Жарамаса көдеге, Қүр жатқаннан не пайда? Өндірмесе дөнеме, Мактанғаннан не пайда? Мысалды оқытуда осындай қорытынды пікірді пайда- ланып, күрғак сөзбен «мүндай жаман мінез-қүлыктан, іс- әрекеттен аулақ болу керек...» деп үгіт айту ретінде жүргіз- ген жүмыстың бастауыш сынып оқушыларына өсері аз болады.
Мысал оқытудың үшінші ерекшелігі - оны дауыстап оқу тәеілі. Мысалдағы айтылатын сөз автордың атынан айтылмай, кейіпкердің атымен баяндалатын болса, сол кейіпкердің бойындағы ерекшелігіне қарай дауыс сазы да күбылып отырады. Кейіпкерлердің мінез-қүлкы мен автор- дың сөз қолдануына карай дауыс ырғағының күбылып оты- руы оқушылардың ынтасын арттырып, мысалдың кейбір жолдарын бір-екі окығанда-ақ жаттап алуларына түрткі болады.
Бір сабақтың үлгісін келтіре кетейік:
Сабақтың тақырыбы: Сүт қалай үйықтады?
Сабақтың мақсаты: 1) окушыларға мәтіндегі негізгі ойды, идеяны үғындыру;
ертегідегі сцт рйып қапты, с\>т іріп қапты, айран аіиыпты, т.б. сөз тіркестерін пайдалана отырып, оқушы- лардың байланыстыра сөйлеу дағдыларын жетілдіру;
Үй тапсырмасын тексеру. Үйге берілгвн тапсыр- ма - Ш. Смаханүлының «Тәкаппар» мысалын дүрыс, түсі- ніп, мөнерлеп оку.
Окушыларға мынадай сүрақтар қойылады:
Ш. Смаханүлы кім? Оның қандай шығармасын білесің? (Оның «Токаппар» дейтін мысалын.);
Сендер оқып көрген мысалы неге «Токаппар» деп аталған? (Мысалда балықтың өркөкіректігі, тәкаппарлығы, менмендігі суреттеледі.);
Балық калай мактанады? (Бір күні балық әбден мақ- танды. Ол теңізді әбден жамандады, өзінің сусыз өмір сүре алатынын айтты.);
Балықтың мақтанғанына теңіз калай жауап берді? (Сусыз қүрлықта күннің ыстығына шыдай алмай шөл- деді, қиналды. Жаны әбден қиналған балық суды аңсап жылады. Мақтанам деп осындай күйге тап болғанына өкінді.);