А. Т. Работнов бойынша популяциядағы түрлерді жастық қатынасына қарай топтарға бөлу қалай жүргізіледі?
жүктеу/скачать 29,07 Kb.
|
Сессия Геоботаника
| Биомасса (Biomass) өлі заттарды қоспағандағы биогеоценоздағы тірі организмдердің органикалық зат- тарының жалпы салмағы, осы ке- зеңде жинақталған тірі организм- дердің бөлшектеріне жатпайды. Био- геоценоздың биомассасы популяция- дағы түрлердің биомассасынан шы- ғады, яғни осы биогеоценозды түзіп отырған, оның ішіне өсімдіктер де кіреді. Сондықтан биомасса сол түр- лердің биогеоценоздағы маңызын көрсетеді.
Өнімділік- органикалық заттарды түзіп отырған өсімдіктер қауымдастығының және түрлердің жеке популяциясын жалпы құрылымын түсіндіру мақсатында қолданылады, өсімдіктер қауымдастығының немесе жеке популяциялық түрлердің өнімін сипаттауда «өнімділік терминін» өлшем бірлік жүйесі ретінде қолданбау керек.Нақты сандық көрсеткіштерді көрсетуде заттардың «өнімі» терминін биогеценозды тұтастай,сонымен қатар популяциядағы түрлерге түсініктеме берген жағдайда қолданылады.Өнім төмендегідей нақты сандық көрсеткіштерге жіктеледі: жалпы алғашқы өнім – өскін (Пжалпы),таза алғашқы өнім- өскін (П4), түсінділер (Поп), автотофты организмдердің өсу процесіне және тыныс алуына (Пд) жұмсалатын өнім заттары.Осы бірліктің арақатынасы төмендегідей формуламен көрсетіледі: Пжалпы=П4+Поп+П2+Пд 25.
Өсімдіктер арасындағы арақашықтықты өлшеу әдісі қазіргі кезде кең қолданылады.ІІ Грейт Смит өлшеудің төрт әдісін сипаттап жазды: 1.Жақын дарақтар әдісі нүктеден жақын жатқан зерттелетін түрлердің арақашықтығын зерттеу. 2.Бір түрден сол түрге жататын жақын жатқан дананың арақатынасын есептеу. 3.Жақын жатқан жұптар арасын қосады.Біріншісінд перпендикуляр нүктеден есептеу сынықшасын жүргізуге болады.Бірінші данадан соған жақын жатқан түрлердің арасы өлшенеді. 4.Төрт бұрышты бөледі және бұрыштағы нүктеге жақын орналасқан дарақтардың арақашықтығын өлшейді.Осы әдістерге жақын әдісті Г.И.Дохман, А.М.Якшина қолданды. Өсімдіктің орталық деп саналатын бір данасына жақын орналасқан сол түрдің төрт данасының арақашықтығы өлшенеді.Мұндай өлшеу сол түрдің басқа даналарына да жүргізіледі.Олардың біреуін орталық деп санай отырып өлшенеді,әрбір фитоценоздың түрлерден 100-300 данасына өлшеулер жүргізіледі.Өлшенген мәліметтерге сантиметрлерді қашықтығына қарай класстарға бөліп және нәтежиесін қисық сызық арқылы бейнелеуге болады. Бұл арқылы түрлердің молдығы жоғары болса,олардың дарақтар санының көп бөлігі арақашықтықтың бірінші класына жатады,фитоценозда түрлер неғұрлым біркелкі таралса,горизантальді осьте олардың қисық сызығы соғұрлым созылыңқы болады. жүктеу/скачать 29,07 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|