8 -сынып
«Биология» пәнінен 4-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
1. Митоз бен мейоз құбылыстарының ұқсастығы мен айырмашылық белгілері бойынша кестені толтырыңыздар:
|
Ұқсастық
|
Айырмашылық
|
Митоз
|
|
|
Мейоз
|
|
|
[1]
2. Кестеде берілген ағзалар мен олардың көбею әдістерін сәйкестендіріңіз.
1. Буылтық құрттар
|
A - бүршіктену
|
2. Губка
|
B – портеногенез
|
3. Дафния
|
C - жынысты көбею
|
4. Жылқы
|
D – бөлшектену
|
A) 1-A, 2-B, 3-C, 4-D
B) 1-B, 2-A, 3-D, 4-C
C) 1-D, 2-A, 3-B, 4-C
D) 1-D, 2-B, 3-A, 4-C
3. Суретінде қырықжапырақ және оның даму айналымы көрсетілген.
.
Қырықжапырақтың өнген спорадан не түзілетінін атаңыз. ....................................................................................................................................................
(ii) Қырықжапырақтың даму айналымындағы 5 санымен көрсетілген сатыны атаңыз. .....................................................................................................................................................
4. Ашық тұқымдылардың тіршілік циклына сипаттама жасаңыздар.
Жабық тұқымдылардың тіршілік циклына сипаттама жасаңыздар.
5. Кестеде берілген эмбриондық дамудың кезеңдерінде жүретін үдерістерді сипаттап жазыңыз.
Кезеңдердің атауы
|
Кезеңде жүретін үдерістер
|
Бөлшектену
|
|
Бластула
|
|
Гаструла
|
|
Нейрула
|
|
6. Әр құстың тұмсығының пішініне сүйене отырып, табиғатта немен қоректенетін қорегінің түрін анықтап көріңіз.
Жауабыңызға дәлелдеме келтіріңіз
(і)
Құстар
|
Қорегі
|
Құстар
|
Қорегі
|
1.Тентекқұс
|
|
3.Қоқиқаз
|
|
2.Тауқұдірет
|
|
4.Ементұмсық
|
|
(іі) Сұрақтарға жауап беріңіз.
А. Неліктен құс түрлерінің тұмсықтарының пішіндері әртүрлі?
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
B Егерде құстар тұмсықтарының пішіндері бірдей болатын болса не болар еді?
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
C. Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштің эволюция үшін маңызын сипаттаңыз.
.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
7. Суретті қолдану арқылы жануар селекциясында қолданылатын будандастыру әдісін анықтаңыз.
А.Жануар селекциясындағы қолданылатын әдіс –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
8. Су және құрлық экожүйелерін салыстырыңыз. Кесте көрсетілгендерден басқа тағы қандай белгілер бойынша салыстыруға болатыны жөнінде ойланыңыз.
Абиотикалық факторлар
|
Құрлық экожүйесі
|
Су экожүйесі
|
Жарық
|
|
|
Судың қолжетімділігі
|
|
|
Оттектің қолжетімділігі
|
|
|
Жабысқақтығы
|
|
|
Қоректің қолжетімділігі
|
|
|
Температураның өзгерулері
|
|
|
Жыртқыштардың болуы
|
|
|
Аурулардың таралуы
|
|
|
Желдің болуы
|
|
|
Биосфера үшін маңызы
|
|
|
9. Эндемик түрлерге анықтама беріңіз.____________________________________________
10. K - стратегиясы және R- стратегиясы болатын ағзаларға мысалдар келтіріңіз
Тірі қалу стратегияларының артықшылығы мен кемшіліктерін бағалаңыз.
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
11. Кестені толықтырыңыз.
Қарым-қатынас түрі
|
Түрге арақатынасы
|
Қарым-қатынастың сипаттамасы
|
1.Конкуренция
(Бәсекелестік)
|
- -
|
|
2.Жыртқыштық
|
|
Бір ағза (жыртқыш) басқа ағзаны(жемтік) азық етеді. Егер ағзалар бір түрдікі болса, онда каннибализм болып табылады.
|
3.
|
+ -
|
Бір ағза (паразит) басқа ағзаны (иесін) қорек және мекен ортасы ретінде пайдаланады.
|
4.Мутуализм (симбиоз) немесе кооперация
|
+ +
|
|
5.Комменсализм немесе арамтамақтық
|
|
Қарым-қатынастан бір ағза пайда табады, ал екінші ағза үшін қарым-қатынас әсері бейтарап болады.
|
6.Нейтрализм
|
|
Түрлі ағзалардың экологиялық қуыстары (орындары) басқаша болып, өзара қарым-қатынасқа түспейді.
|
12. Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қойып, сөйлемдерді аяқтаңыздар:
1) ................ – тіршілік әрекетін сақтау үшін маңызды роль атқарады.
2) Жапырақтар немесе сабақтарында ылғал жинайтын ............... бар.
13. Айрықша қорғауды қажет ететін, мысалы сілеусін,үстірт арқар түрлерін сақтаудың маңыздылығына дәлел келтіріңіз.__________________________________________________________________________________________________________________________________________________
14. Сақтағыш сейфта өсімдік тұқымдарын сақтау тәртібі туралы қандай мәліметтер бар?_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________
15. Павлодар қаласының зауыттарынан шығатын қалдықтар мен ауаны ластаудың алдын алу шарасын ұсыныңыз._________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Достарыңызбен бөлісу: |