А. Р. Боранбае ва шымкент, 2022

жүктеу/скачать 471,72 Kb.

бет	26/36
Дата	18.05.2022
өлшемі	471,72 Kb.
	#143814
түрі	Білім беру бағдарламасы

1 ... 22 23 24 25 26 27 28 29 ... 36

Байланысты:
Абдезимова (1)

Интуитивті (нөлдік) деңгей. Студент кәсіби білімге де, кәсіби іс-әрекетке де ие емес. Кәсіби проблеманы шешу тәсілдерін таңдауды өзінің шәкірттік тәжірибесін немесе өзінде бар тәжірибені пайдалана отырып жүзеге асырады (мысалы, мектеп мұғалімдеріне еліктей отырып, фрагменттік және субъективті сипаттағы «педагогикалық емес» білім).
Репродуктивті (төмен) деңгей. Студенттің фрагменттелген теориялық білімі және қарапайым кәсіби дағдылары бар. Педагогикалық мәселені шешу кезінде ол қолданыстағы іс-қимыл әдістерін біріктіре алмайды. Ол өзіне белгілі жағдайда ғана әрекет ете алады және қызметті жүзеге асырудың белгілі бір әдісін таңдауды негіздей алмайды. Студенттің қызметі таза репродуктивті. Эмпатияның төмендеуі бар, коммуникативті және ұйымдастырушылық қабілеттер дамымаған. Кәсіби қызметті жүзеге асыру үшін төмен мотивация болуы мүмкін.
Адаптивті (орташа) деңгей. Студент теориялық білімді жалпылаудың жоғары деңгейінде меңгерген. Стандартты жағдайларда іс-әрекеттің оңтайлы тәсілдерін таңдай алады, педагогикалық мәселелерді шешудің дұрыс жолдарын таба алады. Сонымен қатар, студент стандартты емес педагогикалық мәселелерді шешудің құралдары мен әдістерін таңдауда, белгілі бір оқыту технологиясын таңдағанда оқиғалардың дамуының әртүрлі нұсқаларын болжауда, күтілетін оқу нәтижелерін дәл болжауда қиындықтарға тап болады. Кәсіби қызметті жүзеге асыруға орташа мотивация болуы мүмкін.
Шығармашылық (жоғары) деңгей. Студент жалпылаудың жоғары деңгейінде теориялық білімге ие, кәсіби қызметтің ең кең әдістерін біледі, осы әдістерді стандартты емес жағдайларға ауыстыруды біледі. Оның қызметі өнімді, трансформациялық және инновациялық сипатқа ие. Педагогикалық мамандықтың құндылығын және ондағы өзіндік рөлін түсінеді. Туындаған қиындықтарды өз бетінше жеңеді және оларды жеңу үшін барлық қолда бар ресурстарды пайдаланады. Ол эмпатияның жоғары немесе орташа деңгейіне, коммуникативті және ұйымдастырушылық қабілеттердің жоғары деңгейіне ие, алынған кәсіби тәжірибені талдай алады және оны әрі қарайғы қызмет процесінде ескере алады.
Осылайша, көптеген зерттеушілер кәсіби құзыреттіліктің қалыптасуының 3-4 деңгейін ажыратады: төрт деңгейлі бөлу кезінде нөлдік (бастапқы) деңгей бөлінеді, оны авторлар басқаша атайды: интуитивті, бейсаналық қабілетсіздік, бастапқы деңгей және т.б.; үш деңгейлі бөлу кезінде әдетте мұндай деңгей ерекшеленбейді.
Зерттеу барысында біз интуитивті, репродуктивті, бейімделгіш және шығармашылық деңгейлерді бөліп көрсете отырып, төрт деңгейлі бөлінуді ұстанамыз. Қалыптастыру критерийлері ретінде біз 11-кестеде әрбір критерий бойынша деңгейлердің сапалық сипаттамалары берілген.
11-кесте. Критерий бойынша деңгейлердің сапалық сипаттамалары

