Абдулдаева Айгерим 05Бтапсырма ЖҮрек-қан тамыр жүйесі
жүктеу/скачать 18,42 Kb.
|
ÐбдÑлдаева пÑопед
|
Абдулдаева Айгерим 305Б тапсырма 6 ЖҮРЕК-ҚАН ТАМЫР ЖҮЙЕСІ Жүрек-қан тамырлары аурулары бар науқастардың негізгі шағымдары, олардың даму механизмі және диагностикалық маңызы. Жүрек аурулары, әр түрлі аурулардың асқынуынан немесе жүрек және қантамыр жүйесі қызметі бұзылуы мен зақымдануынан пайда болатын аурулар. Жүрек ауруларының жиі кездесетін түрлері: ревматизм, гипертония, жүрек ақауы, жүрек демікпесі, жүрек және қан тамыр неврозы, миокард инфарктысы, гипотония, т.б. Жүрек ақауы – жүрек қарыншалары мен жүрекшелерінің арасындағы қан өтетін саңылау тарылып, жүрек қызметінің бұзылуы. Мұның туа және жүре пайда болатын түрлері бар. Туа пайда болған жүрек ақауы көбіне ұрықтың дамуы кезінде, жүректің қалыпты жетілмеуінен болады. Жүре пайда болатын жүрек ақауы, негізінен, баспа, мерез, т.б. аурулардың асқынуынан болады. Бұл жағдайда жүректің ішкі қабаты қабынып, қақпақшалар беріштеніп, кішірейіп, жүрекше арасындағы саңылауды толық жаба алмайды. Сондықтан қарынша жиырылғанда қан жүрекшеге қайта құйылып, оны кернеп әлсіретеді. Қан айналысы бұзылып, жүрек қызметі нашарлайды. Адам алғашқы кезде ауруын сезбейді. Ауру асқынған кезде науқас ентігеді, жүрегі қағып, шаншып, қан айналысы төмендейді, қол-аяғы ісінеді. Жүрек және қан тамыр неврозы – жүрек және қантамыр жүйесі қызметінің бұзылуы мен зақымдануы. Бұлар үш топқа бөлінеді. Бірінші тобы – жалпы невроз (неврастения, истерия, т.б.). Бұл кезде жүректің соғуы бұзылады. Клиникалық белгісі: адамның беті қызарады, сұрланады, басы ауырады. Екінші тобы – гипертония, гипотония аурулары. Бұл аурулар мидың жүрек пен қан тамырының жұмысын реттейтін жүйке орталығы қызметінің бұзылуынан, сондай-ақ, ми қыртысының ауруға шалдығуынан пайда болады. Үшінші тобына вегетативтік жүйке жүйесін зақымдап, кейін ми қыртысына таралатын жүйке аурулары жатады. Ауру көбіне адамның жеке органдарында дамып, кейін жұлын және симпатикалық жүйке жүйесінің басты бөлімдеріне таралады. Бұған Меньер, Рейно аурулары, Вольфра – Паркинсон – Уайт синдромы, бас сақинасы, стенокардия, жүрек аритмиясы, жүрек тосқауылдары, т.б. жатады. Бұлардан басқа да Жүрек Аурулары бар. Мысалы, Жүрек демікпесі; қ. Демікпе.[1] Жүрек пен қантамырлар жүйесінің аурулары әр түрлі жағдайларға байланысты. Бұлшықеттерге ауыр күш түсіретін жұмыстар - жүрек бұлшықеттеріне зақым келтіріп, жиырылу әрекетін төмендетеді. Жүрек бұлшықетін қанмен жабдықтайтын қантамырларды қанқатпа бітеліп, оттегі мен қоректік заттарды тасуға кедергі жасайды. Өте қауіпті жұқпалы ауруды қоздырушылардың бөлетін уы қанмен жүрекке жетіп, жүрек бұлшықеттерін зақымдайды. Қалқанша без гормонының не аз, не көп бөлінуі ырғақты жиырылуды бұзады. Жүрек қақпақшалары бактериялармен зақымданғанда жабылмай, жүрек жиырылғанда қанның кері ағуына әсер етеді. Жүрек - қантамырлары аурулары жүйке жүйесіне де байланысты. 2. Жүрек пен ірі қан тамырларын тексерудің әдістемесі мен диагностикалық маңызы. Физиологиялық (таза эксперименттік) және клиника-физиоло-гиялық әдістер болып екі топқа бөлінеді. Жүрек қызметін физиологиялық эдіспен зерттеу үшін жануар-дың көкірек қуысын ашады да, жазу аспабыи тікелей жүрекке тіркейді. Бұл физиологияда «қанды әдіс» деп те аталады. Қлиника-физиологиялық здіс жүрск жұмысын қан шығармай тексеруге мүмкіндік берсді. Бұл әдіспен әдеттс сау адамнын да, науқас адамның да журегі зерттеледі. Қлиника-физиологнялық әдістер: палыгсщия (сипап ұстау) — жүрек түрткісінің орнын та-бу; перкуссия (тықылдату) — жүрек шекарасын аныктау; аускультиция (тыңдау) — жүрек дыбыстарын естіп тану; фоно-кардиография (ФҚГ) — жүрек дыбыстарын жазып алу; электро-кардиография (ЭҚГ) — жүрек биотогін жазып алу; вскторкар-диография (ВКГ) — жүрек тогыныц бекторлық мөлшерін жазып алу; баллистокардиография (БКГ) — жүректің қан айдаудағы баллистикалық құбылысын жазып алу; динамокардиография (ДКГ)—жүректід қан айдауына байланысты кеуде білігінің ыгы-суын жазып алу; эхокардиография — ультрадыбысты колданып жүректің қан айдау функцпясына байланысты ет құрылысынын, кақпақшаларының және қуыстарының өзгерістерін байқау, реит-генмен яерттеу. Пальпация — сипау, ұстау әдісі. Мұнымен жүрек түрткісінііі юрныц жоне күшін білуге болады. Жүрек қарыншалары жиырыл-Уан кезде жүрек еті қатайып, онын. ені кеңеніп, ұшы көтерілігт көкіректің алғы қабырғасына соғылады, сөйтіп жүрек ұшы тиген >Қер лүпілдеп тұрады. Сау адамның жүрек түрткісі сол жақта ббсінші және алтыншы қабырғалар аралырында, сол бүғананьщ қақ ортасынан төмен қарай өткізілген сызықтың бесінші қабырга аралығымен түйіскен жерінен 1 см оңға қарай орналасқан. Жү-рек түрткісінің көкірекке соғылу қарқынына қарап, жүрек етініқ жиырылу күшін шамалауға болады, ал түрткінін, орны жүректін сол жақ шеті әдеттегідей екенін көрсетеді. Перкуссия — жүрек шегін анықтау. Ол үшін көкірекке та-қалған саусақты екінші қолдың саусағымен не жазык металл ті-лікті медициналық резсңке балғамен қаққан кезде пайда бола-тын дыбыс ерекшелігін есксріп жүрек шегін анықтауға болады. Қөкірек қуысын ауага толы өкпе ткані кернеп тұрады. Екі өкпеніц аралырында ауасыз ағза — қанға толы жүрек орналас-қан. Қөкіректі өкпе түсынан қақса, өкпеге тән ашық дыбыс, ал жүрек тұсынан қақса қатқыл (үнсіз) санды қаққандағыдай ды-быс естіледі. Осы екі дыбыстың шекарасын анықтау арқылы жү-ректіц он, сол және үстіңгі шектері табылады. Жүректің төменп Іпегі анықталмайды, өйткені жүрек астында бауырдыц сол жақ бөлігі орналасқан. Бұл бөліктен жүрек тұсындағыдай сәл қатац (үнсіз) дыбыс естіледі. Жүректің сол жақ шегі бесінші қчбпрга аралығында бұғананың қақ ортасынан төмен қарай тартылған сызықтан оңға карай 0,5—1,0 см жерде, оң жақ шегі төртінші қабырға тұсында төс сүйегінің он, жақ шетінен сыртқа қарай 1,5—2 см жерде, ал үстінгі (жоғарғы) шегі сол жақтағы үшініпі қабырға аралығында төстіц сол жақ шетіне жақын жерде орна-ласқап. Аускультация — жүрек дыбыстарын фонеидоскоп нс стета-скоп арқылы тыңдау. Жүрек жиырылып — босаған сайын екі түрлі дыбыс (тон) естіледі. Бірінші дыбыс (тон) қарынша жиы-рылған кезде иайда болады. Сондықтан ол спстолалық тон дсп аталады. Ол сәл катқыл (үнсіз) созыңқы дыбыс, 0,11—0,12 се-кундқа созылады. Бұл тон көптеген систола кезінде өтстін физио-логиялық кұбылыстарға байланысты. Систола кезінде қарынша етініц ширығып қатаюы, жақтаулы қақпақшалар жабылып, емі-зікіпе еттер құрамындагы тарамыс жіпшелердің тартылуы, айшық кақпақшалар ашылып, канның қолқа мен өкпе сабауына айда-луы нәтижесінде бірінші тонга тән дыбыстар жиынтығы пайда болады. Алайда бірінші тонның негізі — жүрек етінің ширығып, жиырылуынан туған дыбыс. Расында да жүрек қакпакшаларын ойып алып тастаған күнде де бұл тон жойылмайды. Бірінші тон жүрек түрткісі тұсында айқын естіледі. Белгілі бір ауру салда-рынан жүрек кақпақшалары толық жабылмай ішінара сацылау қалса, қан қақпақшалар арасындағы саңылаудан систола кезін-Де кері ағуы мүмкін. Мүндай жағдайда бірінші тонға систолалык шуыл араласады. Қақпақшалар тұсындағы тесік тарылса одан өтетін қанныц көлемі азаяды да, қан қысымы күшейеді, ОСЫРЗН/ орай тиісті систолалық шуыл пайда болады. жүктеу/скачать 18,42 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|