Фурье түрлендіруі (құрылғы символы) — заттық айнымалы функцияның бір функциясын басқа заттық айнымалы функцияны салыстыратын операция. Бұл жаңа функция ("амплитудалар") бастапқы функцияны Элементарлық құрамдастарға ыдырағанда — әртүрлі жиіліктегі гармоникалық тербелістер (музыкалық аккорд оны құрайтын музыкалық дыбыстардың сомасы түрінде көрсетілуі мүмкін сияқты) сипаттайды.
Фурье анализаторы – Multisim программасындағы виртуалды Фурье анализаторы қолданылады.
,
мұндағы Т = 2п/ω - тербелістер периоды, n-кез-келген оңтабалы бүтін сан, ω – айналма жиілік болатын түрдегі периодты функция үшін:
ортогоналды тригонометриялық функциялардан құрастырылған Фурье қатары пайдаланылады.
мұнда:
Бірлік импульс үшін (Т→ ∞):
Спектрлі тығыздық үшін кешенді өрнек:
мұнда:
Спектрлі тығыздықтың амплитудасы мен фазасы:
2. Жұмысты орындауға әдістемелік нұсқаулар
1. Жұмысты орындаудың алдында зертханалық жұмыстың жобасын дайындау керек, ол келесіні қамтиды:
- жұмыс тақырыбы, тапсырма вариантының нөмірі, студенттің аты-жөні, топ нөмірі және жұмысты орындау күні көрсетілген титулдық парақ;
- өлшеу схемаларын көшіруге, өлшеу нәтижелерін, есептеу деректері мен қорытындыларды тіркеуге арналған парақтар.
Тапсырма вариантын оқытушы анықтайды.
Есеп беру жобасын әзірлеу барысында otchet.doc файлдағы форманы пайдалану керек.
Сурет 4.2 Сигналдар мен олардың спектрлерін зерттеудің принципиальды электр схемасы
2. Multisim программасында 4.2-ші суретте көрсетілген принципиалды электрлі схемаға сәйкес стационарлы кездейсоқ үрдістерді зерттеуге арналған модель құру.
3. Options таблосына тышқанның сол жақ кнопкасын шертіп, пайда болған қосымша парақтағы Preterences таблосын тышқанның сол жақ кнопкасын шерту қажет.
4. Preterences қосымша парағында Show node names қатарында жалауша орнатып ОК кнопкасын басу.
5. Simulate таблосына тышқанның сол жақ кнопкасын шертіп, пайда болған қосымша парақтан Analyses-Fourier analyses жолын таңдау. Шерткеннен кейін соңғы таблода Фурье анализін орнатуларының папкасы пайда болуы тиіс.
6. Кесте 4.1 мен оқытушының көрсеткен тапсырмасының нұсқауымен сәйкес Analyses Parameters қосымша парағында жиілікті (Frequency resolution) және гармоникалар санын (Number of harmonics) орнату.
7. Analyses Parameters қосымша парағында анализ уақытын (Stopping time for sampling) 0,1 с тең орнату.
8. Display қатарында Craph режимін орнату.
9. Output variables қосымша парағын ашып, пайда болған сол жақ терезедегі схеманың оған XFG1 генератордың “+” жалғанған зерттелетін түйіннің номерін ерекшелеу. Plot during Simulation кнопкасын басу арқылы көрсетілген нөмірді оң жақтағы терезеге тасымалдау.
10. Accept кнопкасын басу.
11. XFG1 сигналдар генераторының жиілігі мен амплитудасын кесте 4.1-ге сәйкес етіп орнату.
12. Жиналған модельді лаборантқа немесе оқытушыға тексеру үшін көрсету.
13. Модельдің қара жазығында тышқанның оң жақ кнопкасын басып, сәйкес қосымша парақты шақыру және модельдің барлық компоненттерінің түсін – қызыл етіп орнату. Модельдің принципиальды электр схемасын есеп берудің сәйкес бөліміне көшіру.
Кесте 4.1
Нұсқа нөмірі
|
Жиілік
(Frequency), Гц
|
Амплитуда
(Amplitude), В
|
Гармоникалар саны
(Number umber of harmonics)
|
1
|
100
|
6
|
9
|
2
|
250
|
8
|
5
|
3
|
125
|
7
|
7
|
4
|
150
|
11
|
9
|
5
|
80
|
9
|
5
|
6
|
110
|
10
|
7
|
7
|
280
|
12
|
9
|
8
|
420
|
15
|
5
|
9
|
500
|
11
|
7
|
10
|
350
|
16
|
9
|
Достарыңызбен бөлісу: |