64. Қазақтардың ұлттық мәдениетінің ерекшеліктері 68. Тауелсіздік кезең философиясы 71. Орта ғасыр философиясындағы діни дүниетаным

-сұрақ Философияның зерттеу салалары

жүктеу/скачать 244,65 Kb. бет 26/85 Дата 19.04.2023 өлшемі 244,65 Kb. #174905

Бұл бет үшін навигация:

• 4-сұрақ Философияның негізгі мәселелері (онтологиялық және гносеологиялық)

3-сұрақ Философияның зерттеу салалары Философияның зерттейтін мәселесі - жалпылама әлем және оған адамның қатынасы,оларға қандай да болсын, болмыстың,танымның және әрекеттің жалпылама және қажетті заңдылықтары мен формалары, түпкілікті жағдайлары және себептері жатады. Философия нәрсені жалпылама сипатта зерттейді. Оның негізгі заңдары мен ұғымдары табиғатқа, қоғамға, адамға және ойлауға қатысты жүреді. Философияның ерекше белгісіне келетін болсақ, дүниенің тұтастығын, қоршаған дүниенің бірлігін пайымдау-ең басты болып табылады. Бұлар кез келген саланың маманы үшін өте маңызды. Жеке жалғыз өзі түсіндірілмейді, әрқашанда жалпымен және тұтаспен байланыста ғана жүреді. Олай болмағанда, халық айтқандай, адам ағаштың қалқасында тұрып, орманды көрмей қалуы мүмкін. Дүниетаным, адамның қоршаған ортаға қатынасы, дүниені дұрыс түсінуі, мақсатты және қонымды әрекет ету мәселесі-барлық философиялық әрекеттердің орталығында болады. Дүние, адам және дүниеге қатынас-философияның 3 басты тақырыбы. Олар бір-бірімен өзара байланысты. 4-сұрақ Философияның негізгі мәселелері (онтологиялық және гносеологиялық) Онтология - бұл болмыс және болмыс туралы ілім. Заттың негізгі принциптерін, заттардың жалпы мәні мен категорияларын зерттейтін философия саласы; болмыстың (дерексіз табиғат) және ақыл-ойдың (абстрактілі адам) арасындағы байланыс - философияның басты мәселесі (заттың, болмыстың, табиғаттың ойлауға, санаға, идеяларға қатынасы). Онтологияның негізгі мәселелері: Болмыс проблемасы - ештеңе туралы қалай ойлануға болады? Егер ештеңе болмаса, бұл бірдеңе ме? Сана мәселесі - сана қалай пайда болды? Бұл тек адам ма? Оның кеңістіктік сипаттамалары бар ма? Рухани шындық бар ма, оны материалмен қалай салыстырады? Бастапқы дегеніміз не? Әлем бірлігі мәселесі - барлық әртүрлілік біртұтас және бір көзден түсіндірілген бе? Жоқ, шексіз әр түрлі жеке түрлер бар ма? Бірінші ұстаным - монизм, екінші - плюрализм. Дуализм (рухани және материалдық болмыс бар). Құдай проблемасы: Құдайдың бар екендігі туралы сұрақтар. Құдай табиғатта бар ма немесе ол трансценденттік пе? Құдай одан жоғары болады ма? Құдайдың дүниені жаратуы бір реттік әрекет пе немесе үздіксіз процесс пе? Жаратушының зұлымдық үшін жауаптылығы туралы мәселе. Гносеология - грек. тану мәселесі, білімнің шарттары мен шектеулерін зерттейтін философияның негізгі бөлігі. Гносеологияның бірінші мәселесі - танымның табиғатын нақтылау, таным процесінің негіздері мен жағдайларын анықтау. Бұл мәселені түсіну үшін келесідей сұрақ туындауы мүмкін: шын мәнінде, адам ойы не болып жатқанын неліктен түсіндіруге тырысады? Әрине, жауаптар жеткілікті болуы мүмкін: практикалық себептерге, қажеттіліктерге және қызығушылықтарға байланысты және т.б. Мәселенің екінші бөлігі - таным процесінің шарттарын нақтылау. Танымдық құбылыс пайда болатын жағдайлар: табиғат (бүкіл әлем қасиеттерінің шексіз көпшілігінде); адам (адамның миы бірдей табиғаттың өнімі ретінде); танымдық іс-әрекеттегі табиғаттың көрінісі (ой, сезім). Егер барлық үш компонент қатысып, өзара байланысса, таным феномені пайда болады. Әйтпесе, білім туралы айту қиынға соғады. Гнеосологияның екінші мәселесі - білімнің түпкілікті қайнар көзін, білім объектілерінің сипаттамасын анықтау. Бұл проблема бірқатар сұрақтардан тұрады: бастапқы материал қайдан алынған? Білім нысаны дегеніміз не? Сыртқы әлем түптеп келгенде өңдеуге алғашқы ақпараттарды береді.Таным объектісі, әдетте, кең мағынада, таным неге бағытталған, яғни адамды қоршап тұрған және адамдардың іс-әрекеті мен қатынастарына кіретін материалдық әлем (табиғи және әлеуметтік) ретінде түсініледі. жүктеу/скачать 244,65 Kb. Достарыңызбен бөлісу: