Қабылдаған : Сембаева Г. М
жүктеу/скачать 0,55 Mb.
|
Асан Балнұр қосымша тапсырма
Әлеуметтік институттандыру үдерісі тізбек бойынша жүреді: ғылыми бағыт –мамандық –тәртіптік қауымдастық және арнайы ұйымдар мен мекемелердің, ең алдымен ғылыми-зерттеу және жоғары оқу орындарының құрылуымен аяқталады. Оларда адамдардың ерекше тобы (ғылыми қоғамдастық) белгілі бір ережелерге сәйкес ғылыми білім алуға және оны ғалымдардың кейінгі ұрпақтарына беруге бағытталған қызметті жүзеге асырады. Мысалы, ғылым философиясын ғылыми пән ретінде әлеуметтік институционалдандыру және әлеуметтендіру АҚШ-та басталды, онда екінші дүниежүзілік соғысқа дейін «Ғылым философиясы» журналы шыға бастады, ал КСРО-да соғыстан кейін бірден Ғылым академиясы Философия институтының құрылымында жаратылыстану философиясы секторы құрылады, кейіннен жаратылыстану философиялық мәселелері секторы болып өзгертілді. Сонымен қатар Киев, Минск, Алма-Аты философиясының академиялық институттарында тиісті бөлімшелер пайда болады.Ғылымның когнитивті институционалдануы барысында ғылыми бағыттар мен ғылыми қоғамдастықтарды институттандыру ерекше орын алады, ол келесі рәсімдерге негізделеді: 1) сәйкестендіру (лат. identificare-теңдестіру) осы немесе ұқсас мәселе бойынша жұмыс істейтін проблемалар мен әріптестерді; 2) коммуникация, яғни ғалымдар арасында қарым-қатынас орнату; 3) топтың шекарасын және оған қол жеткізу шарттарын айқындау; 4) зерттеу шегін кеңейту және топ тәжірибесін бір буын қызметінің шегінен тыс беруге кепілдік беруді қамтамасыз ету үшін жаңа зерттеушілерді тарту; 5)диффузия немесе жаңа енгізілімдерді тарату; 6) ғалымдардың мінез-құлқының ғылыми этостың нормалары мен ережелерінен ауытқуының алдын алуға жағдай жасау. Сонымен, ғылыммен әлеуметтік институт мәртебесін алу процесі тек әлеуметтік институционалдандыруға (мекемелер мен кәсіпорындардың құрылуы) ғана емес, XVI—XVII ғасырларда басталған когнитивті институционалдандыруды да қамтиды және ғылыми бағыттар мен ғылыми қоғамдастықтарды қалыптастыруға ықпал етті («ғылыми қауымдастық» ұғымы М. Полани енгізілді), бұл ғалымдардың белгілі бір тобының ғылыми қызметінің нормаларын белгілеуді көздейді. жүктеу/скачать 0,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|