Құзыреттілік элементтері	Деңгейі
Құзыреттілік элементтері	Интуитивті	Репродуктивті	Бейімделгіш	Шығармашыл
АҚ1. Оқу материалы универсиалды оқу қызметіне сәйкес іріктелген	Меңгеруі Универсиалды оқу қызметін қалыптастырушы құрамды, номенклатураны меңгермеген	Меңгеруі Универсиалды оқу қызметін қалыптастырушы құрамды меңгермеген, бірақ номенклатурадан хабары бар. Білімі терең емес	Меңгеруі Универсиалды оқу қызметін қалыптастырушы құрамды меңгерген, стандартты номенклатураны біледі	Меңгеруі Универсиалды оқу қызметін қалыптастырушы құрамды меңгерген, стандартты номенклатураны біледі
	Анықтайды Пәндік және универсиалды әрекетті сәйекстендіре алмайды, қалыптастырушы әрекеттің жеке блоктарын анықтай алмайды	Анықтайды Пәндік және универсиалды әрекеттерді салыстырып, сәйекстендіреді, қорытынды жасай алмайды, қалыптастырушы оқу әрекеттерін таңдауда қиналады	Анықтайды Пәндік және универсиалды әрекеттерді салыстырып, сәйекстендіреді, қорытынды жасауда, қалыптастырушы оқу әрекеттерін таңдауда қиналады	Анықтайды Пәндік және универсиалды әрекеттерді салыстырып, сәйекстендіреді, қорытынды жасап, қалыптастырушы оқу әрекеттерін таңдайды
	Психологиялық тұрғыдан орындаудың орындылығын түсінбейді	Психологиялық тұрғыдан орындаудың мақсаттылығын түсінбейді	Психологиялық тұрғыдан орындаудың мақсаттылығын түсінеді	Психологиялық тұрғыдан орындаудың мақсаттылығын түсінеді, қажетсінеді
	Жеке сапалық қасиеті: ойлау стилі дамымаған; түйсігі бойынша әрекет етеді; зерттеуге бейімділік жоқ	Жеке сапалық қасиеті: зерттеуге бейімділік бар	Жеке сапалық қасиеті: аналитикалық ойлау стилі; зерттеуге бейімділік	Жеке сапалық қасиеті: аналитикалық ойлау стилі; зерттеуге бейімділік
АҚ2. Оқушылардың оқу қызметін басқарудың оңтайлы тәсілін таңдау	Білімі: қазіргі білім беру технологияларының мәнін схемалық түрде біледі	Білімі: заманауи білім беру технологияларының мәнін схемалық түрде біледі; оқу әрекеттерінің операциялық құрамдарын меңгерген	Білімі: оқу іс - әрекеттерін қалыптастырудың психологиялық заңдылықтарын, операциялық құрамдарын, жүйелік-әрекеттік тәсілдің мәнін біледі; қазіргі заманауи технологияларды меңгерген	Білімі: оқу қызметін басқару тәсілдерін (тікелей және жанама басқару); операциялық құрамдарын; мәселе теориясын; оқу іс-әрекеттерін қалыптастырудың психологиялық заңдылықтарын, жүйелік-әрекеттік тәсілдің мәнін біледі; қазіргі заманауи білім беру технологияларын
	Іскерліктер: оқу қызметін басқару тәсілдерін меңгермеген; іздестіру сипатындағы сұрақтар жүйесін әзірлей алмайды; оқыту технологияларын интуитивті түрде таңдайды не олардың бірде-біреуін меңгермейді	Іскерліктер: оқу қызметін басқару тәсілдерін меңгермеген жүргізілетін сұрақтар жүйесі әрдайым іздеу сипатында бола бермейді; оқытудың оңтайлы технологиясын таңдауда қиындықтарға тап болады	Іскерліктер: - оқыту қызметін басқарудың бір ғана тәсілін таңдайды; оқу заңдылықтарымен келісілген оқыту технологиясын таңдайды; оқушылардың құрамнан жекелеген операцияларды орындауға және ұғынуға бағытталған мәселелердің арнайы жүйесін әзірлейді	Іскерліктер: Басқару тәсілдерін оқу іс-әрекетінің мақсатына сәйкес таңдайды; оқыту технологиясы оқу заңдылықтарымен келісілген; жекелеген операцияларды немесе жалпы осындай іс-әрекеттерді оқушылардың орындауы мен ұғынуына бағытталған мәселелердің арнайы жүйесін әзірлейді
	Психологиялық тұрғыдан: Оқу процесіндегі өзінің рөлін «білім таратушысы» ретінде түсінеді; өзін оқу процесінің ең маңызды буыны ретінде сезінеді; мұғалім мен оқушы қарым-қатынасын «субьект - обьект» интуитивті түрде ұйымдастырады	Психологиялық тұрғыдан: оқу процесіндегі өзінің рөлін "білімді таратушы" ретінде түсінеді; өзін оқу процесінің ең маңызды буыны ретінде сезінеді, сонымен қатар оқушыға жеке тұлға ретінде қарайды	Психологиялық тұрғыдан: оқу процесіндегі мұғалім мен оқушының рөлі; мұғалім оқушылардың іс-әрекетін тек сұрақтар жүйесі арқылы басқаратынын түсінеді	Психологиялық тұрғыдан: оқу процесіндегі мұғалім мен оқушының рөлі; мұғалім оқушылардың іс-әрекетін тек сұрақтар жүйесі арқылы басқаратынын түсінеді; өзін-өзі жаңа "корректор" ретінде сезінеді
	Жеке сапалық қасиеті: педагогикалық қарым-қатынастың авторитарлық стиліне бейім; эмпатияның төмен деңгейі	Жеке сапалық қасиеті: педагогикалық қарым-қатынастың авторитарлық стиліне бейім; эмпатияның орташа деңгейі	Жеке сапалық қасиеті: педагогикалық қарым- қатынастың авторитарлық-демократиялық стиліне бейім; эмпатия; рефлексия	Жеке сапалық қасиеті: педагогикалық қарым - қатынастың авторитарлық-демократиялық стиліне бейім; эмпатия; рефлексия

Осылайша, арнайы құзыреттердің қалыптасу деңгейін толық диагностикалау үшін құзыреттіліктің барлық элементтерінің қалыптасу деңгейін анықтауды қамтамасыз ететін тиісті әдістерді таңдау қажет.

жүктеу/скачать 471,72 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 22 23 24 25 26 27 28 29 ... 36