Дәріс мақсаты: Тақырыпты түсіндіру.
Негізгі түсініктер: 19 ғ. 70 ж. шығыс дағдарысы тек балкандық халықтардың емес, сонымен бірге европалық державалардың маңызды мәселесіне айналды. Ол Осман империясының құлдырап, ыдырауына негіз болды. Балқан жартылай түбегінің халықтары өз егемен және еріктері үшін шешуші шайқас бастаған болатын.
Қарулы соғыс Герцеговина мен Боснияда 1875 ж. жазда басталды. Түрткі болған оқиғалар: осы провинциялардағы шешілмеген аграрлық мәселелер, феодалдық қанаушылық, алым-салық және т.б.
1874 ж. Боснияда тапшылық бет алды. Оның үстіне түрік үкіметі салықты 25%-ға өсіріп жіберді.
Елде әуелі аграрлы, шаруалар көтерілісі іспеттес болған боснийлік-герцеговиндік көтерілістен кейін ұлттық сипатқа ие болды. Ол оқиға 1878 жылға дейін болды.
19 ғ. Европада қайшылықты блоктар орын алды. 1879 ж. Австро-герман келісімі орнады. 1887 ж. франк-орыс соғысынан кейін ағылшын-француз, 1907 ж. ағылшын-орыс келісімдері басталды.
