Абай қҰнанбайұлының 175 жылдығына арналған «гуманитарлық ЖӘне қОҒамдық Ғылымдар: жетістіктер және мүмкіндіктер»
Зерттеу барысында күтілетін нәтиже
жүктеу/скачать 3 Mb. Pdf көрінісі
|
sbornik-tezisov-07.10.2020g.
| Зерттеу барысында күтілетін нәтиже:
Гуманитарлық және әлеуметтік ғылымдар тәсілдерінің жағымды бағыты ретінде рухани және тендік сергектікті сақтауды іске асыру. Жинақталған тәжірибе, эмпирикалық білім және посткеңестік дамудың жинақталған практикалық қадамдары ғылыми зерттеулер үшін бай материал береді. Халықтың урбандалған орталықтарға көшуі, көші - қон процестерінің сипаттамасы, саясат пен дін арасындағы өзара қарым – қатынас, бірегейлік, Тіл және білім беру арақатынасы, адами капиталды бағалау, "ақылды" экономиканы қалыптастыру, қоршаған орта мәселелері, этностық және азаматтық арақатынасы, тарихи - мәдени мұра мәселелері - қазіргі заманның барлық осы аспектілері Әлеуметтік - гуманитарлық зерттеулер үшін кең эмпирикалық негіз болып табылады. Гуманитарлық және әлеуметтік ғылыми - білім беру кешеніндегі жинақталған тәжірибе мен жаңа 94 үрдістерге қатысты пікір алмасу форумда көтерілетін проблемалар тақырыбындағы ашықтық пен жаңашылдық дискурсына бағытталған . Ғылымның пайда болуы адам мен табиғат арасындағы, адам мен оның қоршаған ортасы арасындағы субъективті - объектілік қатынастардың қалыптасуымен байланысты, ол адамзаттың меншіктеуші экономикадан өндірушіге ауысуы кезінде пайда болды. Ғылымның қалыптасуының екінші себебі - адамның танымдық іс - әрекетінің күрделенуі. Ғылымның дамуы адам ақыл - ойының интеллектуалды дамуы мен адамзат өркениетінің қалыптасуының жалпы процесінің ажырамас бөлігі болды. Ғылымның қалыптасуы мен даму тарихында екі кезеңді бөліп көрсетуге болады. Бірінші кезең пайда болған ғылымды (болжамды), екінші кезең сөздің мағынасында ғылымды сипаттайды. Жоп Даламбер (1717 - 1783) " философия элементтері туралы тәжірибеде* (1759) ағартушылық дәуіріндегі ғылым жетістіктерінің практикалық нәтижелері бар деп жазды: күн сайын жаратылыстану алған байлық өседі; өзінің иеліктерін кеңейтеді геометрия, тіпті физиканың кейбір жақын салаларына ену; ақыр соңында ғаламның құрылғы жүйесі дамыды және жетілдірілді. Жерді зерттеуден Сатурнға, аспан тарихынан жәндіктер тарихына ауыса отырып, жаратылыстану ғылымдары сыртқы келбетін өзгертті. Олармен бірге барлық басқа ғылымдар жаңа түрге ие болды1. Заң ғылымы. Монтескье мен Беккариа, ең алдымен, заң ғылымы жаңа түрге ие болды. Оның XVIII ғасырдағы басты өкілі болды Ш. Монтескье (1689 - 1755), "Заңдар рухы туралы" (1748) танымал жұмыстың авторы. Монтескьенің замандасы, натуралист Чарльз Бонне бұл жұмысқа ең лайықты баға берді, ол Монтескьеге жазған хатында: "Ньютон табиғи әлемнің заңдарын ашты,ал сіз, Монтескье мырза, зияткерлік әлемнің заңдарын аштыңыз*. Заңдардың рухы туралы (1748) - Монтескьенің бүкіл өмірі, жиырма жылдан астам оқу, ойлау және жайбарақат, Мұқият әдеби жұмыстың нәтижесі. Осы кітаптың арқасында саяси және әлеуметтік ғылым көркемдік форманы алып, көпшілікке қол жетімді болды. Қандай заңдар? "Заңдар, — дейді автор кітаптың басында, - сөздің кең мағынасында заттардың табиғатынан туындайтын қажетті қатынастардың мәні". Осылайша, бұл қатынастар заттарға ішкі тән. Оларды табуға және зерттеуге болады. Олар тирания, монархия немесе демократия болсын, басқару түріне байланысты. Олар елдің физикалық ерекшеліктеріне, оның суық, жылы немесе қоңыржай климатына, жазық немесе таулы рельефтің мөлшеріне, сипатына, дініне, популяция санына, тәсіліне, тұрғындарының моральдық нормалары мен әдет - ғұрыптарына байланысты ерекшеленеді. Монтескье сияқты заңгер, саясаткер, Италияға, Швейцарияға, Голландияға, Германияға, Англияға барған саяхатшы, моральдық философия саласындағы маман ғана осындай білімге ие болды. Пайдаланылғанған әдебиеттер: Қазақстан Ұлттық энциклопедиясы .7 - том.Алматы, 2003. Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет жүктеу/скачать 3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|