КАРДИОВАСКУЛЯРЛЫ ЖҮЙЕ ФИЗИОЛОГИЯСЫНАН
№ 6 ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТЫҢ ТАПСЫРМАЛАРЫ:
Микроциркуляция
Хаттама құрастыру:
№ 1. тапсырма Кестені толтыру «Лимфа жүйесінің жұмысына ВЖЖ әсері»
әсері
|
Парасимпатикалық ж.ж.
|
Симпатикалық ж.ж
|
Лимфа тамырларына әсері
|
кеңейтеді
|
тарылтады
|
№ 2. тапсырма Лимфаның сүзілу және реабсорция үдерісінің қарқындылығын анықтайтын факторлар
Факторлар
|
әсері
|
Осмостық қысым
|
Осмостық қысым көбейсе, қысым артып, лимфа азаяды
|
Гидростатикалық қысым
|
Қысым азайса, лимфа түзілу баяулайды, Қысым күшейсе лимфа түзілу артады
|
Онкостық қысым
|
Қысым көбейсе лимфа түзілу баяулайды
|
Капилляр қабырғаларының өткізгіштігі
|
Өткізгіштік артса, лимфа түзілу артады
|
№ 3. тапсырма Транскапилярлы алмасу туралы түсінік . Механизмдері.
Капиллярлар қабырғалары арқылы қан мен ұлпа арасындағы заттар алмасуы (транскапиллярлық метаболизм) бірнеше жолмен жүреді: 1) диффузия, 2) жеңілдетілген диффузия, 3) фильтрация, 4) осмос, 5) трансцитоз. Негізгі әдіс - пассивті трансферт (1-4 нұсқалары). Ерекше тәсілі - трансцитоз . Трансцитоз (лат. Trans - арқылы, арқылы және грекше cytos - жасуша) екі процестің - эндоцитоэ мен экзоцитоздың қосындысына ұқсайды, бұл кезде көпіршік көпіршіктері көмегімен тасымалданған бөлшектер клетканың цитоплазмасы арқылы олардың сіңірілген жерінен ауысады ( эндоцитоз) жасушаның екінші жағында орналасқан орынға (экзоцитоз).
Қан мен ұлпалар арасындағы транскапиллярлық алмасу.
1.Диффузия.
Қан мен жасушааралық кеңістік арасындағы сұйықтық пен заттардың алмасуында екі жақты диффузия үлкен рөл атқарады. Оның жылдамдығының үлкен болғаны соншалық, қан капиллярлардан өткенде плазмалық сұйықтық жасушааралық сұйықтықпен 40 рет толығымен алмасуға уақыт алады.
2. Жеңілдетілген диффузия.
3. Сүзу.
Диффузиядан басқа, тамырішілік және жасушааралық кеңістіктер арасындағы алмасуды қамтамасыз ететін механизм де бар - бұл терминальды қабатта пайда болатын фильтрация және реабсорбция. Әдетте капиллярлардың артериялық ұшында сүзілген..
4. Осмос.
5. Трансцитоз.
Трансцитоз (латынша trans - арқылы, арқылы және грекше cytos - жасуша) екі процестің - эндоцитоэа мен экзоцитоздың қосындысына ұқсайды, онда көпіршік көпіршіктердің көмегімен тасымалданған бөлшектер клетканың цитоплазмасы арқылы орыннан ауысады. олардың сіңірілуі (эндоцитоз) жасушаның екінші жағындағы экскреция (экзоцитоз) орнына.
Мысалы, мысалы, тасымалдау көпіршіктерге салынған ақуыз молекулаларының капиллярлық қабырғасы арқылы жүреді. Везикулалар қажетті заттарды капиллярлардың эндотелий жасушалары арқылы қан ағымынан ұлпаларға өткізеді.
№ 4. тапсырма Кестені толтырыныз «Лимфа жүйесінің қызметтері»
Қызметтері
|
Сипаттамасы
| |
энергетикалық және пластикалық
|
қан айналым кезінде тіндегі сіңген қоректік заттар қанға лимфа арқылы тасымалданады
|
резорбциялық
|
Лимфа капиллярларының эндотелиі - өткізгіш, сондықтан әдетте қан капиллярларына өте алмайтын көптеген заттар тінаралығынан тікелей лимфаға өтеді: а) лимфа капиллярлары - жақсы өткізгіш; ә) олардың түтігі (диаметрі) өздігінен біресе кеңейіп, біресе тарылып, сұйықты өзіне қарай тартып отырады; б) қан, жасушааралық сүйық, лимфа үшеуінің арасында заттар
өтуге ыңғайлы (гидростатикалық, сондай-ақ коллоидиы-осмостық кысым градиенті бар); в) лимфа капилляолары эндотелиі гистолимфалық кедергіден әртүрлі заттар өткізуге бейім келеді.
| |
май алмасу үрдісіне
|
. Ішек арқылы сіңу барысында түзілген май мен май қышқылдары лимфа капиллярларына енеді де лимфа жүйесі арқылы жалпы қанайналымына қосылады, одан әрі денеде май қоры болып жиналады (депо).
| |
биологиялық иммунитет
|
антитін түзетін жасушалар лимфа түйіндерінде жаралады. Лимфа түйіндері мен тимуста Т- және В-лимфоциттер "пісіп" жетіледі де, қан жүйесіндегі және жасушалық иммунитетке қатысады. Лимфоциттер иммундық әсерленіске қатысатын лимфокиндер т. б. заттар бөліп шығарады.
|
тосқауылдық
|
барьерлік) қызметі. Әртүрлі микроорганизмдер,
табиғаты басқа зиянды заттар, ісік жасушалары лимфа түйіндерінде ұсталып одан әрі өте алмайды, мұның нәтижесінде олар тосқауылға (механикалық сүзгіге) айналады; бұл қызметті лимфа түйініндегі ретикулярлық элементтер атқарады, ал биологиялық сүзгі ретінде лимфа тініндегі фагоциттік мәні арта түседі.
|
№ 5 тапсырма «Микроциркуляция аландары» сызбанұсқасың сызып көрсету
№ 6 тапсырма
Майн-энд құрастырып жазу «Лимфаның түзілуі»
Орындаған студент:Тәжібай Бекжан топ:19-003-1к факультет:Жалпы медицина
Тақырып қабылданды, мерзімі:30.04.21
|
___________оқытушының қолы
|
Достарыңызбен бөлісу: |
