Қазақстанды зерттеген ғалымдар мен саяси жер аударылғандар І Петрдің «Азияға жол іздеу» талабымен құрылған әскери жорық экпедициясынбасқарған: подполковник И.Д.Бухгольц Орыс экспедициясында болған тұтқындағы швед И.Г.Ренаттың жасаған картасы: «Жоңғария картасы» ХҮІІІ ғасырда қазақ жері, халқы туралы құнды мәлімет қалдырған зерттеушілер: Г.Миллер, П.Рычков ХҮІІІ ғасырда Сібір мен Қазақстан туралы зерттеу жүргізіп, құнды мағлұмат қалдырған зерттеуші: Г.Ф.Миллер Сібір тарихын зерттеген еңбегі үшін «Сібір тарихының атасы» атанды: Г.Ф.Миллер Жоңғар тұтқынынан Абылайды босатуға қатысқаны туралы мәлімет, Қазақстан туралы көптеген бағалы деректер қалдырған: П.И.Рычковтың_ғылыми_еңбегі:_«Орынбор_губерниясының_(өлкесінің)_топографиясы»'>И.Миллер Қазақ жерін зерттеушілердің біріП.И.Рычковтың ғылыми еңбегі: «Орынбор губерниясының (өлкесінің) топографиясы» «Орынбор өлкесінің топографиясы», «Орынбор тарихы(1730-1750жж)» атты терең зерттеу еңбектерінің авторы: П.И.Рычков П.Рычков'>«Орынбор тарихы» атты зерттеу еңбегінде қазақ тарихының даму кезеңдерін көрсеткен орыс ғалымы: П.Рычков Ресей Ғылым академиясының корреспондент мүшесі П.И.Рычковтың қазақ жерінің тарихы туралы еңбегі: «Орынбор тарихы» Өлкенің этнографиясы туралы ғылыми мұра қалдырған, Қазақстан туралы еңбегі үшін Ресей ғылым академиясының бірінші корреспондент мүшесі болған: П.Рычков «Орынбор өлкесінің Колумбы» деген атау алғанРесей ғылым академиясының корреспондент мүшесі: П.Рычков 1771 жылы «Қырғыс-қайсақ даласы туралы күнделік жазбалар» атты қызықты еңбек қалдырған: Н.П.Рычков 1771 жылы Н.П.Рычковтың Орынборда жазып қалдырған еңбегі: «Қырғыс-қайсақ даласы туралы күнделік жазбалар» Әбілқайыр ханның сол кездегі әлі де жақсы сақталған бейітін суреттеп жазған: Н.П.Рычков «Ресей мемлектінің әр түрлі аймақтарын саяхат» еңбегінің авторы: П.С.Паллас ХҮІІІ ғасырдағы белгілі зерттеуші П.С.Палластың еңбегі: «Ресей империясының әр түрлі аймақтарына жасалған саяхат» ХҮІІІ ғ. Қазақстанды зерттеген ғалымдар: М.В.Ломоносов, П.С.Паллас, И.Г.Георги ХҮІІІ ғ. Қазақстанды зерттеуде еңбек сіңірген шетел саяхатшылары: П.С.Паллас, М.Муравьев-Апостол'>И.Фальк, И.Георги ХҮІІІ ғасырда Қазақстанды зерттеуге қатысқан саяхатшылар: И.Фальк, И.Георги Қазақстанға жер аударылған декабристтердер ерекше көзге түскені: С.Семенов Бұқтырмада дәрігерлікпен айналысқан желтоқсаншы: М.Муравьев-Апостол «Бұқтырмада көп емдеп, көп көмектестім» деп жазған желтоқсаншы: М.Муравьев-Апостол ХІХ ғасырдың І жартысында Каспий теңізінің жағалауын зерттеген ғалым: Г.Карелин ХІХ ғасырдың І жартысында Арал теңізін зерттеген ғалым: А.Бутаков ХІХ ғасырдың І жартысындағы Қазақстан жайлы құнды еңбектер жазған орыс ғалымы: Левшин ХІХ ғасырдың І жартысында көшпелі қазақ халықының әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрін зерттеген белгілі орыс ғалымы: Левшин А.И.Левшиннің «Қырғыз-қазақ немесе қырғыз-қайсақ ордалары мен далаларының сипаттамасы» деген еңбегінде келтірілген мәліметтер: Қазақ өлкесінің тарихы мен этнографиясы және географиясы ХІХ ғасырдың І жартысында көшпелі қазақ халқының әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрін зерттеген белгілі орыс ғалымы: Левшин Тарихшы Левшиннің еңбегңінде сипатталған ХҮІІІ ғ. Көрнекті мемлекет қайраткері: Абылай Кіші жүз руларының картасын жасаған желтоқсаншы: В.Вольховский ХҮІІІ ғасырдағы зерттеуші И.Г.Андреевтің еңбегінде баяндалды: Орта жүз туралы