А. Д. Нурахова, Л. Т. Ералиева клиникалық лабараториялық диагностика бойынша ұлттық Әдістеме

Ішек иерсиниоз - асқазан-ішек жолдарының басым зақымдануымен, әртүрлі органдар мен жүйелердің генерализацияланған зақымдануымен сипатталатын жіті инфекциялық ауру.

Иерсиниоздың қоздырғышы-Yersinia еnterocolitica таяқшалары. Адам үшін патогендер де Yersinia тегінің басқа өкілдері: оба қоздырғыштары (Yersinia pestis), псевдотуберкулез қоздырғышы (Yersinia pseudotuberculosis), ішек иерсиниозының қоздырғышы (Yersinia enterocoliticа).

Иерсинийдің патогендігі плазмидтің (хромосомдық емес генетикалық элементтер) болуына және оларда кодталатын белоктардың экспрессиясына - вирустың немесе патогендіктің маңызды факторларына байланысты. Бұл ақуыздар сыртқы мембрананың ақуыздары (Yersinia outer memrane proteins) немесе босату ақуыздары (release proteins) ретінде сипатталады. Бұл ақуыздар иерсинийге тән және басқа бактерияларда табылған жоқ; адам үшін патогенді Yersinia enterocolitica штамдары әрдайым вирустың плазмидтерін көтереді.

Инкубациялық кезең 3-ден 18 тәулікке дейін созылады. Иерсиниозды жіті бастау, интоксикация, қызба, жіті гастроэнтероколит белгілері негізінде және экзантемамен, сарғаюмен, артралгиямен және эпидемиологиялық алғышарттар негізінде клиникалық диагностикалауға болады.

"Кіру қақпасы" аурулар әдетте асқазан-ішек жолы болып табылады, инфекция көбінесе ересек балалар мен жастарда байқалады. Қоздырғыштың негізгі резервуары және адам ауруларының көзі болып кеміргіштер табылады,олар өздерінің бөліністерімен тамақ өнімдерін, су мен топырақты жұқтыруы мүмкін, ішек иерсинийлерінің ерекшелігі тоңазытқыштың жағдайында тамақ өнімдерінде көбею қабілеті болып табылады. Адам, әдетте, жұқтыру көзі емес.