Абжанова сокращенная indd
жүктеу/скачать 5,39 Mb. Pdf көрінісі
|
|
тағамдық заттарға және энергияға қажеттілігіне сәйкес болуы керек. жаз мезгілінде энергия шығыны ұлғаятындықтан, тағам калориясын 10%-ға жоғарылату қажет. 2. ас мәзірі балалар мекемелерінің қызметінің ұзақтығына байла- нысты 3-5 ретке есептеледі. 3. ас мәзірі әрбір типтегі балалар мен жасөспірімдер мекемелері үшін бекітілген негізгі тағамдардың түрлеріне байланысты жаса- лады. ет пен балықтан жасалған тағамдарды – таңертеңгі және түскі асқа, ал кешкі асқа сүт, көкөніс және жармадан жасалатын тағамдар ұсынылады. Рационның құрамында міндетті түрде күнделікті ет, балық, сүт, сары май, көкөніс, нан болуы керек. 4. ас мәзірі әртүрлі тағамдардан құралады. бір күндегі тағам- дардың түрлері қайталанбауға тиіс. 5. барлық балалар мекемелерінде, медициналық ғылым акаде- миясының тағам институты жергілікті жағдайларға байланысты ұсынған үлгі ас мәзірін негізге ала отырып, екі апталық ас мәзірі жасалады. сонымен қатар «жазғы» және «қысқы» деген тағы екі ас мәзірі дайындалады. тағам рационының калориясын және химиялық құрамын анықтау арнаулы кестелер мен балалар тамақтануына арналған нұсқаулар бойынша жүргізіледі. 6. күнделікті үлгі ас мәзірінің негізінде, құрамында әрбір тамақтану мерзіміндегі тамақтардың тізімі және осы тағамдардың барлығының салмағы мен жеке түрлері көрсетілген сұрыптама ас мәзірі жасалады. сұрыптама ас мәзірінде тамақтанатын балалар мен қызметкерлердің де саны көрсетіледі (мектепке дейінгі балалар мекемелерінде қызметкерлер тек қана түсте, ал мектеп-интернаттарда үш мезгіл тамақтанады). 7. ас мәзірінде көрсетілген кейбір тағамдар жоқ болған кезде, бірін-бірі алмастыра алатын тағамдардың кестесін қолдана оты- рып, оларды химиялық құрамы жағынан сәйкес келетін тағамдармен ауыстыруға болады. 8. балалар рационында ас қорыту органының қызметін жақсарту үшін күрделі тағамдар (қара бидай наны, ботқасы, В тобындағы вита- минге бай тағамдар) болуы керек. 9. Рациондағы ақуыздардың меншікті үлесі жылдың барлық мезгіліне тұрақты түрде болады. балалар мекемелерінің асхана жұмыстарына ағымды санитарлық бақылау жүргізу жұмысы: 171 1. келіп түскен тамақтардың сапасы мен олардың тасымалдануын бақылау. 2. тағамдардың сақталуы жағдайын бақылау 3. тағамдардың таратылуы мерзімінің сақталуын бақылау. 4. тағамдарды дайындау технологиясын бақылау. 5. Дайын тағамдардың сапасын бақылау. 6. асхананың санитарлық, індетке қарсы жүргізілетін тәртібін және ыдыс-аяқтарды тазалау тәртібін бақылау. 7. асхана қызметкерлерінің жеке бас гигиенасын сақтауын бақылау. 8. тағам рационының құрамын бақылау. 1 кг салмақтағы әртүрлі жастағы баланың және ересек адамдардың тәулігіне орташа энергия шығыны (ккал) құрайды: 1 жасқа дейін – 100 11-13 жас – 70-65 1 жастан 3 жасқа дейін – 100-90 14-17 жас – 65-45 2-6 жас – 90-80 ересек адамдар – 45 7-10 жас – 80-70 12-кесте әртүрлі жастағы балалардың тамақтану тәуліктік физиологиялық нормасының кестесі жасы ақуыздар, г майлар, г көмір- сулар, г Энерге- тикалық құнды- лығы, (ккал) бар- лығы Оның ішінде жану- артек- тес бар- лығы Оның ішінде өсім- діктек- тес 1 2 3 4 5 6 7 1-3 жас 53 37 53 5 212 1540 4-6 жас 68 44 68 10 272 1970 7-10 жас 79 47 79 16 315 2300 11-13 жас (ұлдар) 93 56 93 19 370 2700 11-13 жас (қыздар) 85 51 85 17 340 2450 172 12-кестенің жалғасы 1 2 3 4 5 6 7 14-17 жас (жасөспірімдер) 100 60 100 20 400 2900 14-17 жас (қыздар) 90 54 90 18 360 2600 ақуызды тәуліктік қажетсіну баланың жасына байланысты. 1 кг дене салмағына қажет ақуыз: 1 жастан 3 жасқа жейінгі балаларға – 4 г; 4-6 жас – 4-3,5 г; 7-10 жас – 3 г; 11-13 жас – 2,5-2 г; 14-17 жас – 2-1,5 г. балаларға ең жақсы өнім сүт және сүт өнімдері болып табылады. Үш жасқа дейінгі балалар үшін тамақтану рационында күнделікті 600 мл сүт болуын қадағалау керек, ал мектеп жасындағыларға 500 мл-ден кем емес. ересектерге қарағанда, балалар мен жасөспірімдер суды көп қажетсінеді, 1 кг дене салмағында 1-3 жас – 100 мл; 4-6 жаста – 60 мл; 7-17 жаста – 50 мл. жүктеу/скачать 5,39 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|