А. Соловьева, Б. Ибраимова



Pdf көрінісі
бет120/361
Дата07.02.2022
өлшемі5,3 Mb.
#93076
түріОқулық
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   361
Байланысты:
8 сынып биология окулык.pdf

Кіші қан айналым шеңбері 
оң жақ қарыншадан басталады. Одан 
вена қаны бар өкпе артериясы шығады. 
Кіші қан айналым шеңберіндегі қан тамырларының атау лары қанның 
типіне сәйкес келмейтіндігіне назар аударыңдар. Өкпе артериясымен 
көмірқышқыл газына қаныққан вена қаны ағады. Ал өкпе венасымен 
оттекке қаныққан артерия қаны ағады. 
Кіші қан айналым шеңбері өкпе арқылы өтіп, артерия қанымен 
қаныққан өкпе венасы сол жақ жүрекшеге келіп құяды (7-сызба). 
7 - с ы з б а
Кіші қан айналым шеңбері:
оң жақ қарынша 

өкпе 

сол жақ жүрекше 
Құстар мен сүтқоректілерде жүректі оң және сол жақ жартыға бөліп 
тұратын перде болғандықтан артериялық және веналық қандар аралас-
пайды.
Адам жүрегінің қызметі. 
Адам жүрегінің бөліктері кезек тесіп жиы-
рылады: алдымен екі жүрекше, содан соң екі қарынша. Жүрекшенің 
жиырылуына – 0,1 секунд, қарын шаның жиырылуына – 0,3 секунд 


103
уақыт жұмсалады. Жү рекше мен қарыншаның жалпы босаңсуына 0,4 
секунд уақыт кетеді. Жалпы жүректің толық жиырылып, босаңсуы 0,8 
секунд уақытты қамтиды. Сондықтан жүрек минутына 65–75 рет соғады. 
Жүректе жүрекшелер жиырылған кезде қанды кері жібермейтін 
жақтаулы қақпақшалары болады. Сол жақ бөлігінде – қос жақ таулы, оң 
жақ бөлігінде – үшжақтаулы қақ пақ ша ла ры бар. 
Қарыншалар мен олардан басталатын қан тамырларының (аорта 
және өкпе артериясы) арасында арнайы 
жарты­ай­тәрізді­қақпақшалар
(полулунный клапаны) орналасқан. Мысалы, жүрекшелер жиырылғанда 
қолқа мен өкпе артериясынан қан кері ақпауы үшін қақпақшалар жа-
былады. Жүректегі қақпақшалар тек бір бағытқа қарай ашылады және 
қанның кері ағуына кедергі келтіреді

Ашық­ және­ тұйық­ қан­ тамырлары­ жүйесі,­ қан­ айналымның­
үлкен­ және­ кіші­ шеңберлері,­ аорта,­ қуыс­ ве­на,­ вена­
қақпақшалары,­жарты­ай­тәрізді­қақпақшалар,­өк­пе­артерия-
сы,­өкпе­венасы,­пульс.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   361




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет