№48 орта мектебінің тарих, құқық пәні мұғалімі Садық Индира Әмірханқызы Ақтөбе қаласы Қазақстан Республикасындағы Адам және Азамат жағдайының Конституциялық негіздері
№48 орта мектебінің тарих, құқық пәні мұғалімі Садық Индира Әмірханқызы Ақтөбе қаласы
Қазақстан Республикасындағы Адам және Азамат жағдайының Конституциялық негіздері.
Сабақтың мақсаты: адам,азамат,қоғам,құқық нормалары ұғымдарын,азаматтың құқығын,бостандығы мен міндеттерін түсіндіру;құқықтық саланы қалыптастыру;жауапкершілікке, заңсыйлағыштыққа баулу.
Сабақ ресустары: Интерактивті тақта, ҚР-ның Конституциясы, “ҚР-ның Азаматтық туралы Заңы” Сабақ әдісі: интерактивті әдіс әңгімелесу,баяндау ой шабуылы әдісі мәтінмен жұмыс Конституция баптарымен жұмыс Сабақ типі: жаңа сабақ
Психологиялық дайындық: Шәкірттерден бүгінгі күннің қалай басталғанын, көңіл күйлерін сұрап төмендегі сұрақтармен сабақты бастау. «Ой талқы» 1. « Адам » ұғымы. 2. Сендерше адам құқығы нені білдіреді? 3. Адам құқығы қай жерде жазылған? 4. «Азамат» ұғымы.Қазақстан Республикасының Азаматы дегенді қалай түсінесіңдер - Ел тұрғыны. - Осы елде дүниеге келген адам. - Төл құжатында азаматтық белгісі бар кісі; - Ел үшін көп іс тындырған кісі.
Шаңырақ суреті салынып, оның уықтарына адам құқықтарын тізіп жазу.
Жаңа сабақ. Жоспар: 1.ҚР адам және азаматтық құқықтық мәртебесі. 2.ҚР азаматтығы; түсініктері мен қағидаттары. 3.ҚР адамның және азаматтардың Конституциялық құқықтары мен бостандықтары мен міндеттері.
Мұғалім мәтіні Мемлекетіміздің конституциялық құрлысының маңызды негіздерінің бірі –адам мемлекетіміздің баға жетпес құндылығы. ҚР Конституциясы ІІ бөлім «Адам және Азамат» 10-39 бап.Жеке адамның құқықтық мәртебесінің құрылымы: 1.Жеке адамның құқықтық мәртебесінің қағидаттары; 2.Қ.Р азаматтығы институты; 3 Жеке адамның құқықтары; 4. Жеке адамның құқықтары мен бостандықтарының кепілдігі: Жеке тұлғаның құқықтық мәртебесінің конституциялық қағидаттары адам мен азаматтың тең құқықтық қағидаты, жеке адамның құқықтары мен бостандықтары абсолюттілігі мен оқшауланбайтын қағидаттар; гуманизм қағидаты; жеке адамның құқықтары мен бостандықтарының кепілдігі:
Азамат ұғымының екі анықтамасы: 1. Адамгершілік ( өз елінің бір бөлігі,бүгіні мен болашағы байланысқан еркін адам ) 2.Заңдық (Адам мен мемлекет арасындағы өзара құқықтар мен міндеттер байланыс) ҚР 1992 жылы 1наурызда қабылданған «ҚР-ның Азаматтық туралы» Заңы
Арыстанның тәрбиесі Құдайым ұл беріпті Арыстанға, өмір сүру құқығы Аң жайы айдан анық танысқанға: Адамда бір жасында ақыл,әл жоқ әрекет қабілетсіздігі Туса да әулиеден гүлстанда; Бір жасқа бала арыстан келген күннен құқық қабілеттігі Сілкініп шыға келді жөргегінен. Әкесі баласының алдын шолып балаға қамқорлық жасау міндеті Көбірек ойға кеттік күндегіден: ата-ананың баланы тәрбиелеу міндеті Өтінем,кімді жалдап,әкім етем? Патша ұлы кімнен дәріс оқыр екен? білім алу құқығы Түлкінің ақылы мол айласы бар білім беру,оқыту түрін таңдау еркіндігі Ұстазы әлде ұлымның осы ма екен?
Барысты алсам ба екен қайраты асқан, Әдісі ерлігі мен араласқан? білім алудың түрлі әдісін пайдалану Бірақ ол білмейді ғой саясат пен даралықты сақтау құқығы Азаматтық заң ісін,қара басқан! Жақпады Арыстанға аң баласы: еркін таңдау құқығы Пілге тең келеді аңның қай баласы? ақпараттар алу бостандығы Гректер Платонды қандай көрсе, ой,пікір бостандығы Сыйлады пілді сондай айналасы Баулиын өзім алып балаңызды... қызмет таңдау еркіндігі Тілінен Бүркіт патша бал ағызды. Ауыр жүк арқасынан алынғандай жолдастық көмек ұсыну еркіндігі Арыстан көңілденіп жаңа қызды. Арадан бір жылдан соң жыл өтеді,
Шәкірттен талай хабар дүр етеді. ақпаратты хабарлар алу бостандығы Арыстан алдыртады сүйікті ұлын Қалдырмай үлкен-кіші жиып бүгін: жиналыс бостандығы Не оқып ұстазыңнан,нені білдің? баланың ой,пікір бостандығы Бағына не істемексің өз еліннің?- Ұстаздар берген мынау аттестатым: аттестат иелену құқығы Құстарға мәлім болды менің атым, сөз бостандығы Олардың айтуынша,сияқтымын Аспаннан қолмен жұлдыз ала алатын Сен маған патшалықты тапсырғанда мұрагерлік құқығы Үйретем ұя істеуді барлық аңға. кәсіпке үйрету бостандығы Аң біткен аузын ашпай мүлгіп қалды, пікір бостандығы Опынып патша басын шұлғып қалды. көзқарас еркіндігі Аңдарды билеу үшін туған жанға басқаруға қатысу бостандығы Құс жайын үйренуден пайда бар ма? Халқының қасиетін,жер пайдасын- еліне қамқорлық жасау еркіндігі Осыны оқу керек патшаларға. білім алу құқығы
Топпен жұмыс №3 тапсырма ҚР-ның Конституциясының Адам және Азамат бөлімінен жазылған бап мәтінен тілшелер таратылады,олардың ішінен әр топ өз тобына қатысты деп білген құқықтарды іріктеп алып,қорғайды. І топ Жеке құқықтары мен бостандықтары(бап бойынша) ІІ топ Әлеуметтік,экономикалық және мәдени құқықтары (бап бойынша) ІІІ топ Саяси құқықтар мен бостандықтар (бап бойынша) ІҮ топ Жеке адамның конституциялық міндеттері (бап бойынша)
ҚР-ның Азаматтық құқықтары мен бостандықтарымен таныстық
Білім алу құқығы.
Өз ойымызды еркін айтуды үйрендік
Біліп жүрейік! 10 желтоқсан Адам құқықтар күні! Бағалау. Үйге тапсырма: Тақырыпта белгіленген тапсырмаларды ҚР-ның Конституциясын пайдалана отырып,орындау. Г.Тороның “Нағыз адамдар мемлекетке ар-ожданымен қызмет етеді”деген сөзін түсіндіру.
