А. Ш. Букунова Норма бақылаушы Т. В. Тютюнькова



Дата05.06.2017
өлшемі344,36 Kb.
#18097




Д.СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Ф2 Н ШҚМТУ 701.01-01-1-2011

Сапа менеджмент жүйесі

Силлабус

(студентке арналған пәннің оқу бағдарламасы)


бет 6дан




Қазақстан Республикасының Министерство

Білім және ғылым образования и науки

министрлігі Республики Казахстан
Д. Серікбаев атындағы ВКГТУ

ШҚМТУ им. Д. Серикбаева


БЕКІТЕМІН

Тау-кен металлургия

факультет деканы
_____________А.К.Адрышев

__________________ 2014 ж.


ЭКОЛОГИЯ ЖӘНЕ ТҰРАҚТЫ ДАМУ

Силлабус
ЭКОЛОГИЯ И УСТОЙЧИВОЕ РАЗВИТИЕ

Силлабус


Өскемен

Усть-Каменогорск

2014
Силлабус Мемлекеттік жалпыға бірдей білім беру негізінде «Тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасында дайындалып, мамандығындағы студенттерге арналған.

«ТӘҚ және ҚОҚ» кафедра отырысында талқыланды


Кафедра меңгерушісі М.К.Жаманбаева

№____ хаттама ____________________ж.

Тау-кен металлургия факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды
Төраға Г.Т.Нұршайықова
№____ хаттама ______________________ж.

Дайындағандар

А.Ш.Букунова
Норма бақылаушы Т.В.Тютюнькова

ОҚЫТУШЫ ТУРАЛЫ МАҒЛҰМАТ ЖӘНЕ СОҒАН БАЙЛАНЫСТЫ АҚПАРАТ


«ТӘҚ және ҚОҚ» кафедрасы, Тау-кен металлургия факультеті ( Г-3-408 дәрісх.)

Пән жүргізетін оқытушы: Букунова Альмира Шошановна, аға оқытушы, Кайсина Мақпал Исатаевна оқытушы, Мукатаева Салтанат Кукенайевна оқытушы.

Жұмыс телефоны: 540-284

Дәрісханалық сағат және кеңес беруге арналған уақыт: сабақ кестесі және оқытушының жұмыс кестесі бойынша.


1 ПӘННІҢ ЕҢБЕК СЫЙЫМДЫЛЫҒЫ


семестр

Кредит саны

Оқу түрі

СӨЖ сағат саны

Жалпы сағат саны

Бақылау түрі

Жанаспалы сағат саны

Дәріс

Семинар. (тәжір.)

оқу

Зертханал оқу

СОӨЖ

Барлық сағат саны

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10




3

2

15

15

-

15

45

45

90

емтихан

2

2

5

5

-

10

20

70

90

емтихан

2 ПӘНГЕ СИПАТТАМА, ОНЫҢ ОҚУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ОРНЫ


2.1 Оқылатын пәнге сипаттама
Экология ғылымына берілген көптеген анықтамалар бар. Соңғы уақытта ғалымдардың тұжырымдамасы бойынша экология – биосфера тепе-теңдігін жан-жақты қарастыратын, оның бұзылу себептерін болжайтын, анықтайтын және тепе-теңдіктен ауытқудың қоршаған ортаға әсерін зерттейтін ғылым саласы. Экология химия, физика, геология, география, жалпы биология және тағы басқа биологиялық емес ғылымдармен тығыз байланысты.

Қазақстандағы «Экология және табиғи ресурстар – 2030» стратегиясының бірінші кезеңінде еліміздегі қоршаған ортаны сауықтыру мақсаты тұр. Табиғат ресурстарын пайдаланудың жаңа жобалары жасалынып, оған экологиялық тұрғыдан сараптама жасалғанда ғана қоршаған орта – ауа, жер және судың пайдалануға жарамсыздануына жол берілмей, табиғи шикізаттарды пайдаланудың экологиялық қауіпсіздігіне қол жеткізуге болады.

Экология және тұрақты даму мәселесі – үлкен тақырып, кең ұғым. Ол – бүгін және келешекте маңызы жоғары өзекті мәселелердің бірі. Экология және тұрақты даму әлем тұрғындарының қазіргі және келешектегі қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған экономикалық, әлеуметтік, экологиялық даму моделі.

Қазіргі тұрақты дамуда экологияның адамзатты қоршаған ортаның қарым-қатынасын түсінудегі маңызы өте жоғары. Ғылыми-техникалық үдеудің экологиялық кері салдары техникалық және экологиялық саяси мәселелерді шешудегі қателіктерден, антропогендік әсерлердің экологиялық салдарын және экономикалық шығынды дұрыс бағаламаудан туындайды.



2.2 Пәнді оқытудағы мақсат
«Экология және тұрақты даму» пәнін оқытудағы мақсат: биосфера техногендік орта жүйесіндегі өзара әсерлесу заңдылықтарын зерттеу және табиғатты қорғау мәселелерін экологиялық тұрғыдан шешу жолдарын қалыптастыру болып табылады.

Барлық мамандықтар бойынша оқитын студенттердің жалпы экология негіздерін және ой-саналарын экологияландыру, табиғи ортаға жауапты сезімдерін тәрбиелеу. Биосфераның компоненттерінің бір-бірімен әрекеттері заңдылықтарын, адамның іс-әрекетінің салдарын, әсіресе табиғатты пайдаланудың үдеу жағдайында білу, қоғам мен биосфераның арақатынасындағы практикалық мәселелерді білу.

Адам қоғамының оны қоршаған табиғи, әлеуметтік, өндірістік, экологиялық-гигиеналық факторларымен қарым-қатынасы заңдылықтарын айқындау; қоршаған ортаның адам қауымдастығына әсер ету барысында пайда болатын үрдістердің сипаты мен бағытын анықтау; солардың салдарының адам тіршілік әрекетіне әсер етуін бағалау.

2.3 Пәнді оқытудың міндеттері
Ғылыми техникалық прогрестің қарқынды дамуының табиғатқа кері әсерін тигізіп отырған бүгінгі таңда және келешек үшін студенттерге экологиялық білім мен тәрбие беру басты міндеттердің бірі.

Экология және тұрақты даму міндеті – тірі табиғатты экологиялық жүйелер деңгейінде зерттеу. Болашақ маман иесін экологиялық дағдарыстың ұлғаюын мейлінше тежеуге, табиғат пен қоршаған ортаны қорғауға, қалпына келтіруге бағытталған тәжірибелерге үйрету. Инновациялық бағытта ғаламдық экологиялық мәселелерді шешуге үйрету.


1.4 Пререквизиттер
«Экология және тұрақты даму» пәні биологиялық пәндерден басқа химия, математика, физика, география сияқты жаратылыстану ғылымдары мен философия, экономика, тарих, құқықтану, саясаттану, мәдениеттану және тағы басқа гуманитарлы ғылымдармен тығыз байланысты.
1.5 Постреквизиттер
Экологиялық үрдістердің заңдылықтарын талдау және нақты шарттар қоя білу, табиғатты қорғаудағы приоритеттерді анықтау, биосфераның даму заңдылықтарын білу, экологиялық тепе-теңдікті сақтау және қоршаған ортаның экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету негіздері, экологиялық шарттардың шешімін табу үшін алған білімдерінен көрінеді.

«Экология және тұрақты даму» пәнін оқып білуден алынған білімдерінің практикалық нәтижесі ең алдымен табиғатты тиімді пайдалану мәселелерін шешумен сипатталады. Тек экология ғана табиғи ресурстарды тиімді пайдаланудың ғылыми негіздерін құрай алады.



2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
2.1 Тақырыптық жоспар

Тақырып атауы, оның мазмұны

Еңбек-

сыйым-

дылығы,

сағ

Ұсыныл-

ған әдебиет-

тер




1

2

3




Дәрістік сабақтар




Тақырып 1. «Экология және тұрақты даму» курсының пәндік мақсат, міндеттері, Экологияның ғылым ретінде қалыптасуы және дамуы, құрылымы.

1

1,2,4




Тақырып 2. Ағза мен қоршаған орта өзара қарым-қатынасы, байланысы

1

1,2,4




Тақырып 3. Экологиялық жүйелер, функциялары, энергия алмасуы және заттар айналымы. Экологиялық сукцессиялар

2

1,2,4




Тақырып 4. Биосфера және ноосфера туралы ілім

1

1,2,4




Тақырып 5. Экожүйе мен биосферадағы адамның ролі

1

1,2,4




Тақырып 6. Өркениеттің дамуы және глобалды экологиялық мәселелер

1

1,2,4




Тақырып 7. Атмосфера және оның қазіргі кездегі экологиялық мәселелері

1

1,2,4




Тақырып 8. Гидросфера, оның қорларын қолдану және ластануы, қорғау

1

1,2,4




Тақырып 9. Жер ресурстары және экологиялық мәселелері

2

6,7.17




Тақырып 10. Табиғи ресурстар және табиғатты тиімді пайдалану

1

8,9,10




Тақырып 11. Экологиялық мониторинг, жіктелуі, маңызы. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы бақылау мен экологиялық экспертиза. Қоршаған ортаның ластану түрлері.

2

14,15,8,

9,10





Тақырып 12. Қоршаған орта және адам қоғамының тұрақты дамуы. Әлеуметтік-экологиялық дағдарыс және тұрақты даму. Тұрақты дамуды қамтамасыз етуде халықаралық қызмет.

1

4,8,9,10




Семинарлық (тәжірибелік) сабақтар




Тақырып 1. Зиянды заттардың жекелеген көздерден таралуын есептеу

2

5




Тақырып 2. Санитарлық қорғау аймағына дейінгі арақашықтықты есептеу

3

5




Тақырып 3. Автокөлік магистралынан пайда болатын шуды есептеу

3

5




Тақырып 4. Атмосфералық ауаға шығарылған зиянды заттардың массасына және түрлеріне байланысты өнеркәсіптің қауіптілік категориясын анықтау

2

5




Тақырып 5. Автокөлік жолдарынан таралатын улы заттардың мөлшерін есептеу

3

5




Тақырып 6. Мекеме автокөліктерінен шығатын зиянды заттардың жыл көлемінде экономикалық шығынына баға беру

2

5




1

2

3

Студенттің оқытушы жетекшілігімен орындайтын өздік жұмысы

Тақырып 1. Экология және оның тұрақты даму тұжырымдамасын жүзеге асырудағы ролі (семинар-әңгіме)

4

23,25,30,32

Тақырып 2. Тұрақты дамудың тұжырымдық жүйесі, Түбегейлі жоспары мен қағидалары.

4

23,25,30,32

Тақырып 3. Қазақстан және тұрақты даму мәселелері.

4

11, 17

Тақырып 4. В.И.Вернадский – биосфера туралы ілімді қалыптастырушы

4

33,34,35,36

Тақырып 5. Табиғат пен қоғамның өзара қарым қатынасы. Семинар-сұхбат

4

37,38,39,40

Тақырып 6. Табиғаттағы зат айналымы мен энергияға айналуы

5

4,6,3,6

Тақырып 7. Адамзаттың ғаламдық мәселелері мен оны шешу жолдары

4

13,25,37,40


2.2 Өздік жұмыс тапсырмалары (СӨЖ)



Тақырып

Тапсырманың мазмұны және мақсаты

Ұсынылатын әдебиеттер

Дайындау мерзімі

Бақылау түрі

Тапсыру уақыты

1

2

3

4

5

6

Тақырып 1. Антро-погенді фактор-лармен байланысты экологиялық шығындар

Адам қызметімен байланысты экологиялық шығындарды айқындау

1,6,8,14

1 апта

Конспект

2-ші апта

Тақырып 2. Қоршаған отаны қорғаудың құқықтық негіздері. Қоршаған отаны қорғау саласындағы Халықаралық эклогиялық құқық

Республикадағы экология заңдарын құрудағы Халықаралық құқықтың ролін талдай білу

31,32

2 апта

Конспект

4- ші апта

Тақырып 3. Атмосфера ластануының ғаламдық сипаты. Атмосфера ауасын қорғау шаралары.

Атмосфера ауасының ластану себебі мен көздерін айқындау және оны қорғау әдістерімен танысу

7, 13,25

2 апта


Конспект

6- ші апта

Тақырып 4. Сулар ластануының ғаламдық сипаты. Суларды қорғау шаралары.

Сулардың ластану себебі мен көздерін айқындау және оларды қорғау әдістерімен танысу

14,25

2 апта


конспект

8- ші апта




1

2

3

4

5

6

Тақырып 5. Топырақ қабаты ластануының ғаламдық сипаты.

Топырақ қабатының ластану себебі мен көздерін айқындау және топырақ қабатын қалпына келтіру әдістерімен танысу

1,5

2 апта


Конспект

10- ші апта

Тақырып 6. Стратегия – 2030, тұрақты дамудың көкейтесті мәселелері. Қоршаған ортаны қорғау тұжырымдамасы.

Тұрақты даму тұжырымдамасымен танысу. Оның табиғатты пайдаланумен өзара байланысы

11,12,23,31

3 апта

Конспект

13- ші апта

Тақырып 7. Қазақстандағы экологиялық зерттеулер

Қазақстанда қоршаған ортаны қорғау бойынша жүргізілетін заманой зертеулермен танысу

5,11,17,20,27

2 апта

Конспект

15- ші апта


    1. Пән тапсырмаларының орындалу және тапсыру кестесі*




Бақылау түрі

Оқудың академиялық кезеңі, апта

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

Сабаққа қатысу

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

Дәріс конспектісі




























*













*

Ауызша сұрау

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

Коллоквиум



















*

























Тестілеу













*













*













*

Баяндама










*










*






















Эссе


































*










Аралық тестілеу



















*






















*

Барлығы













































*Ескерту: тапсырма түрлері мен ағымдағы бақылаудың мезгілділігі берілетін пәннің өзгешелігіне байланысты дайындалады


4 ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ


4.1 Негізгі әдебиеттер
1. Г.С.Оспанова, Г.Т.Бозшатаева. Экология. Алматы.Экономика, 2002

2. Ә.С.Бейсенова, Ж.Б.Шілдебаев, Г.З.Саутбаева. Экология. Алматы, 2001

3. В.М.Гарин, И.А.Клёнова, В.И.Колесников. Экология для технических вузов. Феникс, 2001

4. Ж.Е.Дәрібаев, Ә.Б.Баешов, С.С.Сермаңызов. Экология. Астана. Дәнекер, 2005

5. Н.А.Нұрбаева, С.К.Мұқатаева. Экология пәнінен барлық мамандық студенттеріне практикалық сабаққа арналған әдістемелік нұсқау, 2004

6. Бродский А.К. Жалпы экологияның қысқаша курсы: Оқу құралы. Алматы. Ғылым, 1997. Қаз.ауд.Көшкімбаев Қ.С.

7. Биғалиев А.С., Жамалбеков Е.У. Қазақстан топырағы және экологиясы. Алматы, 1998

8. Экология және табиғат қорғау. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Алматы. Мектеп, 2001.

9. ҚР экологиялық кодексі. Алматы, 2007

10. ҚР 2004-2015 жылдарға арналған экологиялық қауіпсіздігі тұжырымдамасы.

11. М.С.Тонкопий, Г.С.Сатбаева, Н.П.Ишкулова, Н.М.Анисимова «Экология және тұрақты даму» Алматы,2011ж.
4.2 Қосымша әдебиеттер
11. Будыко М.И. Глобальная экология. М.: Мысль, 1977

12. Экологиялық энциклопедия. Алматы, 2007

13. Горелов А.А. Экология. Курс лекций.М.:Центр,1997.

14 М.С.Панин. Химическая экология. Семипалатинск, 2002

15. Д.Е.Гуриков. Экология – наука для всех. Алматы. Кайнар, 1990

16. Г.К.Сағымбаев. Экология негіздері. Алматы. Қаржы-Қаражат, 1995

17. Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану және топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы. Қазақ университеті, 2000

18. Одум Ю. Экология в 2-х томах. М.. Мир, 1986

19. Валова В.Д. Основы экологии. М.:Дашков иК., 2001

5 БІЛІМДІ БАҒАЛАУ


5.1 Оқытушы талаптары
Оқытушы талаптары:

- Сабақ кестесіндегі дәрістік және тәжірибелік сабақтарға қатысу міндетті;

- студенттердің қатысылуы сабақтың басында тексеріледі. Кешіккен жағдайда студент тыныш дәрісханаға кіріп, жұмысқа кірісуі қажет, ал үзілісте оқытушыға кешігу себебін түсіндіру қажет;

- сабаққа екі рет кешігу бір рет сабақтан қалғанмен тең;

- балмен есептелетін жұмыстарды бекітілген мерзімде тапсыру қажет. Жұмыс уақтылы тапсырылмаса қойылатын балл төмендейді. Барлық тапсырманы тапсырмаған студенттер емтиханға кіргізілмейді;

- қанағаттанарлық деген баға алған студентке аралық бақылауды қайталап өтуге рұқсат берілмейді;

- орташа рейтингі Рср = (Р1 + Р2)/2 50% кем, студенттер емтиханға енгізілмейді;

- сабақ барысында ұялы телефондар сөндірулі болу керек;

- студент сабаққа іскерлік киімімен келу қажет.
5.2 Баға критериі
Барлық тапсырма түрлері 100-балдық жүйемен бағаланады.

Ағымдағы бақылау апта сайын өткізіледі және оның ішіне дәрістерге қатысуды, тәжірибелік сабақтар мен өздік жұмыстарды орындау кіреді.

Білімді ағымдағы бақылау тест түрінде семестрдің 7 және 15 апталарында өткізіледі. Рейтинг келесі бақылау түрлерінен жиналады*:


Аттестациялау кезеңі

Бақылау түрі, меншікті салмақ, %

Қатысу

Конспекті дәрістер

Ауызша сұрау

Коллоквиум (есеп)

Үй тапсырмасы

Реферат

Ағымдағы тестілеу

Барлығы

Рейтинг 1

6

35

+

24

15




20

100

Рейтинг 2

6

35

+

24




15

20

100

Әр пәннен емтихан емтихандық сессия кезінде тест түрінде өтеді.

Пәннен студент білімінің қорытынды бағасын құрайтындар:

- 40% қорытындысы, емтиханнан алынған баға;

- 60% қорытындысы ағымдағы үлгерім.

Қорытынды баға есебінің формуласы:


, (1)
мұнда Р1, Р2 – бірінші, екінші рейтингтің бағасына сандық эквивалент сәйкесінше;

Э – емтихандағы бағаның сандық эквиваленті.


Қорытынды әріптік баға және балл түріндегі сандық эквивалент:


Әріп жүйесіндегі баға

Баллдың сандық эквиваленті

Пайыздық түрі, %

Дәстүрлі жүйедегі баға

А

4,0

95–100

өте жақсы

А–

3,67

90–94

В+

3,33

85–89

жақсы

В

3,0

80–84

В–

2,67

75–79

С+

2,33

70–74

қанағаттанарлық

С

2,0

65–69

С–

1,67

60–64

D+

1,33

55–59

D

1,0

50–54

F

0

0–49

қанағатсыздандырылған


5.3 Қорытынды бақылауға арналған мәлімет
Қорытынды бақылау орталықтандырылған компьютерлік тестілеу арқылы өткізіледі.



Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет