-тартыстан кейін Түркістанның оқығандары қосылуға ықылас танытса керек. Әйтсе де көзделген бір айда қосылу жайы сол күйінде өзгеріссіз қалды. Түркістан автономиясы да амалсыз жұмысын тоқтатты. Қазақ қайраткерлері автономия жариялау үшін қайта жиналған жоқ. II съездің қаулысы күшінде қалып, енді ресми қағаздарда «Алаш автономиясы» деп жазылатын болды. Тіпті осындай мөр таңбасы да мұрағаттардағы құжаттарда сақталып қалған1917 жылдың 5-13 желтоқсан аралығында Орынборда екінші жалпы қазақ съезі
өтті. Съезде Алашорда үкіметі құрылды. Оның төрағасы болып Ә.Бөкейхан сайланды. Осы съезде Алаш автономиясы жарияланды. Ә.Бөкейхан бастаған топ Қазақстанды мекендейтін орыстардың еркін білмейінше автономия жариялауды кейінге қалдыра тұруды қажет деп тапты. Ал Х.Досмұхамедұлы бастаған топ автономияны дереу жариялау керек деп санады. Соңында екі жақ ортақ келісімге келді. Нәтижесінде Түркістан қазағын қосып алып, автономия жариялауға 1 ай мерзім берілді. Бір ай ішінде қосылу ісі жүрмесе де автономия жарияланатын болып шешілді. Осы үшін 1918 жылы 5 қаңтарда шақырылған Сырдария съезіне «бірігу мәселесін қозғау үшін» Б.Құлманов, М.Дулатов, Т.Құнанбайұлы арнайы жіберілді. Бүл жиында табиғи талас-тартыстан кейін
Түркістанның оқығандары қосылуға ықылас танытса керек. Әйтсе де көзделген бір айда қосылу жайы сол күйінде өзгеріссіз қалды. Түркістан автономиясы да амалсыз жұмысын тоқтатты. Қазақ қайраткерлері автономия жариялау үшін қайта жиналған жоқ. II съездің қаулысы күшінде қалып, енді ресми қағаздарда «Алаш автономиясы» депжазылатын болды. Тіпті осындай мөр таңбасы да мұрағаттардағы құжаттарда сақталып қалған




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет