7-сынып. Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы

Сабақтың тақырыбы: §5. Оғыз мемлекеті

Сабақтың мақсаты:

1. 
   Оқушыларды 1Х ғасырдың соңы –Х1 ғасырдың басында Қазақстанның оңтүстігі мен Сырдария өзенінің бойында құрылған Оғыз мемлекетінің тарихы,қоғамдық құрылысы,мемлекеттің күшеюіне негіз болған саяси жағдайларына сипаттама бере отырып, шаруашылығы және қолөнерінің дамуымен таныстыру;
   
2. 
   Оғыз мемлекетінің өзіне тән ерекшіліктері туралы мәліметтерін өзге түрік мемлекеттерімен салыстыра білу, деректермен жұмыс істеу қабілеттерін дамыту;
   
3. 
   Оқушылардан қазақ жеріндегі өркенниетті мемлекеттер туралы мағлұмат алып, өз елінің тарихына деген мақтаныш сезімін қалыптастыру.
   

Әдісі:сұрақ-жауап, түсіндіру

Көрнекілігі: карта, хронологиялық кесте, «Оғызнама» дастаны, интерактивті тақта

Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі

Оқу құралын тексеріп түгелдеу

.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау:

1. 
   Қарлұқ қағанаты қай жерде құрылды?
   

3.Қарлұқ қағанаты сыртқы саяси жағдайын күшейтуде кімдермен күрес жүргізді?

4.Қағанат билігі неліктен Қарахан мемлекетінің қолын көшті?

5.Қарлұқ қағанаты кезінен өз атауын сақтап қалған қандай қалаларды білесің?

6.Қарлұқтың шаруашылығы қандай бағыттарда дамыды.

7.Қарлұқтар арасында ислам дінін қабылдау қай кезден басталды?

ІІІ. Жаңа сабақтың жоспары:

1. 
   Оғыз мемлекетінің құрылуы жер аумағы.
   
2. 
   Оғыздардың тайпалық құрамы мен қоғамдық құрылысы.
   
3. 
   Саяси жағдайы.
   
4. 
   Шаруашылығы
   
5. 
   Кәсібі мен қолөнері.
   

Өзіндің жұмыстың алғашқы тапсырмасы- сынып болып оғыз мемлекетінің құрылуы, жер аумағы, оратлығы әлеуметтік-этникалық құрамы бойынша № 1 кестенің қажетті бөлімін толтыру. Сабақ барысында картаны пайдаланып, Оғыз мемлекетінің жер аумағын, орталығын көрсету тапсырылады. Қазақстанның қазіргі қай өңірінде орналасқанына көңіл бөлген жөн.

3 топқа бөліп тапсырмалар беремін

1. 
   тапсырма. Оғыз мемлекетінің ел басқару ерекшіліктерін сипаттама беру.
   

Инал_______________________________________________________

Атабек______________________________________________________

Сюбашы_____________________________________________________

Күл-еркін___________________________________________________

ә) Халық жиналысы_____________________________________________

қаңқаш __________________________________________________

Ұлы және кіші құрылтай ______________________________________

Бұл тапсырманы орындаған топқа оғыз мемлекетінің ел басқару ерекшіліктерін түрік қағанатының қоғамдық-әкімшілік құрылысымен салыстыра отырып, жауап беруіне көңіл аудару керек.

2. 
   тапсырма. Картаны пайдалана отырып сұраққа жауап беру ұсынылады.
   

Сұрақтарға нақты жауаптар жазу арқылы оқушылар Оғызмемлекетінің сыртқы саясаттағы мақсатына жету жолындағы күресі туралы мәлімет ала отырып, оғыз мемлекетінің саяси жағдайымен танысады.

Оғыз Қарлұқ

мемлекеті қағанаты
1.Қалаларыдң пайда болуына шаруашылықтың әсері. ______________ _________

2.Қалалар туралы тарихи деректер. ______________ __________

3.Қалалардың орналасқан жері ______________ __________

4.Бүгінгі күнге дейін аты сақталып келген қалалар _______________ __________

Мұғалім бірнеше варианттағы тапсырмалар беру арқылы оқушылардың сабақты жеңіл түсінуіне жол көрсете отырып, оқушының ойлау қабілетін,тапқырлық,айқағыштық, зеректік, сияқты қасиеттеріне барлау жасай алады.
Сабақтың бекіту:

1.Оғыздың Сырдария өзенінің орта ағысында қоныстануына не себептер болды?

2.Оғыз тайпалық одағының құрылып, дамуына қандай жағдай әсер етті?

3.Оғыздардың қоғамдық құрылысы қандай болды?

4.Оғыз мемлекеті жаңа жердерді басып алу мақсатын қалай жүзеге асырды?

5.Оғыз мемлекетінің әлсіреуіне не себеп болды.?

6.Оғыз мемлекетінің шаруашылығ, кәсібінің дамуы туралы не білесің?

Бағалау: