А., Абуова Ф. У. Конденсирленген күй физикасы астана 2011
жүктеу/скачать 17 Mb.
|
Пособие по ФКС каз.окон
| 8.5-cурет. Примитивті кубты тордағы [100] бағыты бойынша жайылатын қума жазық толқын жағдайы үшін толқындық вектордың К жиілікке тәуелділігі
Таңдап алынған атомның бірнеше атомдық жазықтықтармен әсерлесуін ескере отырып, дәл осындай тәуелділігі үшін ерекшелік (8.9)- дан да шығады. (8.7) қатынасына сәйкес жағдайында көрші атомдар қарама-қарсы фазада қозғалады, бұл атом орналасқан жерлерінде ұшқынды тұрғын толқынға сәйкес келеді. Бұл кездегі тұрғын толқынның пайда болуы әрбір атомның шағылған толқынына және шағылған толқынның интерференциялық күшеюімен байланысты. Шын мәнінде, а қашықтықта орналасқан, атомдардан шағылған толқындардың күшею шарты (8.5-сурет) мынадай түрге енеді (n=1), мұндағы . Фонондар үш өлшемді торда атомдық жазықтықтан рентген сәулесіне ұқсас шағылуға қабілетті; бұл жағдайда интерференцияның күшею шарты Вульф-Брегг теңдеуінің түріне келеді. Бұл фононның толқындық векторының Бриллюэн зонасының шекарасына түсу шартына ұқсас. Егер K шамасына кері тордың векторына тең шамасын қосып немесе алатын болсақ (8.7) теңдеуіндегі толқындағы атомдардың тербелісінің сипаттамасында атомдардың қозғалыс заңы бірдей болып табылады. Сондықтан біздің қарапайым жағдайда атомдардың қозғалысын сипаттау үшін шартын қанағаттандыратын K мәнін қолдану жеткілікті. Үшөлшемді жағдайда бұл шартты бірінші Бриллюэн зонасының ішінде жататын K мәні қанағаттандырады. Ұяшықтағы екі атомдық базистен тұратын атомдардың қозғалысы. Кубтық кристалды қарастыруды оңайлату үшін екі атомды базистен және а периоды бар примитивті элементар ұяшықты қарастырайық (8.6-сурет). Атомдар М1 және М2 массаға ие болсын.
жүктеу/скачать 17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|