Практикалық сабақ №7-8
Құбырлардың түрлері және оларды гидравликалық есептеу негіздері
Дөңгелек құбырлардағы кедергінің квадраттық облысына сәйкес келетін сұйықтың тұрбуленттік қозғалысын қарастырайық.
Құбырлардың гидравликалық есептеулері: сұйық өтімін белгілі деп санап құбырдың диаметрін анықтау мақсатында немесе құбырдың диаметрі мен ұзындығы белгілі деп сұйық өтімі мен арын шығынын табу үшін жүргізіледі.
Гидравликалық есептеулерде құбырларды ұзындығына және есептердің шарттарына қарай екі түрге бөледі: қысқа және ұзын құбырлар деп.
7.3. Жай құбырлардың гидравликалық есептері
Ұзын құбырлардың гидравликалық есептерінде жергілікті кедергілерді, кейде, жылдамдық арынын да есепке алмайды және де толық арын сызығы пьезометрлік сызықпен беттеседі деп есептейді.
Мысалы А және В резервуарларын қосатын құбырдағы сұйықтың қалыптасқан қозғалысын қарастырайық (7.2-сурет). Сызбада көрсетілгендей етіп 0-0 салыстыру жазықтығын жүргізейік. А және В резервуарлардағы сұйық деңгейлері (I-I және 2-2 қималары) үшін Бернулли теңдеуін жазайық
Бұдан болғандықтан арын шығыны
Енді 7.3-суреттегі құбырлар тізбегінде болатын арын шығынын табайық.
Айталық құбыр диаметрлері олардың ұзындықтары болсын. Онда ұзындық бойынша арын шығындары пьезометрлік сызық тұтас қисық сызыққа ұқсас болар еді.
Бұл есепте жылдамдық арынын оның аздығына байланысты ескермей, (7.13) тәуелділікке сәйкес, арын шығындарын былай жазуға болады
Құбырдың ұзындығы бойынша жалпы арын шығыны, оның жеке бөліктеріндегі арын шығындарының қосындысына тең
немесе
Бұдан
(7.15)
Берілген құбырдың өткізгіштік мүмкіндігін сипаттайтын тұрақты шаманы
деп белгілесек, онда
(7.16)
болар еді немесе
(7.17) Қарастырылып отырған құбырлардың пьезометрлік сызығын тұрғызу үшін алдымен және арын шығындарын есептеп алып, сонан соң оларды тиісті масштаб бойынша сызбаға түсіру керек.
Достарыңызбен бөлісу: |
