4. Атқа міну мәдениетінің қалыптасуы. Ат әбзелдері


(жүз түйе, немесе мың қой), ал әйелді өлтіргені үшін жарты құн - "жүз жылқы"



бет4/14
Дата31.05.2023
өлшемі36,24 Kb.
#178094
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Байланысты:
jasalmagan suraqtar

(жүз түйе, немесе мың қой), ал әйелді өлтіргені үшін жарты құн - "жүз жылқы"
(елу түйе, бес жүз қой); кісінің бір көзін шығарса — жарты құн, екі көзін бірдей
шығарса — толық құн тартатын болды; бір қолынан немесе бір аяғынан айырса
жарты құн, екі қолынан немесе екі аяғынан бірдей айырса толық құн тартатын
болды.


32 Ор Бұлақ шайқасы және Жәңгір ханның ерлігі
Орбұлақ шайқасы – қазақ халқының Жоңғар шапқыншылығына қарсы азаттық
соғысындағы алғашқы бетбұрысты оқиғалардың бірі. Бұл шайқас 1643 жылдың
жазында Қазақ хандығының қолын басқарған Жәңгір Хан мен жоңғар қолын
басқарған Батыр Қонтайшы арасында өтті.17 ғ. 30-жылдарындағы бытыраңқы
ойрат тайпалары біртұтас мемлекетке бірігіп, Жоңғар хандығының негізін
қалады. Қазақстан мен Орта Азия турасында ойраттар ұстанған сыртқы
саясаттың күшейуі қазақ-жоңғар қарым-қатынасын шиеленістіріп, жиі-жиі әскери
қақтығыстарға әкеліп соқтырды. Жоңғарларға қарсы күресті Есім ханның ұлы
Салқам Жәңгір хан (1629-1680) басқарды. 1635 жылы шайқастардың бірінде
Жәңгір хан жеңіліс тауып, тұтқынға түседі. Бірнеше жыл тұтқында болған Жәңгір
өзара бітімнен кейін босап, қазақ даласына оралды. Осыдан кейін Жәңгір
жоңғарлармен бітіспес жауға айналады. 1640 жылы жоңғарлар қазақ даласын
нысана ретінде қарастырған құрылтай өткізеді. 1643 жылы Батыр Қонтайшының
өзі бастаған ойрат қолы қазақ даласына қарай қозғалды.Батыр Қонтайшы
бастаған ойрат-қалмақ елу мың қолмен қазақ елін жаулап алуға аттанғаны
жөнінде Салқам Жәңгір өз шолушыларынан мәлімет алады. Орбұлақтағы ойрат
пен қазақтың тектілері Қарахан патшаның тұсында «Арамызды шаһар байласын,
шаһар байламаса, заһар шайнасын» деп анттасқан көрінеді. Маруан-Аһра би
«Орбұлақ тектілердің ат-тізгінін тартып тоқтаған тәтті жері еді. Ойраттар анттан


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет