58
33
Танысқаныма қуаныштымын.
a. Hello!
c. Good evening.
b. Nice to meet you.
d. Had invited.
34
қыста
a. in winter
c. on Friday
b. on Sunday
d. in spring
35
визит карточкасы
a. visit card
c. viza
b. visiting card
d. visit
36
тегі
a. first name
c. surname
b. Christian name
d. family
37
орыс
a. Russia
c. rush
b. Russian
d. rooster
38
педагогикалық училище
a. kindergarten
c. pedagogical college
b. teacher’s
school
d. primary school teachers’ training
college
39
ағылшын тілі пәнінің мұғалімі
a. English teacher
c. teacher’s English
b. teacher English
d. class teacher
40
Қай тілдерде сөйлейсіз?
a. What is your name?
c. What languages do you speak?
b. What is your address?
d. What country are you from?
41
Thank you very ...
a. good
c. much
b. well
d. big
42
I was ... you badly.
a. missing
c. getting on
b. miss
d. very
43
Make yourself ...
a. please
c. helpful
b. excuse me
d. at home
Кестенің жалғасы
60
II.
ПРАКТИКАЛЫҚ ГРАММАТИКА
НЕГІЗДЕРІ
6-САБАҚ
Грамматика: Зат есім. Сын есім. Етістік.
Етістік тұлғаларының
жүйесі. Хабарлы сөйлем.
Text:
My Working Day.
Ағылшын грамматикасына қысқаша шолуды негізгі үш сөз табын:
зат есімді, сын есімді және етістікті қарастырудан бастаймыз.
Зат есім
Практикада ағылшын зат есімімен сенімді түрде жұмыс жасау үшін,
мынадай ережелерді жақсы білу қажет:
1.
Зат есіммен артикльдің қолданылуы.
2.
Зат есімнің көпше түрінің жасалуы.
3.
Зат есімнің тәуелдік септігінің жасалауы.
1.
Артикльдің қолданылуы
Артикль — зат есімнің мағынасы мен қолданылуына қарай оның
алдында тұра алатын көмекші сөз. Орыс тілінде сәйкес сөз табы жоқ.
Артикльдің екі түрі бар: белгілі
the
және белгісіз
a
(
an
).
Бірдей зат есім, мағынасына қарай, белгілі артикльмен де, сол
сияқты белгісіз артикльмен де қолданылуы мүмкін.
Бірқатар
жағдайларда артикль болмауы мүмкін.
Зат есімдердің
белгісіз
артикльмен қолданылуы
Белгісіз
артикль
one бір
сан есімінен жасалады және орыс тілінде
бір
қандай да бір
кез келген
сияқты сөздер оның эквиваленті бола
алады. Басқа сөзбен айтқанда, белгісіз артикль қандай да бір заттың
біртекті заттар класына тиесілі екенін және сондай заттардың
қатарынан бөлінбейтінін білдіреді.
61
Where is
the
cat?
The
apple is tasty.
He came to
the
student.
The
man was wearing a hat.
The
moon was rising in
the
sky.
The
cat has four paws.
She can play
the
piano.
The
computer can do
many operations.
He saw
a
cat.
Ол мысықты көрді
(қандай да бір).
Give me
an
apple.
Маған алма берші
(кез келген).
He is
a
student.
Ол студент
(көптің бірі).
A
man is waiting for you. Сізді бір адам күтіп тұр
(қандай да бір).
Белгісіз
артикльдің
бір
деген мағынасы болғандықтан, ол көпше
түрдегі зат есімдермен қолданыла алмайды.
Белгісіз артикль дауыссыз дыбыстың алдында[æ] және дауысты
дыбыстың алдында [æn] болып айтылады. Мысалы:
a
student,
an
apple.
Зат есімдердің
белгілі
артикльмен қолданылуы
Белгілі артикль
that сол
сілтеу есімдігінен жасалады және
сол,
белгілі
немесе
өзінше жалғыз затқа
нұсқайды. Басқа сөзбен айтқанда,
белгілі артикль қандай да бір затты оған ұқсас кластан бөледі:
Мысық қайда
(
сөйлеушіге белгілі)?
Алма
(бұл)
дәмді.
Ол студентке жақындады
(белгілі,
аталған).
Ер адам
(ол)
қалпақ киген еді.
Ай
аспанға биік көтеріліп бара
жатты
(жалғыз нәрсе
).
Белгісіз артикльден айырмашылығы белгілі артикль зат есімдермен
жекеше түрде де, көпше түрде де қолданыла алады:
He saw
the
students.
Ол
(мына)
студенттерді көріп қалды.
Белгілі артикль жекеше түрде тұтастай заттар класын да білдіруі
мүмкін, яғни жалпылама мәнге ие болуы мүмкін:
Мысықтың төрт табаны бар.
Достарыңызбен бөлісу: